Cách trồng và chăm bón vườn cây vú sữa cho trái năng suất

Cây vú sữa là loại cây trồng bước ra từ câu chuyện cổ tích đi sâu vào tiềm thức người dân Việt Nam, nó mang nặng tình cảm ân nghĩa mẹ con, với sự hy sinh của người mẹ đến lúc khi mất vẫn mang các giọt sữa tươi mát dành cho con mình. Quả vú sữa mang cho mình ý nghĩa như giọt sữa mẹ, nên nó có vị ngọt thanh mát được cực kỳ rất nhiều người yêu thích. Tuy vậy không phải ai ai cũng biết hết được tác dụng cũng như cách trồng và phương pháp chăm sóc câyvú sữa đạt năng suất cao. Bài viết này cua sieuthiphanthuoc.org sẽ chia sẻ cách bà con phương pháp chăm sóc cho cây ra quả thường có cho năng suất cao.

1/ Mô tả chung về cây vú sữa

– Cây vú sữa có tên khoa học là: Chrysophyllum cainitơ, Tên gọi tiếng anh: Star apple. Cây được bắt nguồn từ Châu Mỹ nhiệt đới, thuộc họ nhà hồng xiêm, được du nhập vào Việt Nam và thích ứng phát triển với điều kiện nhiệt độ từ 22 – 34^oC. Cây chỉ ra bông và đậu trái tốt với điều kiện thời tiết 2 mùa mưa nắng rõ ràng. – Chiều cao trung bình của cây lên đến: 10 – 15m mỗi cây, tán lá xòe rộng ra chung quanh và đặc biệt cây có độ phát triển sinh trưởng cực kỳ là nhanh. Cây có tán lá dầy nhưng bộ phận rễ cây lại ăn nông dưới lòng đất nên chính vì thế khi vào mùa mưa gió cây cực kỳ dễ bị đỗ. Tuy vậy cây lại có sự phát triển phát triển nhanh nên có thể trồng vào bất cứ thời gian nào trong năm, phù hợp nhất khi tiến hành trồng cây vú sữa là bạn có thể trồng vào mùa mưa, thời gian này trong đất luôn có ẩm độ cung ứng cho rễ, nên có thể không nên tưới nước cho cây. – Quả vú sữa có kích cỡ lớn bằng nắm tay người lớn, phần vỏ có màu xanh khi chín nó dần chuyển sang màu hồng nhạt, khi ăn cùi của chính nó bạn cảm nhận có vị cực kỳ ngon, ngọt và thanh mát trong miệng. Quả thường có hình dạng tròn đều, lớp vỏ khi chín có thể cho màu xanh, trắng hoặc tím,  phụ thuộc từng giống cây mà cho ta các màu sắc và vị quả khác nhau. Phần vỏ của quả thì khi cầm ta sẽ phát hiện ra ngay nó có tương đối nhiều nhựa mủ và nhựa này cực kỳ chát không thể ăn được, trong cùng quả thường chứa hạt màu đen và cứng.

Quả vú sữa có đặc tính lớn tròn đều

– Cây sau khi tiến hành trồng khoảng 6-7 năm ngay lúc này mới bắt đầu cho trái thường xuyên và năng suất.

2/ Kỹ thuật chọn cây con vú sữa đạt được năng suất, chất lượng cao

– Nhân giống bằng cách chiết cành: chọn cây vú sữa cho năng suất trái cao và độ tuổi của cây từ 6 -10 năm để chiết cành. Chọn các cành bánh tẻ trên cây không bị sâu hại có độ tuổi từ 14 -16 tháng tuổi, cành nằm ngang da vừa hóa gỗ, ở trên cành không mang cành vượt chọn làm cành chiết.

Giống cây vú sữa theo biện pháp chiết cành

– Nhân giống bằng cách ghép cành: có rất nhiều phương pháp ghép khác nhau, nhưng ngày nay phổ biến nhất là ghép áp cành treo bầu và ghép mắt.

3/ Thời vụ và mật độ để trồng cây vú sữa phù hợp

– Nếu vườn bạn có thể chủ động tưới nước cho cây thì có thể trồng toàn bộ những mùa trong năm, tuy vậy nếu vườn khó tưới nước thì có thể trồng vào mùa mưa sẽ đỡ công tưới hơn, trong đất khi nào cũng có thể duy trì ẩm độ cho rễ cây phát triển sinh trưởng. – Phụ thuộc vào diện tích, trong điều kiện khu vực đất trồng cao thấp và điều kiện mương chúng ta có thể sắp xếp theo những khoảng cách trồng cây không giống nhau: trung bình thường hàng cách hàng 6m, cây cách cây 8m, mật độ cây trồng từ 200 – 220 cây/ hecta.

4/ Làm đất và đào hố trồng cây vú sữa

– Xây dựng vườn trồng vú sữa + Vẽ sơ đồ vườn theo mương, liếp để quản lý, chăm sóc, ghi chép nhật ký trồng trọt. + Đào mương, lên liếp: nếu tiến hành trồng mới trên đất ruộng nên đào mương sâu 1 – 1,5 m, bề mặt liếp rộng 7 – 10 m. + Sắp xếp hệ thống đê bao, cống bọng để tưới – tiêu chủ động. + Trồng cây chắn gió: lưu ý trồng cây chắn gió vì cây vú sữa dễ bị lật gốc, tét nhánh do đó cần phải trồng cây chắn gió; nhất là các vườn ở ven sông lớn. Hàng cây chắn gió phải thẳng góc với hướng gió thường thổi tới. Hàng cây chắn gió còn hỗ trợ giữ ẩm độ cho vườn, cây quang hợp tốt (do lượng CO2 ổn định hơn), tránh được đổ ngã khi có gió lớn, cây thụ phấn và đậu trái cũng tốt hơn. – Chuẩn bị đất để lên hố trồng: chọn đất mặt ruộng, đất bùn ao, đất vườn cũ, loại đất thịt nhẹ, ít bị chua, xử lý khoảng 1 – 1,5 kilogam vôi/hố, phơi 15 – 30 ngày trước khi có thể trồng,. – Chuẩn bị hố: theo sơ đồ đã thiết kế, đường kính hố từ 0,8 – 1m, cao 0,4 – 0,7m.

5/ Một số loại phân bón lót thích hợp cho cây vú sữa

– Trộn phân hữu cơ đã hoai mục với Trichoderma để gia tăng vi sinh vật đối kháng trong đất khống chế nấm bệnh. Có thể sủ dụng chế phẩm EM để thúc đẩy phân mau hoai và cung ứng thêm vi sinh vật hữu dụng cho cây trồng. – Bón phân lót: mỗi hố bón 10–15 kilogam phân hữu cơ hoai (đã ủ ở phần trên), 0,3 kilogam super lân, 0,1 kilogam DAP. – Bên cạnh đó dùng một số loại phân như: Amino Acid, dịch rong biển, MKP… để cải tạo đất, bổ sung thêm dinh dưỡng, kích thích cho cây giống mới trồng.

6/ Cách trồng cây vú sữa giản đơn

– Đặt cây thẳng đứng, mặt bầu ngang với hố trồng, cắt bỏ vỏ bầu, lấp đầy hố bằng đất và hỗn hợp trên, nén chặt đất để giữ cây, cắm cọc cố định và tưới nước cho cây. – Sau khi tiến hành trồng cần che bóng cho cây hạn chế bớt ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp lên cây trong khoảng thời gian đầu từ 1 -2 năm. Vì rễ cây ngay lúc này đang còn cực kỳ yếu chưa ăn sâu vào trong đất nên cần duy trì ẩm độ cho cây và tránh mưa gió lớn khiến cây bị đỗ ngã.

7/ Phương pháp chăm sóc cho cây vú sữa giản đơn đạt được hiệu quả cho năng suất cao

7/1/ Phương pháp chăm sóc thường kì:

– Cần phải tưới nước liên tục cho cây nhất là vào mùa khô nóng, khi quả đang lớn và khi quả đang trong giai đoạn chín. Mỗi tuần tưới 3 – 5 lần, mỗi lần tưới 20 – 30 lít nước/cây nhất là vào mùa nắng để hạ tỷ lệ cây chết và hỗ trợ cây phát triển nhanh đặc biệt trong 3 năm đầu. Nên giữ mực nước trong mương cách mặt luống tối thiểu từ 4 centimét. – Làm cỏ liên tục cho cây, tủ rơm dạ vào gốc cho cây cho cỏ hạn chế mọc và giữ được ẩm độ cho cây. Không nên phun thuốc diệt trừ quả cho cây. – Bón phân cho vú sữa: + Sau khi tiến hành trồng đến 1 năm: dùng 70–80 mililít Greenfield 555 tưới gốc + 20g Urê, hoà phân vào nước để tưới, mỗi tháng nên bón phân 1 lần + Cây 1 – 3 năm tuổi: bón 1–2 kilogam hỗn hợp gồm Urê, Greenfield 555, NPK 16–16–8 (hoặc 20 – 20 – 15), với tỉ lệ 1:3:1; chia làm 4 lần bón trong năm, lượng phân bón tăng dần theo độ lớn của cây (năm đầu sử dụng 1 kilogam phân, tiếp đến tăng dần) – Tỉa cành tạo tán cho vú sữa: trong những năm đầu nên tỉa cành để cây vú sữa có cành phân bổ theo 4 hướng, tạo cho cây có tán tròn đều. Lưu ý tỉa bỏ cành vượt, cành trong tán cây, cành bị sâu hại

7/2/ Cách bón phân từ giai đoạn cây có thể thu hoạch

– Sau khi tiến hành trồng khởi đầu từ năm thứ 5 cây bắt đầu cho ra quả ổn định và cũng là giai đoạn cây bắt đầu kinh doanh. Nên nhu cầu phân bón giai đoạn này là điều rất cần thiết, bón phân theo 4 thời kỳ ra hoa, đậu trái, nuôi quả và trước thu hoạch một tháng, lượng bón phân phụ thuộc tùy chỉnh theo độ tuổi và sản lượng từng năm của cây. Lần 1: thời kỳ khi cây xử lý ra bông sớm với 5–10 kilogam phân hữu cơ hoai/cây và 3 – 6 kilogam gồm NPK (20 – 20 – 15 hoặc 16 – 16 – 8), Urê và phân lân theo tỉ lệ 1/1/1/ Lần 2: Bón vào thời kỳ đậu trái lúc quả bằng nút áo với lượng 2 – 4 kilogam phân/cây gồm Urê và DAP theo tỉ lệ 2/1/ Lần 3: Bón vào thời kỳ nuôi quả, lúc quả thường có đường kính khoảng 2 centimét, với 2 – 3 kilogam phân NPK/cây (dạng phân như kể trên ). Lần 4: Bón vào thời kỳ trước thu hoạch 1 – 2 tháng với liều lượng 1 – 2 kilogam phân NPK/cây. – Mỗi lần bón cách nhau 2 – 3 tháng – Kỹ thuật bón: Trước khi bón phân nên triển khai dọn dẹp tất cả nguyên vật liệu phủ gốc rồi bón lên mặt luống hoặc xới rãnh sâu 5-10 centimét ở 2/3 đường kính tán cây, bón phân vào rãnh. Sau khi tiến hành bón phân nên bao phủ gốc bằng những nguyên vật liệu hữu cơ và tưới nước thường xuyên 5-7 ngày cho phân tan vào trong đất.

8/ Ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại gây bệnh cho cây vú sữa.

– Sâu hại gây bệnh có rất nhiều loại trên cây vú sữa, nhưng hay gặp nhất là thời kỳ nuôi trái lớn và khi tiến hành thu hoạch quả chín – Sâu bệnh trên cây vú sữa hay gặp nhất và nguy hiểm nhất là sâu đục trái:  từ khi quả còn nhỏ khoảng 2 centimét đến khi quả chín thu hoạch, có khả năng làm quả bị rụng hoặc hỏng cả quả, gây giảm thành phẩm của quả. Khi vừa mới thấy một số quả non bị hại thì phun ngay, phun 2-3 lần cách nhau 7-10 ngày/lần bằng một số loại thuốc Tiper 25EC, Tizonon 50EC, SauAba 3/6EC, Newgreen 2/0EC, Vibasu, Sagolex, Oncol, Netoxin, Lorsban… – Sâu ăn bông: hay gặp khi cây bước đầu ra hoa – Sâu đục thân: gây bệnh trên cành và cả năm nên phải theo dõi cây thông liên tục để có kỹ thuật phòng trị hiệu quả tối ưu nhất – Bệnh thán thư gây nên thối tráirụng trái no do vi nấm Lasio diplodia Theobromac và Colletotrichum sp. thâm nhập từ khi trái còn nhỏ gây nên. Vết bệnh ban đầu chỉ là một đốm nhỏ màu đen, gặp khí hậu ẩm bệnh tiến triển mạnh, phát tán nhanh khắp trái, làm trái khô đen và rụng, tỷ lệ trái hư tương đối cao, thỉnh thoảng lên đến 20-25%.

9/ Kỹ thuật thu hoạch và bảo quản quả vú sữa

– Đối với vú sữa từ khi đậu trái đến khi thu họach nối dài khỏang 180 – 200ngày dựa theo giốg và mùa vụ. Cần triển khai thu họach khi trái chín sinh lý trên cây tức là lúc quả phát triển đạt đến hình thức biểu hiện ra bên ngoài và màu sắc đặc thù của giống. Khi thu họach nên thu cả cuống, lọai bỏ quả sâu hại, quả bị thương tổn, cho vào những thùng và có giấy lót tránh va chạm.

Vườn vú sữa nhà ông Nguyễn Văn Cường ở Tân Yên – Bắc Giang

– Nên bọc quả để giúp tránh trầy sướt khi vận chuyển. Trong khoảng thời gian tồn trữ, vận chuyển tránh để quả tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời vì sẽ làm thương tổn vỏ của quả, đừng nên che nắng quả bằng tấm nilon vì nilon hấp thụ nhiệt sẽ làm nám vỏ. – Khi cho trái vào thùng, vào giỏ…nên lót giấy hoặc nguyên vật liệu xốp và tránh để quá 4-5 lớp /giỏ.