Cách trồng và chăm bón cây cao su

1/ Giới thiệu một số loại giống cao su có triển vọng

– PB86: Là hệ vô tính tối ưu nhất của Malaixia, khả năng sinh trưởng trung bình, có cho năng suất cao bình quân ở khu vực đất tốt là 3 – 5 kilogam /cây/năm, tương tự 1200 – 1600 kilogam/ hecta /năm.

– PR107: khả năng sinh trưởng tốt, chịu được bệnh, cho năng suất cao.

– PHB84: Sinh trưởng ổn định, có thể chịu gió, có cho năng suất cao theo năm tuổi thu hoạch.

– GT1: là phẩm hệ tốt Indonexia, khả năng sinh trưởng tốt, cho năng suất cao đã trồng nhiều ở diện tích rộng.

2/ Công nghệ sản xuất cây giống

A, Vườn ươm

– Muốn có cây giống tốt để trồng phổ biến hoặc làm gốc ghép cần phải triển khai làm vườn ươm. Chọn địa thế làm vườn cho cao su giống như chè và cà phê các nơi đất tốt, khuất gió, gần trung tâm sản xuất,… Tiếp đến triển khai khai hoang làm đất kỹ, chia lô, lên luống, bón lót một lượng phân tương đối lớn cho 1 ha: 1 tấn vôi bột, 70 tấn phân chuồng, 2 tấn supe photphat.

– Cần phải chọn hạt giống tốt để gieo: Hạt chín đều, màu sắc vết vằn còn tươi, phôi nhủ có màu trắng,…

Tiếp đến triển khai xử lý hạt bằng phương pháp ngâm hạt vào nước vôi trong có nồng độ 1 – 2% trong khoảng 12h, vớt ra rửa sạch rồi giấm hạt vào trong cát ẩm, khi hạt nứt nanh rồi đem gieo.

– Thời vụ gieo dựa vào mùa chín của quả. Do hạt dễ bị mất sức nảy mầm nên thu về phải gieo ngay. Ở nước ta trong 1 năm có 2 vụ gieo: Vụ chính là tháng 8 – 9; vụ phụ có thể tháng 3 – 4/

– Mật độ, với khoảng cách gieo dựa theo đất đai và giống, có thể với khoảng cách 40×45 centimét, hoặc 30×35 centimét, ước chừng 250 kilogam hạt/ hecta, có thể trồng được 35 ha ngoài sản xuất.

– Quản lý chăm sóc vườn ươm cần lưu ý tưới ẩm liên tục. Đặc biệt khâu bón phân thúc sau khi tạo thành tầng lá 1/ Có thể bổ xung thêm 1 lượng phân hữu cơ, hoặc có thể sủ dụng phân hóa học: 750 kilogam sunphat đạm + 500 kilogam supe lân cho 1 hecta, hoặc tưới nước  phân đạm nồng độ 1%.

B, Vườn nhân gỗ ghép

– Đây chính là nơi sản xuất ra lượng lớn mắt ghép của các giống cao su tốt có ý đồ phát triển trong sản xuất và được triển khai song song với vườn ươm. Khâu này có ý nghĩa rất rộng lớn trong sản xuất: không chỉ bảo đảm chất lượng mủ mà còn gia tăng được năng suất sản lượng mủ cao su. Ví dụ, cây thực sinh chỉ cho 1,5 kilogam /cây (450 kilogam ) thì cây ghép có thể đạt 3,5 kilogam /cây.

– Khoảng cách trồng ở vườn nhân gỗ ghép có thể 1,2 x 1m hoặc 1,5 –  0,8m. Những giải pháp trồng và chăm bón giống như khâu làm vườn ươm hạt.

– Sau khi tiến hành trồng trên dưới 1 năm có thể tiến hành thu hoạch mắt ghép. Tiêu chuẩn dùng để chọn các cây tốt cho mắt ghép: Cây cao trên 3m, đường kính thân 3 centimét, ở trên cành có trên 1m đã hóa gỗ. Cũng có thể dùng thêm mắt ghép ở các cành non (mắt xanh). Trong một số loại mắt ta cần lưu ý lấy các mắt sử dụng ghép dễ sống có hiệu quả như: Mắt nách lá, mắt vảy cá (mắt chùm). Cần tránh các mắt giả, mắt cua lồi (còn được gọi là mắt điếc).

C, Cách ghép

– Chọn cây làm gốc ghép: Có trên 80% số cây tốt khỏe không bị sâu bệnh ; đoạn cách mặt đất 15 centimét có đường kính thân khoảng 2 centimét ; đang ở giai đoạn ổn định sinh trưởng thì dễ bóc vỏ, tỉ lệ sống cao.

– Biện pháp ghép: Ghép các mắt như cây ăn trái,… Vị trí ghép thường sát gốc: 3 – 5 centimét. Mắt ghép cắt rộng: 1 – 1,5 centimét, dài 4 – 5 centimét, rồi mở miệng ghép,…đòi hỏi ghép ngay, nhanh chóng sạch, chuẩn xác rồi buộc dây. Sau 20 – 30 ngày kiểm tra, tháo dây. Sau 20 – 30  ngày kiểm tra, tháo dây. Sau 10 – 15 ngày tiết theo sẽ cưa ngọn gốc ghép cách mắt ghép 8 – 10 centimét, rồi bứng trồng. Thời vụ ghép tốt thường tháng 8 – 10, có nhiệt độ 22 – 24 độ C, độ ẩm 75 – 80%, không có mưa.

3/ Cách trồng ra ruộng sản xuất

A, Chọn địa thế và đất đai

Chọn nơi thích hợp như: Có tiểu khí hậu rừng, khuất gió, không có gió bão.

– Đất đai: Loại đất tốt giầu mùn, giầu N, P, K tơi xốp, có khả năng thoát nước,…Tuyệt vời là đất đỏ bazan,…

B, Thiết kế cơ bản

– Thiết kế từng lô cao su có diện tích phù hợp 1 – 3 hecta.

– Xây dựng những hệ thống đường sá đi lại: Đường trục, đường lô,…

– Trồng rừng phòng hộ: có công dụng cực kỳ tốt cho việc điều hòa tiểu khí hậu và gia tăng sự phát triển của cây cao su rất rõ ràng. Có thể phối hợp trồng các cây lâm nghiệp lâu năm với các đai chính (rộng 15m) vuông góc với các đai phụ. Lưu ý chọn cây phù hợp rất hiệu quả.

C, Cách trồng

– Khai hoang, dọn dẹp sạch tất cả khu vực trồng.

– Trồng cây phủ đất (cây họ đậu): Những tài liệu ở Ấn Độ đều cam kết đây chính là giải pháp kinh tế nhất: tăng độ phì nhiêu của đất, nâng cao năng suất mủ 20% so sánh với trồng những cây khác họ đậu và gia tăng nhiều hơn so sánh với không phủ đất.

– Đào hố bón phân lót: dựa theo tính chất đất có thể đào hố lớn nhỏ với kích cỡ sâu rộng từ 0,7 – 1m, rồi bón lót với lượng phân: 30 – 50 kilogam phân chuồng + 0,5 – 1 kilogam photphorit cho 1 hố.

– Thời vụ: ở nước ta có rất nhiều vùng khí hậu khác nhau, nói chung có thể trồng vào mùa mưa, chẳng hạn như những tỉnh khu IV thường tiến hành trồng vào tháng 9 – 10/

– Mật độ, với khoảng cách trồng: Dựa theo điều kiện cụ thể có thể trồng với mật độ khoảng cách phù hợp như: mật độ từ 500 – 600 cây/ hecta với khoảng cách hàng 6- 7m, cây cách cây 3 – 3,5 centimét theo kiểu nang xấu.

– Nguyên vật liệu trồng: Có thể trồng thẳng hoặc bứng bầu,  hoặc theo kiểu Stump như đối với cà phê.

D, Cách chăm sóc

– Dăm kịp lúc: Kiểm tra các cây đã trồng, nếu đã chết cần dặm kịp lúc bằng các cây dự trữ trong vườn ươm.

– Loại trừ mầm gốc: Đối với các cây ghép sau trồng có thể mọc nhiều mầm gốc cần loại ngay để tập trung nguồn dinh dưỡng nuôi mầm ghép chóng tốt.

– Trồng xen hoặc phủ đất: có thể sủ dụng cỏ khô phủ đất hoặc trồng cây phủ đất xen giữa những hàng cao su, cách tốt nhất sử dụng những cây họ đậu thân bò như lạc, stylo, đậu Đồ Sơn,…

– Bón phân thúc: Cây cao su cần lượng dinh dưỡng lớn để bổ sung có hiệu lực rõ đến sự phát triển nhất là năng suất nhựa mủ. Chẳng hạn: ở mức năng suất 1500 kilogam/ hecta thì cây cần lấy từ đất N= 9,5 kilogam/ hecta ; P= 2 – 4 kilogam/ hecta, K=6 – 7 kilogam/ hecta,… Nếu năng suất đạt 3000 kilogam thì cây trong đất lượng N = 18,9 kilogam/ hecta, K=12 – 15 kilogam/ hecta, P= 3 – 8 kilogam/ hecta.

Bởi vậy, cần phải bón đầy đủ có nhân tố dinh dưỡng N,P,K.

– Thành quả nghiên cứu ở Việt Nam và Campuchia cho biết: tỉ lệ NPK phù hợp là 1:2:1/

– Lượng bón cho cao su 5 – 6 tuổi: 60g N/cây, 81g P2O5/cây, 90gK20/cây, còn ở Malaisia lại bón cho cây đang ở giai đoạn khai thác mủ cao: 130 gN/cây, 125g P2O5/cây, 180g K2O/cây.

Giai đoạn bón: có thể bón 2 lần vào thời kỳ đầu mùa mưa và cuối mùa mưa. Có thể đào hố hoặc rãnh lấy tán cây làm chuẩn, lắp phân lấp đất.

– Sử dụng chất kích thích thích sinh trưởng nhằm năng cao sản lượng mủ:

Trong trong một vài năm trở lại đây được đưa vào vỏ cao su như: 2,4D, 2,4,5T, CuSO4, Kitemu,… các chất này được đưa vào vỏ cây cao su đã nâng cao năng suất 49 – 64%. Thường thì xử lý các cây sau 15 năm hoặc các vườn cây sắp hủy, cứ 6 tháng xử lý 1 lần với nồng độ phù hợp 1 – 2%. Không xử lý trong thời điểm mùa đông và mùa mưa.