Cách trồng và chăm bón cây lê vàng

Cây lê là loại cây ăn trái lâu năm, là đặc sản của vùng ôn đới. Ngày nay lê Việt Nam được xuất khẩu sang những nước lớn khác trên toàn cầu. Lê được canh tác ở những tỉnh miền núi phía Bắc tập trung ở các nơi có độ cao 500 – 1500m so sánh với mực nước biển.

Những giống lê của ta tuy chất lượng chưa cao, thịt quả cứng, cát lớn, hơi chua, nhưng vẫn được ưa thích vì ăn giòn, dễ vận chuyển và bảo quản được xa. Các năm qua, cây lê đang cùng vối nhiều loại cây ăn trái khác, góp thêm phần xử lý những vấn đề kinh tế, xã hội và môi trường cho hàng chục vạn hecta đất đồi núi trọc ở nước ta. Tuy vậy cách trồng lê cho chất lượng và năng suất tối ưu nhất ở nước ta, thì bà con chưa hiểu rõ được cách trồng và chăm bón. Chính vì thế bài viết hôm nay Thư viện cây trồng sẽ chia sẻ cách bà con kỹ thuật trồng và chăm bón cây lê đúng cách cho năng suất, đạt chất lượng tốt nhất.

1/ Cách chọn giống cây lê vàng

– Lê có thể trồng bằng cây nhân giống bằng ghép mắt hay ghép cành. Gốc ghép phù hợp cho cây lê ăn trái là loại cây lê dại (Mắc coọt).

– Thời vụ ghép lê có thể cả năm, trừ các tháng mưa nhiều. Tháng 4 – 5 cây gốc ghép nhỏ có thể ghép cành bên, tháng 8-9 cây gốc ghép lớn có thể ghép mắt và tháng 12 – 1 có thể ghép nêm.

2/ Thời vụ để trồng lê vàng

Ở miền núi có thể trồng cây vào mùa xuân tháng 2-3, khi đã có mthích ẩm và cây chưa lên lá, lộc non để có tỷ lệ sống cao.

3/ Mật độ và khoảng cách trồng cây lê vàng

– Lê trồng với khoảng cách: cây cách cây 5 m. Mật độ 400 cây/ hecta.

– Có thể trồng xen 5 – 10% những giống lê khác giống để gia đẩy mạnh thụ phấn tự nhiên
cho lê.

4/ Đất trồng, đào hố và bón lót cho cây lê vàng

– Lê có thể trồng được với rất nhiều loại đất, nhưng đất trồng phù hợp nhất, đạt năng suất cao nhất đó là đất ven đồi, khe núi màu mỡ, có ẩm độ tốt.

– Đào hố trồng lê sâu 70 centimét, rộng 70 centimét, để đất mặt riêng lót xuống đáy hố.

– Bón lót: cho mỗi hố 20-30 kilogam phân hữu cơ + 0,2-0,5 kilogam supe lân + 0,5-1,0 kilogam vôi bột. Trộn đều phân với lớp đất mặt cho xuống đáy hố. Lấp đất đầy hố trước khi có thể trồng, 15-20 ngày để ủ phân. Nếu đất trồng lê còn nhiều mối thì cần xử lý mối trước khi tiến hành gieo trồng.

5/ Cách trồng cây lê vàng

– Khi trồng mắt ghép phải quay về hướng gió chính, trồng xong tưới nước, cắm cọc định vị.

– Trồng cây giữa hố, bới một hốc nhỏ ở giữa hố trồng, đặt cây vào vị trí, (nếu cây có bầu sử dụng dao rọc một đường từ trên xuống để lấy túi đựng bầu ra), lấp đất giữ chặt cây nén chặt chung quanh, tưới 10-15 lít nước cho 1 gốc. Cắm cọc cố định cây buộc bằng dây nilon để giúp không làm cây bị lay gốc.

6/ Cách chăm sóc cây lê vàng

6/1/ Cách chăm sóc thường kì cây lê vàng

– Tưới nước: cần cung ứng đủ nước cho cây nhất là trong thời điểm mùa khô, khi trái đang lớn và lúc quả sắp chín.

– Ngăn ngừa, diệt trừ cỏ dại: Phủ gốc chè bằng cỏ, rác, cây phân xanh… để ngăn ngừa cỏ dại; xới phá váng sau mỗi trận mưa lớn. Làm cỏ vụ xuân tháng 1-2 và vụ thu tháng 8-9, xới sạch tất cả diện tích 1 lần /vụ; 1 năm xới gốc 2-3 lần.

6/2/ Phương pháp cắt tỉa, tạo hình cây lê vàng

– Đây chính là khâu kỹ thuật quan trọng để lựa chọn đến năng suất trái. Nếu có khả năng thì đầu tư hệ thống khung giàn làm bằng cột bê tông cốt thép cao 2,0 m, chôn sâu 40 centimét (hoặc ống kẽm ĐK 32 mm), hàn tất cả khung bằng đường ống kẽm ĐK 20 milimét, căng tất cả giàn bằng thép 6 milimét. Khoảng cách 50- 60 centimét một dây. Cột chôn giữa hàng cây khoảng cách 3-4m một cột đổ đáy bê tông sâu 40 centimét.

– Nếu như không có điều kiện thì vin uốn cành bằng phương pháp sử dụng dây ni lông buộc cố định một đầu vào cành, uốn cành theo vị trí có nhu cầu và đầu dây còn lại buộc vào gốc hoặc ghim xuống đất.

– Kỹ thuật vin cành: Thường thì vào năm thứ 2 sau trồng chọn 3-4 cành cấp 1 để tạo bộ khung tán, mỗi cành cấp 1 giữ lại 2-3 cành cấp 2, vin cành tạo tán theo khung giàn đã được định hình, hoặc vin cành theo góc 750 theo gốc. Vin cành vào cuối tháng 10 đầu tháng 11 khi cây vừa rụng lá, chú ý vin cành bằng phương pháp vặn hơi xoay nhẹ không để bị gãy hoặc dập cành.

– Mỗi năm cần cắt tỉa những cành mọc không đúng chỗ, tỉa những cành la, cành tăm để tập trung dinh dưỡng.

6/3/ Cách bón phân cây lê vàng

Sau trồng 2 – 3 năm cây đã có thể có thể thu hoạch quả, dựa theo sinh trưởng và thu hoạch quả mà mỗi năm có thể bón lượng phân cho một cây lượng phân như sau:

+ Giai đoạn kiến thiết cơ bản (3 năm đầu): Hằng năm bón cho 1 cây: 20- 30 kilogam phân hữu cơ + 0,5 kilogam đạm urê + 1,0 kilogam phân super lân + 0,5 kilogam phân ka ly và 1,0 kilogam
vôi bột.
+ Giai đoạn kinh doanh: hằng năm bón cho 1 cây: 30 – 40 kilogam phân hữu cơ + 0,7-1,0 kilogam đạm urê + 1,5 – 2,0 kilogam phân supe lân + 0,7 – 1,0 kilogam phân ka ly và 1,0 kilogam vôi bột.

Cách bón phân cho cây lê vàng

– Thời gian bón

+ Lần 1: Bón nuôi lộc Xuân, nuôi hoa vào tháng 2 – 3: phân đạm 50% và phân ka ly 30%.

+ Lần 2: Bón nuôi quả và lộc Thu từ tháng 4 đầu tháng 6 (chia phân làm 2 – 3 lần): phân đạm 50% và phân ka ly 40%.

– Lần 3: Bón hồi phục sau khi tiến hành thu hoạch quả vào tháng 10, tháng 11: Bón tất cả phân hữu cơ + vôi + phân lân và phân ka ly 30%.

– Kỹ thuật bón phân:

+ Phân hữu cơ, vôi, phân lân đào rãnh chung quanh tán cây sâu 20 centimét, rộng 15 – 20 centimét, bón phân lấp đất.

+ Phân đạm và kali nếu đất khô thì hoà nước tưới, nếu đất ẩm thì rắc phân xuống đất chung quanh tán xới nhẹ lấp đất kín phân để giúp tránh bốc hơi và rửa trôi phân bón.

6/4/ Kỹ thuật bọc quả lê vàng

– Để quả lê có mẫu mã đẹp, ngăn ngừa sâu bệnh nhất là ruồi đục quả nên dùng túi bọc quả chuyên dụng để bọc quả. Bọc khi quả thường có đường kính 3 – 5 centimét (tức là sau khi đậu trái 40 – 50 ngày).

– Sử dụng túi bọc quả chuyên sử dụng để, lồng vào quả tiếp đến sử dụng ghim dập định vị túi bọc vào quả ở phía trên cành.

Bọc quả lê vàng để có mẫu mã đẹp

7/ Ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại gây bệnh trên cây lê vàng

– Sâu đục thân: Là sâu non của một số loại xén tóc đục vào thân cây, cành khiến cho cành bị héo khô, quả nhỏ, rụng bị nặng gây chết cả cây. Ngăn ngừa, diệt trừ sâu đục gốc cây bằng phương pháp quét vôi gốc cây cao 60-70 centimét vào tháng 11- 12 trong năm, cắt các ngọn cành bị héo trong vụ xuân và đốt, sử dụng dây thép, tay mây để chọc chết hoặc bắt sâu non. Sử dụng một số loại thuốc Trebon, Decis 0,1% tẩm bông nhét vào lỗ sâu đục, phun diệt trừ trứng sâu.

– Rệp: Gây bệnh trên chồi non, quả,… làm lá quăn queo, bị muội hóng làm đen quả…Ngăn ngừa, diệt trừ bằng thuốc Bassa 50ND, Supracide 40ND, Polytrin 10ND, Trebon, Aplaud.

– Sâu ăn lá: Là một loài sâu ăn tạp, thường cắn phá đọt non làm bộ lá còi cọc xơ xác. Sử dụng một số loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) để xử lý: Vifast 5ND, Desic 2,5 ND, Trebon 10ND…

– Bệnh sém lá: Gây bệnh lá, đọt non và quả, bệnh làm những bộ phận của cây bị thối đen. Xịt thuốc Boóc đô1% hoặc BenlatC, Rhidomil 0,15% để chữa bệnh. Phối hợp vệ sinh ruộng đồng, khi nhìn thấy xuất hiện triệu chứng bệnh thì cắt bỏ bộ phận bị nhiễm bệnh và tiêu huỷ.

– Ruồi đục quả: Gây bệnh trên quả ở thời kỳ trái gần chín. Ruồi đẻ trứng vào quả, sâu non nở đục khoét thịt quả làm hư thối quả. Sử dụng chất dẫn dụ sinh học Vizubon – D để bẩy ruồi đực, gây giảm khả năng sinh sản của ruồi cái. Cách diệt trừ ruồi đục quả này không gây ô nhiễm môi trường, giúp nâng cao chất lượng của cây, quả. Kỹ thuật phòng tránh ruồi đục quả đạt hiệu quả cao là triển khai bọc quả.

8/ Thu hoạch và bảo quản quả lê vàng

Thu hái khi quả tiến tới chín vỏ của quả chuyển màu xanh vàng, nếu vận chuyển xa cần thu hái sớm. Khi thu hái cần nhẹ nhàng, không làm dập nát hoặc sây sát quả.

Quả thu hái xong cần đặt vào thùng gỗ, hộp cứng để vận chuyển không bị dập nát. Những quả lê chín được lưu giữ tối ưu nhất trong khu vực được làm lạnh ở nhiệt độ khoảng 4 °C, xếp thành lớp mỏng không bao che, nơi chúng có thể giữ được chất lượng tốt trong vòng 2-3 ngày.