Chia sẻ cách chăm bón cây mai vàng

1/ Tưới, tiêu ước

1/1/ Tưới nước cho cây mai vàng

Cây mai không chịu ngập úng, vì rễ cái của mai cực kỳ dài nên nước ngập lâu ngày rễ sẽ bị thúi làm cây bị úa héo và chết dần. Ngoài rễ cái ra, cây mai còn có vô số rễ bàng mọc chi chít quanh đoạn cổ rễ, có nhiệm vụ hút những dưỡng chất trong tầng đất mặt để nuôi cây. Rễ cái bị thúi hay bị đứt không có thể mọc dài ra được, nhưng rễ bàng lại khác, bị đứt chúng lại mọc ra, do đó bộ rễ bàng cũng đóng một vai trò quan trọng cho việc phát triển và sinh trưởng của mai.

Với mai trồng phổ biến ngoài vườn, hàng ngày hoặc cách ngày tưới nước 1 lần mới tốt. Tưới thẳng vào gốc và xịt nước với tia nhỏ lên khắp tán lá. Nên tưới cây vào buổi sáng sớm (trước 9 giờ) hoặc tưới vào lúc chiều mát. Vào mùa mưa, mai trồng trong vườn khỏi tưới cũng được, trừ trường hợp nhiều ngày nắng gắt nối dài thì phải tưới nước để giữ đất đủ ẩm.

Mai kiểng trồng trong chậu thường bị khô nước vì đất có chứa trong chậu quá ít nên không dưỡng ẩm được lâu. Vậy nên, mai kiểng trồng trong chậu phải tưới nước hàng ngày, ngày tưới 2 lần (sáng, chiều) Phải lưu ý đến độ rút nước của từng chậu, nếu nhận thấy có hiện tượng úng nước phải sử dụng que nhỏ thông ngay, nếu để lâu cây mai sẽ bị chết vì bộ rễ bị hỏng.

Tủ gốc vẫn là giải pháp tốt để dưỡng ẩm độ đất ổn định, duy trì sự hoạt động hữu hiệu của tầng rễ ngang sát mặt đất, hạ số lần tưới, tránh cỏ mọc vào mùa khô nóng và hạn chế đất văng do mưa, ngăn ngừa sự lây lan mầm bệnh nằm trong đất.

Khi lớp phủ hoai mục sẽ trở nên nguồn dinh dưỡng cho cây và cải tạo tính chất của đất theo hướng có ích. Tuy vậy, cần chú ý là lớp phủ hữu cơ này cũng là nơi ở tốt cho mối phát triển và một số loại côn trùng gây tổn thương ẩn nấp. Vậy nên, cần theo dõi liên tục để có giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ khi cấp thiết.

Nguồn nước tưới: Dùng nước sạch (được cung ứng để phục vụ sản xuất nông nghiệp) để tưới. Nếu sử dụng nước máy, phải có thùng có chứa xả nước có chứa vào thùng trước khi tưới ít nhất 01 ngày.

Biện pháp tưới nước cho cây mai vàng

Tưới nước là giải pháp kỹ thuật quan trọng tác động lớn đến chất lượng cây. Dựa theo điều kiện cụ thể (tiền vốn, mức độ hạn…) mà chọn biện pháp tưới thích hợp. Sau đây chính là một vài biện pháp tưới nước cho cây mai vàng:

PP1/ Tưới phun mưa: Biện pháp này cực kỳ giản đơn, chỉ cần cho nước vào hệ thống mương trong vườn.

– Sử dụng các vật dụng thủ công như thùng tưới hoa sen, sử dụng máy bơm gắn ống nhựa mềm đầu gắn vòi hoa sen… tưới nước cho từng gốc, từng chậu, bảo đảm tưới đủ ẩm cho vàng.

Tưới nước cho mai vàng

 Tưới nước cho mai vàng

PP2/ Tưới từng giọt cho cây mai vàng

Tưới từng giọt là biện pháp tưới thấm nước dần dần vào trong chất đất, nước đi ngay vào hệ thống rễ, không lãng phí nước vào các khu vực không có sự phát triển.

* Điểm mạnh:

– Lượng nước tưới ít.

– Ít mất nước do gió và nắng.

– Không cần áp suất lớn để có thể cung cấp nước, ngăn ngừa cỏ dại.

– Có thể bón phân qua hệ thống tưới từng giọt, tiết kiệm được phân bón và công lao động.

* Điểm yếu: Kinh phí lúc đầu cao.

1/2/ Tiêu nước cho vườn mai vàng

Tiêu nước hay thoát thủy là giải pháp kỹ thuật nhằm rút bớt nước ứ đọng trong đất ruộng nhiều quá mức khiến sự sống, tăng trưởng và năng suất cây trồng có khả năng bị tác động.

Việc tiêu nước trong đất còn có ý nghĩa trong việc cải tạo đất, rửa mặn, xả phèn, tạo thoáng đãng cho tầng rễ và hạn chế mầm bệnh gây tổn thương cho cây trồng.

Tiêu nước thỉnh thoảng cấp thiết để tạo thuận lợi cho việc đi lại trong ruộng đồng hoặc cơ giới hóa.

a. Ích lợi của việc tiêu nước kịp lúc

– Tạo độ thoáng đãng trong đất, cây trồng dễ dàng hấp thụ dưỡng khí;

– Khi mực nước ngầm được hạ thấp, rễ cây dễ dàng phát triển sâu hơn và hấp thụ nhiều dinh dưỡng trong đất hơn;

– Đất khô ráo hỗ trợ cho người cũng như những thiết bị cơ giới thuận lợi dịch chuyển để chăm bón cây ;

– Những vi sinh vật hiếu khí hoạt động mạnh khiến cho sự phân hủy những chất hữu cơ trong đất nhanh hơn, thúc đẩy quá trình nitrat hóa (phân giải đạm);

– Sự tiêu nước sẽ làm hạn chế những mầm bệnh và côn trùng phát triển;

– Tiêu nước đúng cách có khả năng làm hạ hiện tượng xói mòn đất.

Tiêu nước không kịp lúc cho vườn mai vàng

Vườn mai vàng bị ngập nước

Vườn mai vàng bị ngập nước

Vườn mai vàng bị ngập nước

Vườn mai vàng bị ngập nước

b. Thiết kế hệ thống tiêu nước Có hai hệ thống tiêu chính:

– Hệ thống tiêu mặt (hiện đang phổ biến trong sản xuất): Ứng dụng để tiêu thoát nước khi có lượng mưa quá lớn hoặc lũ/triều tràn sông gây úng ngập phía trên mặt vườn.

Thông thường ứng dụng giải pháp tiêu theo trọng lực, nước sẽ tự chảy đi theo hướng chảy từ nơi cao xuống nơi thấp (mương thoát nước). Nếu nước nguồn quá lớn phải có đê bao và sử dụng bơm để thoát nước.

Hệ thống tiêu mặt

Hệ thống tiêu nước cho vườn mai vàng

– Hệ thống tiêu ngầm (ngày nay chưa phổ biến): Đa phần dùng khi mực nước ngầm dâng cao (do mưa, lũ, triều) gây úng bộ rễ cây trồng.

Đối với hệ thống tiêu ngầm, phổ biến là hình thức sử dụng những ống cống chôn ngầm dưới lớp rễ cây và cho nước tập trung vào đường ống rồi dẫn ra ngoài bằng bơm hoặc tự chảy (hình 2/3/28).

Tiêu ngầm có thể có ích thế là ít bị xói mòn hơn tiêu mặt nhưng kinh phí đầu tư và bảo trì sẽ lớn hơn.

Hệ thống tiêu ngầm

Một vài chú ý khi sắp xếp kênh tiêu:

+ Tuyến kênh tiêu phải nằm ở vị trí địa hình thấp để có thể dễ tập trung nước bằng hình thức tự chảy theo trọng lực;

+ Tuyến kênh tiêu phải ngắn để mau chóng thoát nước ra khỏi khu vực cần tiêu và hạ khối lượng thi công;

+ Không nên để đường kênh tiêu đi qua những khu vực đất nhiều chứng ngại vật, công trình và khu vực có nền đất không ổn định.

+ Triệt để lợi dụng những sông rạch tự nhiên để làm kênh tiêu; nếu cần có thể nạo vét những mương rạch để làm nơi nhận nước tiêu;

+ Có thể phối hợp kênh tiêu nước với kênh – rạch giao thông.

Chống ngập nước cho mai trồng trong chậu

c. Hồi phục vườn cây sau ngập lụt

Mai vàng bị tổn thất do ngập úng

Sau khi vườn mai vàng bị ngập úng, nếu chăm sóc không đúng phương pháp kỹ thuật sẽ cực kỳ dễ ảnh hưởng nhiều đến phát triển sinh trưởng của cây. Vậy nên cần ứng dụng những giải pháp giải quyết:

– Sử dụng cuốc, cáo xới mặt đất xung quanh gốc cây để phá váng, giúp đất được thoáng đãng.

– Đào mương để nước rút nhanh ra khỏi vườn cây.

– Không bón một số loại phân hóa học trực tiếp vào gốc nếu vườn vây vừa bị ngập trong một thời gian dài.

– Nên dùng phân bón lá chứa đầy đủ những chất dinh dưỡng cấp thiết cho cây trồng như: N, P, K, Ca, Mg, S, Fe… để phun trên lá, thân cây. Cắt tỉa cành non, lá non ra trong thời kỳ vườn cây bị ngập úng.

– Có thể dùng tổ hợp phân DAP và Sulphat kali với tỉ lệ: 2 phần DAP, 1 phần Sulphat kali trộn đều, tiếp đến lấy từ 50 – 100g hoà tan trong 20 – 30 lít nước đem xịt đều lên phía trên lá.

– Cần cung ứng thêm chất vôi cho vườn cây trong thời kỳ này với liều lượng từ 50 – 100 g cho mỗi gốc.

Lưu ý trị một số dạng bệnh do nấm xâm nhập, gây hại ở vùng gốc và rễ cây bằng một số loại thuốc phù hợp.

2/ Bón phân cho cây mai vàng

Để mai vàng sinh trưởng, phát triển tốt, cho hoa đẹp nhất thiết phải bón phân, nhất là đối với các loại cây trồng trong chậu

2/1/ Thời gian bón cho cây mai vàng

Sau khi tiến hành trồng khoảng 10 -15 ngày, cây bước đầu ra rễ triển khai bón phân, chu kỳ bón lặp lại khoảng 20 – 30 ngày tùy điều kiện và thời kỳ sinh trưởng của cây.

2/2/ Loại phân bón cho cây mai vàng

– Một số loại phân đơn như: Urê, Supe lân, Kali

– Một số loại phân hỗn hợp như: NPK 20 – 20 – 15, NPK 20 – 20 – 15 + TE, NPK 16 – 12 – 8 – 11 + TE, NPK 16 – 16 – 8, …

– Một số loại phân hữu cơ hoai mục: Phân dơi, bánh dầu, phân chuồng, phân xanh… có công dụng như: Tạo chất đệm, ổn định độ chua của đất nâng cao sự hiệu quả của việc bón phân vô cơ. Làm đất tơi xốp, dưỡng ẩm tốt, tăng độ phì nhiêu. Tạo môi trường thuận lợi để vi sinh vật phát triển và hoạt động nâng cao khả năng kháng bệnh đối với các loại cây trồng. Kinh phí thấp.

Tuy vậy, có một vài hạn chế như: Hiệu quả chậm. Cồng kềnh, tốn công vận chuyển. Hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, không ổn định, khó khống chế. Để gia tăng hàm lượng dinh dưỡng phân chuồng, nên tận dụng những dư thừa thực vật có sẳn để độn vào phân chuồng và ủ phân trước khi dùng.

2/3/ Kỹ thuật bón phân, lượng phân bón cho cây mai vàng

Phân NPK 20 – 20 – 15 hoà loãng để tưới, lượng phân dùng từ 50 – 100 gr/15-20 lít nước, khoảng 15 – 20 ngày tưới 1 lần.

Khi mai đã lớn, lượng phân bón cũng được tăng dần và khoảng cách những lần bón phân xa hơn. Loại phân bón qua đất phù hợp cho mai là NPK 20 – 20 – 15 + TE hoặc NPK 16 – 12 – 8 – 11 + TE. Lượng bón khoảng 20 – 50 gr/gốc/lần bón, cách khoảng 20 – 30 ngày bón 1 lần.

Khi mai đã cho hoa ổn định: Mỗi năm cần bón bổ sung thêm phân hữu cơ từ 5 – 10 kilogam /gốc. Dùng loại phân NPK 20 – 20 – 15 + TE hoặc NPK 16 – 12 – 8 – 11 + TE bón hằng năm khoảng 3 – 4 lần với lượng bón như trên vào những đợt: sau khi tàn hoa (sau đợt tết ), cắt tỉa cành; đầu mùa mưa; giữa mùa mưa và trước khi mai nở hoa khoảng 1 – 1,5 tháng. Cần bón phân theo hốc, theo rãnh sâu từ 5 – 7 centimét theo tàn lá của cây, bón vào vùng có rất nhiều rễ non phát triển, tiếp đến lấp đất, dưỡng ẩm vào mùa khô nóng, thoáng gốc vào mùa mưa.

Sau khi tỉa cành tạo dáng ta cần bón phân cho mai sinh trưởng tốt về cành lá. Ngay lúc này đòi hỏi đạm và lân nhiều hơn, kali ít cũng được. Có thể sủ dụng phân NPK 20 – 20 – 15 TE, xới đất lên bón, lấp đất lại. Lượng bón mỗi lần không cần nhiều: khoảng 40 – 50 g/chậu có chứa 50 – 60 kilogam đất (đối với các loại cây trồng ngoài đất lượng bón tương đương như trong chậu nhưng bón xa gốc cây,khoảng rìa ngoài của tán cây), tưới đủ nước liên tục (trong thời điểm mùa khô). Mỗi tháng bón 2 – 3 lần, nhìn thấy cây ra lá, cành lá chi chít là được. Nếu nhận thấy lá quá đậm thì hạ số lượng cũng như số lần bón xuống. Vào mùa mưa từ tháng 6 -10 dương lịch, sử dụng NPK 13-13-13 TE để bón, mỗi lần bón 40 – 50g/chậu có chứa 50 – 60 kilogam đất, 15 – 20 ngày bón 1 lần. Bón một số loại phân trên đã cung ứng đầy đủ những chất đa lượng và vi lượng cho mai. Tuy vậy khi thay đất hoặc sau 3 – 4 tháng kể từ thời điểm thay đất có thể bón thêm phân chuồng: phân bò, heo, gà vịt đã ủ kỹ phối hợp với tro trấu cũng cực kỳ tốt.Khi kết thúc mùa mưa: khoảng giữa tháng 11 dương lịch. Triển khai xem lại dáng cây, cành lá đã thỏa mãn chưa. Có thể tỉa lại 1 lần nữa rồi chỉ tưới nước dưỡng cây.

* Phân bón kích thích rễ cho cây mai vàng

Mai trồng trong chậu: Dựa theo chỉ dẫn của hãng sản xuất, tuỳ theo kích cỡ chậu, lượng bón có thể thay đổi từ 20-50 gr/chậu cho 1 lần bón. Với chậu lớn, cây mai nhiều tuổi có thể bón khoảng 50-80 gr/chậu. Tạo rãnh chung quanh thành chậu, sâu khoảng 3-5 centimét, rải phân đều vào rãnh, lấp đất và tưới đủ ẩm. Cố gắng không làm đứt rễ, cây dễ bị bệnh qua vết thương. Nếu có khả năng, mỗi năm vào thời kỳ đầu mùa mưa nên thay đất trong chậu bằng đất mới tơi xốp, hoặc bổ sung thêm phân hữu cơ đã hoai mục, lượng bón từ 2-3 kilogam /chậu.

* Dùng phân bón lá: Ngoài những việc dùng phân bón qua đất, phân bón lá đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển và sinh trưởng, bổ sung những dưỡng chất thiếu hụt trong đất, kích thích ra rễ, ra lá, ra bông theo ý muốn của người chơi mai.

Một vài loại phân bón lá được nhà vườn quan tâm đó là: Phân bón lá Đầu Trâu 501 thúc ra chồi ra lá, Đầu Trâu 701 thúc ra hoa và Đầu Trâu 901 có công dụng dưỡng bông giúp bông lâu tàn và có màu sắc đẹp. Tương đương nhóm sản phẩm phân bón lá Đầu Trâu 005, Đầu Trâu 007, Đầu Trâu 009 cũng rất hiệu quả đối với cả các loại mai cảnh.