Cách trồng Hành tây năng suất vượt trội

Qua bài viết sẽ cung ứng cho bà con nông dân những kỹ thuật ứng dụng đồng bộ vào quá trình trồng trọt hành tây nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế khi bà con trồng hành tây.

1/ Một vài công thức luân canh tăng vụ trong năm

Trong công thức luân canh tăng vụ tối ưu nhất đối với các loại cây hành tây là loại cây trồng họ hoà thảo như lúa và ngô. Phản ứng của hành tây không ốt trên đất vụ trước đó trồng khoai tây và củ cải đỏ. Có thể sắp xếp một vài công thức luân canh như sau:

Lúa mùa sớm T6 – T10	Hành tây T10 – T2	Bí xanh T2 – T6
Lúa mùa sớm T6 – T10	Hành tây T10 – T2	Cà chua xuân hè T2 – T6
Lúa mùa sớm T6 – T10	Hành tây T10 – T2	Rau xuân hè T2 – T6
Lúa mùa sớm T6 – T10	Hành tây T10 – T2	Ngô T2 – T6
Lúa mùa sớm T6 – T10	Hành tây T10 – T2	Lạc T2 – T6

2/ Thời vụ để trồng Hành tây đem lại năng suất tối ưu nhất

– Những khu vực Đồng bằng sông Hồng giwo hạt sớm vào cuối tháng 8, đầu tháng 9 trồng vào tháng 10, thời vụ 10-15/10 là tối ưu. Có thể gieo hạt sớm hơn vào tháng 7, nhưng năng suất không ổn định, củ nhỏ. Điểm mạnh của vụ này là giá bán cao, cung ứng hành sớm cho thị trường. Trồng hành tây tháng 10 phù hợp cho xuất khẩu bảo quản và nhân giống.

– Với những tỉnh Phú Yên trở vào đến những tỉnh miền Đông Miền nam trồng hành vào mua khô. Thời vụ để trồng hành tây ở vùng Đà Lạt (Lâm Đồng) phù hợp từ tháng 10 – tháng 12/

3/ Cách ươm hành tây giản đơn

Cách trồng hành tây bằng hạt

– Chuẩn bị đấtvườn ươm: Đất diệt trừ sạch cỏ, làm đất kỹ, nhuyễn, được bón phân lót đầy đủ với lượng phân như sau: Lượng tính cho 1 sào 500 m²: 1,5 tấn phân chuồng hoai mục + 12-15 kilogam lân + 3-4 kilogam Kali (hoặc 20 kilogam tro bếp).

– Xử lý hạt trước khi tiến hành gieo: Hạt hành tây có rất nhiều góc cạnh, vỏ dầy, sù dì nên cần tiến hành xử lý hạt trước khi tiến hành gieo bằng nước nóng 40-50^oC trong 10-12 giờ.

– Lượng hạt giống gieo: Một sào hành tây cần hành giống gieo từ 1,4-1,5 kilogam hạt. Để trồng 1 sào hành tây cần gieo 80 g hạt giống trên 24 m², trồng 1 ha cần gieo từ 2,2-2,5 kilogam hạt giống.

– Tuổi cây hành không được quá non, cũng không được quá già. Tuổi cây giống từ 35-40 ngày, số lá trên cây từ 4,5-5 lá nhiều nhất là 6 lá.

– Có thể trồng hành tây bằng củ:

Cách trồng hành tây bằng củ nhỏ

4/ Phân bón hài hòa cho cây hành tây

– Lượng phân bón cho hành tây tính cho 1 ha: Phân hữu cơ hoai mục: 20-25 tấn phân hữu cơ hoai mục, có điều kiện có thể bón tời 30-40 tấn, cách tốt nhất phân gà hoặc phân gia cẩm ủ hoai mục. Hàm lượng dinh dưỡng đa lượng nguyên chất tính cho 1 ha diện tích trồng hành tây: Đạm nguyên chất 60-80 kilogam không được quá 100 kilogam ; P₂O₅: 80-90 kilogam ; K₂O: 120 kilogam.

– Kỹ thuật bón: Tất cả phân chuồng + tất cả phân lân + 2/5 phân kali + 1/3 tổng lượng phân đạm trộn đều vào trong đất ở độ sâu 7-10 centimét. Mức phân bón như vậy có thể thu được 30 tấn củ/ hecta đối với giống Granex.

5/ Khoảng cách và mật độ để trồng hợp lý cho hành tây

– Sau khi triển khai làm đất bằng phẳng, sạch cỏ dại, lên luống 1,2-1,3 m, luống cao 20-25 centimét, trộn đều phân bón vào mặt luống. Trồng trên luống 4 hàng, với khoảng cách hành cách hàng 22-25 centimét, với khoảng cách cây cách cây 13-15 centimét, 1 ha trồng 21-22 vạn cây.

– Trồng thưa, diện tích dinh dưỡng lớn sẽ khiến cho thân lá phát triển mạnh, cây chậm ra củ, củ cây hành phát triển lớn, cây lâu chin già, lâu khô.

– Khi trồng sử dụng que nhọn chọn lỗ, đặt nhẹ cây hành, không vùi sâu, lấp đất nhẹ vừa kín đế là được. Lấp sâu thân củ khó sinh trưởng.

6/ Quy trình chăm sóc hành tây sau trồng

– Xới vun:

+ Thực thi với 2-3 lần tuỳ theo tính chất đất đai. Sau trồng 10-15 ngày xới sâu, rộng khắp mặt luống, phối hợp bón thúc phân đạm lần 1, 1 ha bón 24-54 kilogam phân đạm.

+ Sau trồng 25-30 ngày với lần thứ 2, bón thúc lần thứ 2: tưới 42-56 kilogam đạm.

+ Sau trồng 40-45 ngày xới hẹp nông chung quanh gốc tưới thúc lần 3: 56-84 kilogam phân đạm. Nồng độ 0,5-1% tuỳ theo giai đoạn sinh trưởng của cây hành. Sau khi tưới thúc cần sử dụng thùng ô doa tưới nhẹ để rửa lá.

+ Sau trồng 40 ngày bón thúc kali lần thứ 1: 56-84 kilogam / hecta, Sau trồng 50-60 ngày khi củ phồng to, bón kali lần 2: 56-84 kilogam, nồng độ 1 %. Nếu cây hành tây phát triển sinh trưởng bình thường thì ngừng bón đạm.

– Tưới nước: Tiến hành xử lý tưới nước giữ ẩm độ cho cây giống sau trồng cho đến lúc hồi xanh. Khi cây hồi xanh có thể tưới bằng thùng o doa. Sau trồng 30 ngày trởi đi thì tưới rãnh, trung bình 7-10 ngày tưới rãnh 1 lần, tuỳ theo ẩm độ đất và thời tiết. Sau khi đất ngấm nước đều cần tiêu thoát nước kịp lúc, cho ruộng khô cạn. Trước khi tiến hành thu hoạch 1 tháng thì ngừng tưới nước.

– Ngăn ngừa, diệt trừ bệnh cho hành tây:

* Bệnh đốm kho lá hành tây (Stemphylium botryosum W.)

+ Đặc tính phát sinh: Bệnh gây phá hại đa phần ở giai đoạn tạo thành củ trng vụ đông. Bệnh gây hại trên lá là chính yếu, ở trên lá xuất hiện các vết, khi bệnh tiến triển thì vết bệnh có hình bầu dục nối dài, mầu htaam đen, sau khi bị nhiễm bệnh khoảng một tuần lá bị gẫy ở đoạn giữa và khô lụi. Bệnh tiến triển trong hoàn cảnh thiếu hụt ánh sáng, trời âm u, ẩm độ không khí cao, nhiệt độ trong không khí từ 20-30^oC.

+ Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Triển khai đồng bộ quản lý dịch hại tổng hợp từ khâu giai đoạn đầu: từ những giải pháp luân canh, bón phân NPK hài hòa, mật độ phù hợp, ruộng hành tây cần khô ráo và kịp lúc xử lý lá bị nhiễm bệnh. Có thể xử lý bằng giải pháp hoá học: sử dụng những dạng thuốc như Rovral 50WP,, Score 250EC… nồng độ theo khuyến nghị của hãng sản xuất.

* Bệnh thán thư hành tây (Colletotrichum Circinans Vogt.)

+ Đặc tính phát sinh gây bệnh: Bệnh gây phá hại trên cây hành tây ở thời vụ sớm, gây bệnh giai đoạn cây giống, hại lá hại củ non. Vết lúc đầu có hình bầu dục, mầu xám trắng, ở trên nền trắng xám xuất hiện nhiều vòng tròn đồng tâm. Bệnh tiến triển mạnh khi trời ấm áp, nhiệt độ từ 25-28^oC, khi nhiệt độ thấp dưới 20^oC thì bệnh ngừng phát triển.

– Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Thực thi biện pháp ngăn ngừa, diệt trừ tổng hợp, trồng với mật độ hợp lý, không bón đạm quá nhiều, bón hài hòa NPK. Ở giai đoạn cây giống 2-3 lá thật, khi nhìn thấy cây bị cong queo, lá vươn dài thì xịt thuốc Benlate 70WP, trước khi nhổ đi phun lặp lại thuốc trên. Sau khi trồng 1 tháng cây thông thường bị nhiễm bệnh thán thư, sử dụng thuốc Benlate 70WP, Sumi – 8,… Trước khi tiến hành thu hoạch 1 tháng ngừng xịt thuốc. Sâu bệnh trên hành thường hay gặp là rệp, trừ rệp bằng thuốc thảo mộc Trebon 10EC…

7/ Thu hoạch và bảo quản hành tây

– Xác định thời gian cho thu hoạch dựa vào đặc điểm của giống và mục đích dùng.

– Sau khi tiến hành trồng được 60-70 ngày có thể sủ dụng củ non để làm rau, trộn salat. Nhưng thông thường thu khi củ chin thì khuôn khổ dùng sẽ mở rộng, đảm bảo được chất lượng và năng suất.

– Củ hành khi chin già có thể sủ dụng làm rau, làm nguyên vật liệu chế biến, bảo quản, vận chuyển xếp lên tầu để xuất khẩu và các củ cây con thì bảo quản cho đến vụ sau.

– Khi kiểm tra ruộng đồng có từ 1/4 – 1/2 số cây hành đã đổ gập thì có thể tiến hành thu hoạch. Trong khoảng thời gian cho thu hoạch thời tiết phải khô ráo lót một vài ngày. Ở nước ta thì thu hoạch thủ công. Khi hành chin thì nhổ cây khỏi mặt đất, trải đều phía trên mặt ruộng để hong khô, có thể dồn hành, tập trung vào một vài luống. Sau khi làm sạch hành tây cần phơi, hong khô hành trong hoàn cảnh 25-30^oC vài ba ngày, khi củ hành khô chắc thì xếp lên dàn, mỗi tầng dàn xếp 2-3 lớp dày 20-25 centimét.

– Bảo quản hành trong kho lạnh cần khống chế nhiệt độ ở 0^oC, độ ẩm không khí 60-65%. Nếu nhiệt độ trên 0^oC và ẩm độ trên 65% thì củ bắt đầu nảy mầm, rễ cũng sinh trưởng, củ hành trở thành xấu xi, mau chóng bị mất giá trên thị trường.

– Trong khoảng thời gian bảo quản liên tục kiểm tra loại bỏ các củ bị thối hỏng, củ bị nhiễm bệnh, củ nẩy mầm. Sau thời gian bảo quản củ hành bị mất nước, hành trởi nên khô cứng, hạ khối lượng và thể tích, nhiệt độ càng cao, độ ẩm không khí càng thấp, củ hành bị mất nước nhiều. Khối lượng củ bị hạ nhanh khi độ ẩm không khí trong kho thấp và thông gió quá mạnh. Cách hoàn hảo nhất là nên xếp hành vào những thùng để trong nhiệt độ -1- (-2^oC),ẩm độ không khí 80-85% với vận tốc thông gió hợp lý.