Phương pháp kỹ thuật bón phân cho cây chè

1/ Chức năng của những nhân tố dinh dưỡng đối với các loại cây chè

• Tác động của Đạm đối với chất lượng và khả năng chịu đựng sâu hại của cây chè

Là nhân tố quan trọng nhất có thể thu hoạch sản phẩm búp chè. Trong phân đạm chứa nguyên tố nitơ (N), nguyên tố này là thành phần cơ bản của vật chất sống (protit và nucleotit) và những hợp chất khác của cây. Hiệu suất của mỗi kilogam đạm bón vào có thể cho thu từ 4 – 8 kilogam chè khô chế biến. Song, bón đạm đơn độc, mất hài hòa với những nhân tố dinh dưỡng khác hoặc bón quá nhiều so sánh với mức cấp thiết thì hiệu suất dùng phân bón hạ, chất lượng sản phẩm và tuổi thọ của cây hạ. Đặc biệt bón đạm liều lượng cao hoặc bổ sung đạm qua lá ở những giai đoạn phát triển mạnh sẽ gây giảm hàm lượng tanin và chất hòa tan, sản phẩm chế biến có bã xám, màu nước tối. Sự dư thừa đạm tự do trong cây, tăng cao hàm lượng protein trong búp chè, khi chế biến protein phối hợp với tanin sẽ hình thành hợp chất khó hòa tan, nước chè pha sẽ bị vẩn đục. Hàm lượng nitơ trong búp chè cao còn gây giảm lượng chất ancaloit, tăng vị đắng của sản phẩm. Bên cạnh đó, khi bón dư thừa đạm còn gây giảm khả năng chịu đựng (sâu hại, hạn, rét…) của cây và nâng cao ô nhiễm môi trường, nhanh suy thoái cấu tạo đất.

• Tác động của Lân đối với sinh trưởng của cây chè

Lân là phân bón chứa nguyên tố phốt pho (P₂O₅), nhân tố không thể không có trong cây. Những hợp chất hữu cơ của phốt pho trong cây giữ vai trò đa phần trong việc cung ứng năng lượng cho những hoạt động sống, đẩy mạnh quang hợp, hô hấp, tổng hợp những chất và những hoạt động sống khác. Phốt pho là thành phần kết cấu của vật chất di truyền, liên quan chặt chẽ nhất đến sự phát triển và phát dục của cây. Bón thiếu lân cây có dấu hiệu hạ sự hình thành gỗ mới, hạ ra rễ và phát triển cành.

• Tác động của Kali đối với sinh trưởng của cây chè

Kali là cũng là nguyên tố dinh dưỡng không thể không có của cây. Kali nâng cao tính thẩm thấu của màng tế bào, tăng trao đổi chất, tăng hoạt tính men và tổng hợp những vitamin. Chính từ đấy kali nâng cao khả năng hấp thụ những chất, tăng sự vững chắc chịu đựng những điều kiện bất thuận về sâu, bệnh gây hại cũng như giá rét.

• Tác động của những nhân tố trung lượng đối với sinh trưởng cây chè

Những nhân tố trung lượng Canxi, Magie đều có các vai trò ổn định đối với sự phát triển, chất lượng và năng suất chè. Trong búp chè, hàm lượng Canxi 0,3 – 0,5%, Magie 0,2 – 0,4% khối lượng khô. Canxi nâng cao sự vững chắc của vách tế bào, nâng cao khả năng hút nước của tế bào. Magie tham dự kết cấu chất diệp lục – thành phần chính của bộ máy tổng hợp chất đường bột của cây.

• Tác động của những nhân tố vi lượng đối với chất lượng chè

Những nhân tố vi lượngKẽm, Bo, Molipden, Mangan…tuy cây cần lượng cực kỳ ít nhưng cũng tránh để cây bị thiếu. Chúng đóng vai trò đa số là tham dự kết cấu những men (chất xúc tác sinh học đặc biệt) đẩy mạnh những quá trình chuyển hóa vật chất trong cây. Đặc biệt gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng chè.

• Phân hữu cơ

Phân hữu cơ là một số loại được chế biến từ các sản phẩm thực vật và động vật như lá cây mục, than bùn, phân gia súc, gia cầm, rác…

– Một khối lượng lớn phân hữu cơ nhưng chỉ có chứa một lượng cực kỳ ít dưỡng chất khoáng mà cây cần.

Ví dụ: Phân chuồng ủ

Phân chuồng

– Bón phân hữu cơ khiến cho cấu tạo của đất được tốt hơn.

– Thành phần và tính chất của phân hữu cơ cực kỳ khác nhau. Nói chung phân hữu cơ bao gồm hầu hết các loại phân như: phân bắc, nước giải, phân gia súc, phân gia cầm, rác đô thị sau khi đã được chế trở thành phân ủ, những phế phẩm của công nghiệp thực phẩm và tàn tích của thực vật khi vùi trực tiếp vào trong đất.

2/ Bón phân cho chè thời kỳ kiến thiết cơ bản (1 – 3 sang năm trồng)

2/1/ Quy tắc và hình thức bón phân

– Quy tắc chung:

+ Chè ở giai đoạn cây còn nhỏ, có tuổi từ 1 đến 3 năm. Liều lượng tăng theo độ tuổi.

+ Dựa theo điều kiện đất đai, địa hình, khí hậu thời tiết, mức độ sinh trưởng của cây, loại phân dùng mà có cách bón phù hợp.

– Có ba hình thức bón được ứng dụng:

+ Bón lót.

+ Bón thúc vào trong đất.

+ Phun thúc phun lá.

2/2/ Quy trình để bón phân

Dựa trên những thông tin ở bảng 1 để thực thi quy trình để bón phân cho cây chè thời kỳ KTCB.

Bảng 1: Xác định loại phân bón, lượng bón và cách bón phân cho chè kiến thiết cơ bản

Loại chè	Loại phân	Lượng phân ( kilogam/ hecta )	Số lần bón	Thời gian bón  (vào tháng)	Cách bón
1	2	3	4	5	6
Chè tuổi 1	N	40	2	2 – 3 và 6 – 7	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 25 – 30 centimét, lấp kín
	P2O5	30	1	2 – 3
	K2O	30	1	2 – 3
Chè tuổi 2	N	60	2	2 – 3 và 6 – 7	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 25 – 30 centimét, lấp kín
	P2O5	30	1	2 – 3
	K2O	40	1	2 – 3
Đốn tạo hình lần I (2 tuổi)	Hữu cơ	15/000 – 20.000	1	11 – 12	Trộn đều, bón rạch sâu 15 – 20 centimét, cách gốc 30 – 40 centimét, lấp kín
	P2O5	100	1	11 – 12
Chè tuổi 3	N	80	2	2 – 3 và 6 – 7	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 30 – 40 centimét, lấp kín
	P2O5	40	1	2 – 3
	K2O	60	2	2 – 3 và 6 – 7

2/2/1/ Bón lót

– Vận dụng cho chè đốn tạo hình lần 1 (chè 2 năm tuổi)

– Loại phân dùng:

Phân hữu cơ và phân lân. Có thể dùng hầu hết các loại phân hữu cơ truyền thống để bón. Bên cạnh đó trên thị trường ngày nay đã có thêm một số loại phân chuyên dụng để bón lót cho chè. Ví dụ phân phức hợp hữu cơ khoáng Sông Gianh. Dùng phân hữu cơ Sông Gianh (chuyên sử dụng để bón lót) cho chè theo khuyến nghị trên bao bì.

Loại phân lân thông thường hay được dùng có 17% lân (P₂O₅) nguyên chất.

– Lượng bón: Phân hữu cơ 15 – 20 tấn + 500 – 600 kilogam Suppe lân/ hecta.

– Kỹ thuật bón: Đào rãnh sâu 15 – 20 centimét, cách gốc 30 – 40 centimét. Phân được rải mỏng dọc rãnh, trộn đều với đất. Bón sau khi đốn lần 1, vào cuối tháng 11 đến tháng 12/

2/2/3/ Bón thúc

* Bón thúc vào trong đất:

– Đây chính là kỹ thuật bón thường hay được ứng dụng, phân được bón sâu vào trong đất, dưỡng chất được cung ứng dần dần cho cây. Tuy vậy biện pháp này cũng có các điểm hạn chế. Đặc biệt là ở khu vực đất có địa hình dốc, đất có thành phần cơ giới nhẹ thì dễ gây hiện tượng rửa trôi, xói mòn gây thoái hóa đất mau chóng về mùa mưa. Lâu lâu cây cần cung ứng dinh dưỡng mau chóng thì kỹ thuật bón này cũng không phục vụ được.

– Vận dụng cho cây chè ở tuổi 1, tuổi 2 và tuổi 3/

Sinh trưởng của cây chè con dựa vào nhiều nhân tố, trong đó dựa nhiều vào phân bón. Lượng phân bón cho chè thời kỳ kiến thiết cơ bản quy cho 1 ha được trình bày ở bảng 1 như sau:

+ Loại phân bón thông thường là loại phân vô cơ, dạng đơn độc hoặc tổng hợp. Dù là dạng phân nào, trước khi dùng ta cũng phải tính toán để quy đổi từ định mức nguyên chất (ở bảng 1) ra thương phẩm. Thường thì trong phân urê có 46% N nguyên chất, supe lân có 17% P₂O₅ nguyên chất và trong kali clorua có 60% K2O nguyên chất.

+ Lượng phân:

Chè tuổi 1: Bón 40 kilogam N, 30 kilogam P₂O₅, 30 kilogam K₂O/ hecta. Tương tự với 87 kilogam urê + 176 kilogam supe lân Lào Cai + 50 kilogam kali clorua.

Chè tuổi 2: Bón 60 kilogam N, 30 kilogam P₂O₅, 40 kilogam K₂O/ hecta. Tương tự với 130 kilogam urê + 176 kilogam supe lân Lào Cai + 67 kilogam kali clorua.

Chè tuổi 3: Bón 80 kilogam N, 40 kilogam P₂O₅, 60 kilogam K₂O/ hecta.Tương tự với 174 kilogam urê + 235 kilogam supe lân Lào Cai + 100 kilogam kali clorua.

+ Số lần bón và thời gian bón:

Chè tuổi 1 và tuổi 2: Đạm bón 2 lần/năm vào tháng 2 – 3 và 6 – 7/ Lân và kali bón 1 lần/năm vào tháng 2 – 3/

Chè tuổi 3: Đạm bón 2 lần/năm vào tháng 2 – 3 và 6 – 7/ Lân và kali bón 1 lần/năm vào tháng 2 – 3/ Kali: Bón 2 lần/năm vào tháng 2 – 3 và 6 – 7/

+ Kỹ thuật bón:

Đối với chè 1, 2 tuổi: Sử dụng cuốc, xẻng trộn đều phân, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 25 – 30 centimét, lấp kín.

Đối với chè 3 tuổi: Sử dụng cuốc, xẻng trộn đều phân, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 30 – 40 centimét (do ngay lúc này tán rộng hơn chè 1,2 tuổi), lấp kín.

* Bón phân phun lá:

– Ngoài những việc dùng loại phân truyền thống bón vào trong đất, chúng ta có thể dùng loại phân phun lá cho chè. Ví dụ phân Humate.

– Dùng phân phun lá hiệu quả nhanh nhưng dễ gây cháy lá nếu dùng sai chỉ dẫn. Nên dùng 1 lần vào sau giai đoạn đốn lần 1 để kích thích chè nẩy lộc sớm.

3/ Bón phân cho chè kinh doanh

3/1/ Quy tắc và hình thức bón phân

– Quy tắc chung:

+ Bón theo sức sinh trưởng và mức năng suất của đồi chè.

+ Cây chè cho năng suất thấp bón ít, cho năng suất cao bón nhiều.

+ Bón phân hữu cơ phối hợp hài hòa những nhân tố khoáng đa lượng (N, P, K), bổ sung những nhân tố trung lượng và vi lượng khi cấp thiết.

+ Bón đúng kỹ thuật, đúng lúc, đúng đối tượng, bón lót, bón thúc kịp lúc.

+ Tuỳ điều kiện đất, khí hậu mà quy định lượng, tỷ lệ bón một số loại phân phù hợp.

– Có ba hình thức bón được ứng dụng:

+ Bón lót.

+ Bón thúc vào trong đất.

+ Phun thúc phun lá.

3/2/ Qui trình bón phân cho cây chè giai đoạn kinh doanh

Dựa trên những thông tin ở bảng 2 để thực thi quy trình để bón phân cho cây chè thời kỳ KTCB.

* Bón lót:

Thường ở thời kỳ này, có thể ứng dụng hình thức bón lót 2 hoặc 3 năm 1 lần dựa theo chất đất tốt hay xấu. Đất giàu mùn thì 3 năm, đất ít mùn thì 2 năm 1 lần bón lót.

Thời gian và số lần bón tương đương như với chè KTCB. Có hai điểm khác nhau. Một là lượng phân hữu cơ nhiều hơn 10 tấn (25 – 30 tấn/ hecta ), hai là bón sâu 15 – 20 centimét ở vị trí giữa hai hàng chè.

* Bón thúc:

– Với diện tích chè ở giai đoạn đang sung sức:

+ Tỷ lệ N/P/K = 2 – 3/1/1/ Việc này có nghĩa là nên kết hợp giữa 3 nhân tố Đạm, Lân và Kali theo tỷ lệ cứ 2 đến 3 phần Đạm thì có 1 phân lân và 1 phần Kali để bón cho chè giai đoạn kinh doanh. Trong thương trường ngày nay có cực kỳ nhiều loại phân tổng hợp với những tỷ lệ N:P:K theo những cách phối trộn cực kỳ khác nhau. Chúng ta nên chọn loại có tỷ lệ trộn phối N:P:K – 2:1:1 như 24 – 12 – 12 và 28 – 14 – 14 hoặc N:P:K – 3:1:1 như 36 – 12 – 12 và 42 – 14 – 14/

Năng suất càng cao thì tỷ lệ N (đạm) càng lớn. 1 năm bón từ 3 – 4 lần theo sản lượng, có điều kiện nhân lực bón 5 lần hoặc mỗi tháng 1 lần đều tốt. Phân lân bón 1 lần đầu tiên năm, phân kali bón 2 – 3 lần. Giành đa phần lượng bón ở đầu vụ cho sản lượng và 1 phần nhỏ gần cuối vụ (tháng 9 – tháng 10) hỗ trợ cây qua đông.

+ Năng suất đọt dưới 60 tạ/ hecta bón liều lượng như sau: 100 – 120 kilogam N + 40 – 60 kilogam P2O5 + 60 – 80 kilogam K2O/ hecta. Tương tự với 217 – 260 kilogam urê + 235 – 353 kilogam supe lân + 100 – 133 kilogam KCl/ hecta.

+ Năng suất đọt từ 60 đến dưới 80 tạ/ hecta bón liều lượng như sau: 100 – 120 kilogam N + 40 – 60 kilogam P2O5 + 60 – 80 kilogam K2O/ hecta. Tương tự với 260 – 390 kilogam urê + 353 – 588 kilogam supe lân supe lân + 133 – 200 kilogam KCl/ hecta.

Bảng 2: Xác định loại phân bón, lượng bón và cách bón cho chè kinh doanh thu búp

Loại chè	Loại phân	Lượng phân (Kilogam/ hecta )	Số lần bón		Thời gian bón (vào tháng)	Cách bón
1	2	3	4		5	6
Một số loại hình 3 năm 1 lần	Hữu cơ	25/000 -30.000	1		12 – 1	Trộn đều, bón rạch sâu 15 – 20 centimét, giữa hàng, lấp kín
	P2O5	100	1		12 – 1
Năng suất đọt < 60 tạ/ hecta	N	100 – 120	3 – 4		2; 4; 6; 8	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, cách gốc 25 – 30 centimét, lấp kín. Bón 40 – 20 – 30 – 10% hoặc 40 – 30 – 30% N; 100% P2O5; 60 – 40% K2O
	P2O5	40 – 60	1		2
	K2O	60 – 80	2		2; 4
Năng suất đọt 60 – dưới – 80 tạ/ hecta	N	100 – 180	3 – 4		2; 4; 6; 8	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, giữa hàng, lấp kín. Bón 40 – 20 – 30 – 10 % hoặc 40 – 30 – 30% N; 100% P2O5; 60 – 40% K2O
	P2O5	60 – 100	1		2
	K2O	80 – 120	2		2; 4
Năng suất đọt 80 – dưới 120 tạ/ hecta	N	180 – 300	3 – 5		1; 3; 5; 7; 9	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, giữa hàng, lấp kín. Bón 30 – 20 – 20 – 20 – 10% hoặc 30 – 20 – 30 – 20% N; 100% P2O5; 60 – 30 – 10% K2O
	P2O5	100 – 160	1		1
	K2O	120 – 200	2 – 3		1; 5; 9
Năng suất đọt >120 tạ/ hecta	N	300 – 600	3 – 5		1; 3; 5; 7; 9	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, giữa hàng, lấp kín. Bón 30 – 20 – 20 – 20 – 10% hoặc 30 – 20 – 30 – 20% N; 100% P2O5; 60 – 30 – 10% K2O
	P2O5	160 – 200	1		1
	K2O	200 – 300	2 – 3		1; 5; 9

Với năng suất đọt dưới 80 tạ/ hecta thì hãy bón phân vào những tháng chẵn 2, 4, 6 và 8 mỗi năm. Lượng đạm chia theo những tháng theo tỷ lệ 40 – 30 – 20 – 10%. Nếu bón 3 lần thì theo tỷ lệ 40 – 30 – 30%. Kali bón 2 lần vào tháng 2 và 4 theo tỷ lệ 60 – 40%.

+ Năng suất đọt từ 80 đến dưới 120 tạ/ hecta bón liều lượng như sau: 100 – 120 kilogam N + 40 – 60 kilogam P2O5 + 60 – 80 kilogam K2O/ hecta. Tương tự với 390 – 652 kilogam urê + 588 – 941 kilogam supe lân + 200 – 333 KCl/ hecta.

+ Năng suất đọt trên 120 tạ/ hecta bón liều lượng như sau: 100 – 120 kilogam N + 40 – 60 kilogam P2O5 + 60 – 80 kilogam K2O/ hecta. Tương tự với 652 – 1034 kilogam urê + 941 – 1176 kilogam supe lân + 333 – 500 kilogam KCl/ hecta.

Với năng suất đọt trên 80 tạ/ hecta thì hãy bón phân vào những tháng lẻ 1, 3, 5, 7 và 9 mỗi năm. Lượng đạm chia theo những tháng theo tỷ lệ 30 – 20 – 20 – 20 – 10%. Nếu bón 4 lần thì theo tỷ lệ 30 – 20 – 30 – 20%. Kali bón lần vào tháng 1, 5 và 9 theo tỷ lệ 60 – 30 – 10%.

Kỹ thuật bón giữa những giai đoạn tương đương nhau: Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, giữa hàng, lấp kín.

– Xác định lượng phân bón cho cây trồng dặm: (xem bảng 3).

Đối với nương chè tuổi lớn, mất khoảng < 40% cần triển khai hồi phục. Đào hố hay hố trồng rộng 40 centimét, sâu 30 centimét bón phân hữu cơ lượng 2,5 – 3 kilogam /gốc, trộn đất lấp kín trước khi dặm tối thiểu từ 1 tháng. Các điểm mất khoảng thường xuyên tiến hành xử lý gieo cây phân xanh, bổ sung cây bóng mát như chè kiến thiết cơ bản trên đất phục hoang.

* Dùng phân bón lá cho cây chè

– Ngoài những việc dùng loại phân truyền thống bón vào trong đất, chúng ta có thể dùng phối phối hợp với loại phân phun lá cho chè.

– Dùng phân phun lá hiệu quả nhanh nhưng dễ gây cháy lá nếu dùng sai chỉ dẫn.

– Chè thông thường trồng trên đất dốc, độ chua cao, sau mỗi mùa mưa, tầng đất mặt bị bào mòn nặng. Mỗi năm chè vẫn được bón phân bố sung, nhưng hiệu suất của phân bón không cao, nhất là phân lân. Bón phân lân vào trong đất chua có rất nhiều sắt, nhôm di động, chỉ sau một khoảng thời gian ngắn, nguyên tố lân bị khoáng hóa hết, cây không hút được. Chè của ta luôn ở phía trong hiện trạng đói phân, nhất là phân lân và kali, năng suất không vươn lên được. Bón nhiều phân đạm, năng suất tuy có nhích lên nhưng chất lượng chè hạ, giá cả cao.

– Để gỡ bỏ nhân tố hạn chế này, ứng dụng giải pháp phân bón qua lá. Bón phân qua lá không bị keo đất hấp thụ, không bị thay đổi về thành phần hóa học, ít bị rửa trôi, lá cây hấp thụ trực tiếp, nên hiệu suất của phân bón cực kỳ cao. Phân bón qua lá không gây thay đổi thành phần hóa học của đất, không gây thay đổi thành phần kết cấu của đất, không gây nên tác hại đến quần thể vi sinh vật có lợi trong đất… Ngày nay trên thị trường có rất nhiều loại phân bón qua lá, qua tìm hiểu thêm thấy có một vài loại phân thỏa mãn được đòi hỏi thâm canh cây chè.

Ví dụ:

+ Phân bón lá Poly-feed 19-19-19: Đây chính là phân đa lượng có hàm lượng đạm, lân và kali bằng nhau và đều chiếm 19%, tỷ lệ này thích hợp với cây chè. Ngoài những nguyên tố đa lượng trong phân còn có những nguyên tố vi lượng (đơn vị tính mg/ kilogam ) sắt 1000, măng gan 500, bo 200, kẽm 150, đồng 110, mô líp đen 70… đều ở dạng dễ tiêu và tan hoàn toàn trong nước. Với thành phần trên cung ứng đầy đủ và hài hòa cho chè, hỗ trợ cho chè ra nhiều lá, nhiều búp, chất lượng chè được nâng cao lên rõ. Pha phân poly-feed với nước nồng độ 0,5-1% phun xịt ướt đẫm tất cả tán lá cây chè, mỗi tháng phun 1 lần chen kẽ với sử dụng Multi-k.

+ Phân Multi-K hay KNO₃ (13-0-46): phân có 13% đạm, không có lân, 46% kali. Đây chính là phân bón lá cực kỳ giầu kali, giúp cây nâng cao khả năng vận chuyển những sản phẩm quang hợp về bộ phận tích lũy; tăng lượng nước phối hợp trong tế bào của cây, giúp cây nâng cao khả năng chống rét, chống hạn và chịu đựng sâu hại. Sử dụng phân Multi-k cây quang hợp bình thường khi ánh sáng yếu. Pha Multi-k với nước theo nồng độ từ 1-2% mỗi tháng phun 1 lần, sau khi xử lý phun Poly-feed được 15 – 16 ngày. Sử dụng chen kẽ Multi-k và Poly-feed năng suất chè tăng từ 20 – 25%, chất lượng chè được nâng cấp rõ. Hai sản phẩm phân bón này hoàn toàn không giữ lại dư lượng trên nông sản.

+ Humate kali: Đây chính là phân phun lá cực kỳ an toàn khi dùng cho chè. Dùng theo đúng chỉ dẫn trên bao bì.

Bảng 3: Bón phân bố sung cho cây trồng dặm

Loại phân	Lượng phân ( kilogam /gốc)	Số lần	Thời gian (vào tháng)	Cách bón
Hữu cơ	3 – 5	1	12 – 1	Trộn đều với phân lân, bón rạch sâu 15 – 20 centimét, giữa hàng, lấp kín. Bón trước 1 năm đối với chè đốn đau, đốn trẻ lại
N	0.20 – 0.30	2 – 3	2; 5; 8	Trộn đều, bón sâu 6 – 8 centimét, giữa hàng, lấp kín. Bón 60 – 40% hoặc 30 – 30 – 40%N, 100% P2O5 và 60 -40%K2O
P2O5	0.10 – 0.15	1	12 – 1
K2O	0.15 – 0.20	2	2; 6

– Các điều cần lưu ý khi dùng phân bón lá cho chè?

+ Khi cây chè đã có bộ khung tán ổn định, phân bón lá chỉ phát huy hiệu quả tốt theo hướng có lợi rất nhiều cho sinh trưởng cây chè, khi đã cung ứng đủ dưỡng chất nền về khoáng đa lượng, phân hữu cơ bón vào trong đất.

+ Dùng phân bón lá có hiệu quả cao cho các nương chè sau đốn trẻ lại và thời kỳ cây giống ở vườn ươm.

+ Dùng theo đúng chỉ dẫn trên bao bì, không tự kết hợp với những hóa chất khác hoặc thay đổi nồng độ pha chế.

+ Chọn lựa loại bình phun tốt, phun dạng sương mù tránh nhỏ giọt.

+ Chỉ nên phun phân lá khi thời tiết mát mẻ, không có mưa.

+ Chỉ được dùng một số loại phân bón lá đã được cấp chứng chỉ an toàn vệ sinh theo đúng tiêu chuẩn VietGAP. Bảo đảm thời gian cách li ít nhất 15 ngày sau khi xử lý phun mới thu hái sản phẩm.

* Dùng vôi bón cho chè:

Trong hoàn cảnh đất chua quá, nhiều nhôm di động nên sử dụng vôi 1 lần với liều lượng từ 700 – 1/500 kilogam/ hecta. Thông thường thời gian bón vào đầu năm (tháng 1 – 2).

Giải pháp khử chua hữu hiệu là sử dụng phân khoáng ít gây chua phối hợp với chế độ dùng chất hữu cơ tại chỗ để nâng cấp đất đai.

Lưu ý: Việc bón phân cho chè cần phải cải tiến sao cho thích hợp với giống chè, vùng sản xuất và nguyên vật liệu cho chế biến.

Sau đây xin trình bày một quy trình để bón phân hiện đại đang vận dụng ở Cao nguyên Lâm Đồng với thương hiệu chè Ô Long.

* Quy trình để bón phân cho chè Đài Loan

– Một số loại phân:

+ Phân hữu cơ: Một số loại bã đậu, vỏ,…có trên 20 loại. Trong đó N: 2 – 7% nhưng thiếu P, K. Tuỳ chất đất, loại phân mà bón. Phân trâu bò: 25tấn, bã cá: 2tấn, bã đậu: 4tấn,…Bón vào mùa đông.

+ Phân phức hợp: Tỷ lệ: 20: 5: 10 ; 23: 5: 5/

+ Phân xanh: Một số loại họ đậu, mỗi ha gieo hạt 15 – 30 kilogam, tuỳ loại. – Giai đoạn bón phân:

Quanh năm bón 3 lần, lần 1 trước khi nẩy mầm bón 1/2 lượng phân, lần 2 bón 1/4 số lượng sau khi hái chè xuân, lần 3 bón 1/4 số lượng vào tháng 6 để thúc chè thu.

– Kỹ thuật bón:

Tuỳ chất đất, bộ rễ, khí hậu và thể cây để bón. Lấy thân chính làm trục. Bộ rễ phân bổ bán kính cách gốc: 15 – 25 centimét, ở độ sâu 20 – 50 centimét. Vậy đào rãnh sâu 20 centimét cách gốc 15 – 25 centimét bón và lấp đất. Hạn chế bón rải trôi phân. Với chè con thì cuốc váng móng ngựa cách gốc 30 centimét bón. Bên cạnh đó còn bón phân theo đường ống tưới bằng nhựa PE.

– Bón phân cần lưu ý: Phân động vật cần ủ hoai mới sử dụng. Nếu như không khi lên men làm nóng rễ chè không tốt. Phân hữu cơ đảm bảo chất hữu cơ > 60%. Đất có hàm lượng hữu cơ dưới 1% cần bón phân hữu cơ có 60% chất hữu cơ. Đất có > 3% hữu cơ thì không cần bón phân hữu cơ nhiều. Độ kiềm, axít trong phân không được đông đảo. Bón phân hoá học thì nguyên tố N là chính, thứ yếu là lân. Tuỳ giống, tuổi cây, thể cây mà bón.