Cách chăm sóc lan thời kỳ ra hoa

Thời kỳ này cây phát triển mạnh và dấu hiệu các đặc điểm của loài. Sự sai lầm về biện pháp chăm sóc sẽ dẫn tới hiện trạng cây suy dinh dưỡng, lớn chậm nẩy chồi nhiều và không đạt được về chiều cao, số lá thích hợp cho những thời kỳ về sau. Nắm được sự quan trọng của việc chăm sóc lan thời kỳ trưởng thành và thời kỳ ra hoa, chúng tôi xin trình bày đến độc giả “Cách chăm sóc lan thời kỳ ra hoa “. Một phần nào đó làm giúp độc giả có kiến thức cơ bản, và phương pháp chăm sóc, bón phân bố sung dinh dưỡng cho cây lan thời kỳ trưởng thành, thời kỳ ra hoa, được tốt hơn. Độc giả cũng có thể phân tích những thông tin liên quan đến việc trồng và chăm bón lan hiệu quả qua 1 số các bài viết sau: Cách giúp lan ra rễ cực mạnh, chuẩn bị giá thể và công thức giá thểtrồng lan, có thể tìm hiểu thêm cách thức trồng lan vào giá thể,…

I, Chăm bón cây lan trưởng thành:

• Với giống Dendrobium: chiều cao và đường kính của củ giả lớn gấp 2 – 3 lần, số lá nhiều hơn 3 – 4 lần so sánh với thời kỳ trước đó.

• Với giống Vanda: chiều dài lá và chiều rộng lá sau gấp 1,5 – 2 lần lá trước.

• Với Phalaenopsis: diện tích lá lớn gấp 2 – 4 lần so sánh với giai đoạn cây giống.

Đặc tính sinh trưởng và phát triển thời kỳ này:

• Đỉnh ngọn tiếp tục ra lá mới.

• Màu lá xanh bóng, lá dày, cứng, dạng lá hài hòa.

• Thân cất giữ dinh dưỡng đầy đủ (thân mập, chắc và cứng).

• Rễ lớn, những chóp rễ phần màu xanh dài.

Thời gian ra bông:

Khả năng ra bông đồng đều phụ thuộc vào loài và kỹ thuật chăm sóc. Thông thường thời gian hợp lý nhất để hoàn tất một chu kỳ nuôi trồng từ lan con đến lúc ra bông như sau:

• Dendrobium cây cấy mô 10 – 12 tháng, cây gieo hạt 12 – 16 tháng.
• Phalaenopsis nuôi cấy mô 12 – 16 tháng.
• Vanda tách chiết khoảng 20 – 24 tháng.

1/ Điều chỉnh nhân tố môi trường

Thời kỳ này cây lan phát triển và sinh trưởng mạnh, vậy nên nhân tố môi trường tác động rất rộng lớn đến chất lượng cây, những nhân tố tác động đa số là ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ và dưỡng chất

2/ Tưới nước

Những nhân tố ảnh hưởng nhiều đến việc tưới nước:

2/1/ Loài lan:

• Loài nhiều lá, lá lớn dễ thoát nước cần phải tưới nhiều: Phalaenopsis.

• Loài nhiều rễ khí sinh cần phải tưới nước liên tục: như Dendro.

• Loài có thân giả hành lớn, lá dầy, có khả năng thoát nước ít, tưới ít hơn.

• Loài lan đa thân tưới ít hơn so sánh với lan đơn thân, vì đơn thân không có giả hành mập để dự trữ nước.

2/2/ Giai đoạn sinh trưởng:

• Giai đoạn cây ra rễ, mọc chồi cần phải tưới nhiều hơn

• Khi cây phân hóa mầm hoa, ra bông cần phải tưới nhiều

• Giai đoạn cây nghỉ, tưới ít hơn

2/3/ Những mùa

• Mùa mưa: ẩm độ cao, vì vậy việc tưới cần tính toán cụ thể số lần tưới, lượng nước tưới.

• Mùa khô nóng: Hầu hết loại loan vào giai đoạn nghỉ để chuẩn bị cho ra bông, do đó cần dưỡng ẩm và tưới ít

2/4/ Chất trồng và chậu

• Giá thể là xơ dừa loại lớn, than củi, dớn và loại chậu thoáng tưới nhiều

• Giá thể là rêu, vỏ thông, sơ dừa nghiền thì tưới ít hơn

2/5/ Kỹ thuật tưới

• Tưới nhẹ theo kiểu phun sương hạt nhỏ, tưới đi tưới lại rất nhiều lần. Tưới lá trước tiếp đến tưới chậu

• Nếu lá cây nhăn có nếp gấp, giả hành nhăn nhúm dấu hiệu thiếu hụt nước

• Sử dụng ngón tay thọc nhẹ vào chậu nếu nhận thấy trên khô, nhưng dưới ướt tay thi không tưới. Hoặc 2 giờ chiều, nhấc kiểm tra chậu thấy đáy chậu khô, chứng minh lượng nước tưới ngày hôm đó chưa đủ

• Bảo đảm giữa 2 lần tưới trong ngày, giá thể luôn ẩm.

• Duy trì ẩm độ trong vườn

• Đa phần một số loại lan phát triển và sinh trưởng tốt ở ẩm độ từ 50 – 80%. Nếu ẩm độ thấp, sẽ làm chồi hoa khó ra, nụ bị thui, mầm non cong queo, lá non bị sun lại.

Với những đơn vị sản xuất mang tính công nghiệp, thường làm vườn trông lan kiểu tân tiến vơi hệ thống làm mát, quạt thông gió… dễ dàng điều chỉnh và duy trì ẩm độ trong vườn. Đối với những vườn lan không có hệ thống này, cần bảo đảm duy trì ẩm độ trong vườn theo cách:

• Trong vườn để một vài chậu nước để có thể bảo đảm ẩm độ trong vườn

• Sử dụng những khay nhựa, làm những phên gỗ đặt lân lên phía trên khay và đặt những chậu lan lên phía trên

• Tưới tưới xuống nền đất

• Xịt nước dạng phun sương vào không khí trong vườn.

3/ Điều chỉnh ánh sáng:

• Ở thời kỳ Lan trưởng thành, cây phát triển và sinh trưởng mạnh, dựa theo mỗi loại lan, nên điều chỉnh ánh sáng cho thích hợp Lan Cattleya, Ddrobium ánh sáng thích hợp ở thời kỳ này là 50 – 60% Phlaenopsis là 30 – 40%, trong khi đó Vanda, Ascocentrum là 80 – 90%

Để có thể bảo đảm điều chỉnh ánh sáng, khi làm giàn cần làm hệ thống móc kéo để dễ dàng điều chỉnh ánh sáng.

Một vài biểu hiện nhận biết để điều chỉnh ánh sáng:

• Cây đủ sáng lá có màu xanh vàng, ngoại trừ Phalaenopssi là có màu xanh tím.

• Cây còi cọc chậm lớn, lá cây úa vàng hay có các đốm nâu lớn trên lá hoặc lá hơi uốn cong, việc này chứng minh quá nắng, nên điều chỉnh ánh sáng ngay và cho cây vào chỗ ánh sáng yếu.

II, Bón phân, bổ sung dưỡng chất cho lan thời kỳ ra hoa

1/ Nhận xét hiện trạng phát triển và sinh trưởng mầm hoa

Căn cứ theo tuổi lan, chúng ta triển khai nhận xét sinh trưởng của lan trên cơ sở màu sắc lá, số lá, kích cỡ lá và sự sinh trưởng của bộ rễ, sự phân hóa mầm hoa

• Khi cây phát triển và sinh trưởng tốt lá lớn, đúng màu sắc của giống, số lá lớn hơn thời kỳ cây giống 2 lần, số lượng rễ phát triển mạnh. Một số loại giống lan như Hồ điệp, khi lá màu xanh tím dấu hiệu cây sinh trưởng tốt, chuẩn bị ra phân hóa mầm hoa và ra bông

2/ Bón phân, bổ sung dưỡng chất cho lan

Việc bón phân cho lan là hết sức cấp thiết

Thường người ta chú trọng đến 3 nguyên tố chính: N, P, K với những tỉ lệ dựa theo mục đích dùng, loài lan, giai đoạn sinh trưởng của lan. Bên cạnh đó còn có thể phối hợp thêm những nbsp;nguyên tố vi lượng như đồng (Cu), sắt (Fe), kẽm (Zn)… và một vài vitamin cấp thiết khác.

2/1/ Tỉ lệ phân bón cho cây phong lan

Thường người ta dùng 4 tỉ lệ phân như sau:

– Tỷ lệ: 1:1:1 tỉ lệ N:P:K bằng nhau

– Tỷ lệ: 3:1:1 tỉ lệ N cao

– Tỷ lệ: 1:3:1 tỉ lệ P cao

– Tỷ lệ: 1:1:3 tỉ lệ K cao

Bên cạnh đó, còn cực kỳ nhiều tỉ lệ khác như: 3:1:2; 3:2:1/..

2/2/ Nồng độ phân cho cây hoa lan

Trong từng tỷ lệ, nồng độ 3 chất N, P, K cũng thay đổi

Ví dụ: Theo công thức của LeConfle (1981) ta có:

– Công thức cao: 30-10-10 (50) tỷ lệ 3:1:1 cho cây lan tăng trưởng và ra lá.

– Công thức thấp: 10-18-10 (38) tỷ lệ 1:2:1 cho cây lan ra bông.

– Công thức thấp: 10-10-20 (40) tỷ lệ 1:1:2 cho cây lan ra rễ.

Tuy vậy, lượng phân bón này hết sức linh động, nó phụ thuộc thời tiết, ẩm độ, ánh sáng, nhiệt độ,… phụ thuộc vào từng thời kỳ sinh trưởng của cây mà điều chỉnh cho phù hợp.

Ngoài ra người ta còn dùng nbsp;phân bón hữu cơ và những nguyên tố cấp thiết khác. Có rất nhiều loại phân hữu cơ như: nước tiểu, phân động vật, xác bã động vật, hạt đậu nành ngâm…

Một số loại phân hữu cơ này cực kỳ tốt đối với lan nhưng khi sử dụng phải lưu ý đến kỹ thuật tưới, nồng độ tưới, tránh gây bệnh cho lan (với phân động vật và xác bã động vật phải ngâm ủ cho hoai mục), cố gắng không làm ngộ độc lân.

2/3/ Kỹ thuật tưới phân cho cây hoa lan

Có cực kỳ nhiều phương pháp tưới phân nhưng quy tắc chung là khi tưới phải đạt được hai đòi hỏi sau:

– Tưới phân cho cây hấp thu được đông đảo nhất.

– Tưới phân cho kinh tế nhất.

Như ta đã biết, rễ là cơ quan chính hấp thu nước và muối khoáng cho cây, bên cạnh đó lá cũng có thể hấp thu nước và muối khoáng, nhất là trường hợp lan con. Nhưng đối với lan lớn, việc hấp thu qua lá không đủ dinh dưỡng cây trồng cho sự phát triển và phát triển của cây. Do đó phải tưới làm thế nào cho rễ có thể hấp thu dinh dưỡng thuận lợi nhất.

Nếu tưới phân như tưới nước thì phải dùng quá nhiều phân, không tiết kiệm được phân. Muốn đạt được hai đòi hỏi trên cùng một lúc, theo kết trái đã đạt được trong các năm qua, trước khi tưới phân ta nên tưới qua 1 lượt nước khiến cho chất trồng dễ dàng thấm phân không bị chảy tuột đi. Như thế sẽ tiết kiệm được 1/2 lượng phân.

Nên tưới phân vào sáng sớm hay lúc xế chiều, hạn chế tưới phân vào buổi trưa.

Khoảng cách của những lần tưới dựa vào nhiều nhân tố như điều kiện thời tiết, chất trồng, hiện trạng cây, loại phân, nồng độ phân…

Bình thường tưới 1 lần trong một tuần nhưng nếu vườn lan râm mát thì khoảng cách dài hơn (10-15 ngày/lần). Trái lại, vườn lan có rất nhiều ánh sáng có thể tưới 2 lần/tuần. Sau khi tưới phân nên tăng lượng nước tưới của ngày tiếp đến để rửa bớt muối còn đọng lại, tránh tác động không có lợi cho lan.