Công nghệ sản xuất KHOAI TÂY GIỐNG

1/ Cách chọn và nhân giống khoai tây

1/1 Công tác chuẩn bị củ cây con

– Kỹ thuật chọn củ cây con khoai tây: Ưu ý khi chọn củ cây con nên chọn củ có khổi lượng trên 45g/củ, sạch bệnh có từ 3-5 mắt mầm. Giống cần phải được triển khai xử lý mầm trước khi đưa ra ruộng trồng.

– Lục hóa củ cây con: Là khiến cho củ cây con có thể chịu đựng với điều kiện ngoại cảnh tốt, tăng sức nảy mầm. Giống khi đưa từ kho lạnh ra cần phải được đặt trên giàn trong hoàn cảnh tán xạ. Thông thường thời gian lục hóa củ cây con tối thiểu từ 15-20 ngày, độ dầy lớp củ để xử lý từ 1-2 lớp.

1/2 Kỹ thuật cắt củ cây con khoai tây: (Cắt củ dời và cắt dính).

Củ cây con được đem cắt phải có độ trẻ về sinh lý. Cách tốt nhất là sử dụng củ cây con ngồn nhập khẩu hoặc củ cây con được bảo quản trong kho lạnh ở điều kiện 4^oC. Củ cây con phải có khối lượng tối thiểu từ 45g/củ trở lên và hết thời gian ngủ nghỉ (bắt đầu mọc mầm, trường hợp mầm yếu thì phải kích thích mầm) mới đem cắt.

* Chuẩn bị nguyên vật liệu và xử lý dao cắt khoai tây giống

Nguyên vật liệu gồm:

– Cồn Công nghiệp, đèn cồn, ximang khô, lửa ngọn nến, dung dịch xà phòng đặc Dao cắt được tiến hành xử lý có thể bằng cồn Công nghiệp hoặc lửa đèn cồn hay lửa ngọn nến hoặc dung dịch xà phòng.

– Dao sắc và mỏng (không gỉ)

Mỗi lần cắt nhất thiết phải xử lý lại dao cắt để giúp tránh phát tán bệnh từ củ này sang củ bệnh sang củ sạch bệnh.

* Biện pháp và tiêu chuẩn miếng cắt:

Cắt dọc củ theo chiều của mầm đỉnh với tiết diện miếng cắt phải là bé nhất tránh gây tổn thương không cấp thiết.

Có 2 kỹ thuật cắt củ cây con:

– Kỹ thuật cắt dời: Sau khi cắt chấm ngay mặt cắt vào xi măng và cho lên giàn bảo quản sau 2 ngày mới đem trồng.

– Kỹ thuật cắt dính: Khi cắt miếng cắt không rời hẳn ra mà còn dính khoảng 2-4 milimét, sử dụng tay giữ chặt 2 miếng cắt ép lại như cũ để hai miếng cắt còn dính lại cùng nhau (như lúc chưa cắt) rồi xếp lên giàn và những dụng cụ khác để thoáng đãng không cho vào nơi, dụng cụ ẩm ướt dễ bị lây khuẩn. Biện pháp này thì không xử lý củ cây con sau cắt với bất kỹ loại hóa chất nào. Mỗi miếng cắt phải có tối thiểu từ 2 mầm trở lên, mỗi củ cây con chỉ nên cắt đôi không cắt thành 3-4 miếng theo mầm.

1/3 Kỹ thuật bảo quản củ cây con sau khi tiến hành cắt

Củ cây con sau cắt phải được bảo quản trong hoàn cảnh 20-22^oC, khô ráo và thoáng khí, khoảng 8-10 ngày thì vết cắt lành. Trước khi có thể trồng, 2 ngày nên tách hẳng hai miếng ra để vết thương lành lại mới trồng. Thông thường thời gian bảo quản củ cây con sau cắt có thể được 15-20 ngày trướng khi trồng mà dường như không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng củ cây con.

1/4 Chọn vùng nhân giống khoai tây

Vùng nhân giống là khâu then chốt nhất để có thể bảo đảm cho giống khoai tây được sạch bệnh nhất là bệnh virut trên cây khoai tây, vùng nhân giống phải được cách ly về không gian và thời gian và phải liên tục được luân canh với cây lúa nước, không được sắp xếp vùng nhân giống trên những khu vực đất màu đã được canh tác những cây họ cà, cây ớt, cây thuốc lá.

2/ Công nghệ sản xuất giống khoai tây

2/1 Sắp xếp thời vụ ươm giống khoai tây

– Vụ đông: trồng từ 20/10-20/11/

– Vụ Xuân: trồng từ 5/1-5/2/

2/2 Kỹ thuật chọn đất trồng và làm đất ươm giống khoai tây

Đối với ruộng làm giống khoai tây nên chọn chân đất cát pha, đất thịt nhẹ có tầng trồng trọt dầy, có hàm lượng dinh dưỡng cao, khô, có khả năng thoát nước tốt. Đất phải cày bừa kỹ, sạch cỏ và được tiến hành xử lý vôi bột 600 kilogam/ hecta, thuốc trừ sâu dạng hạt và có thể bổ sung them nấm đối kháng có lợi Trichodema trong đất tiếp đến lên luống cao 25-30 centimét, rộng 1,2 m, rãnh rộng 30-35 centimét.

2/3 Mật độ và khoảng cách trồng khoai tây giống

– Mật độ 6 khóm/m².

– Khoảng cách trồng: Hàng cách hàng: 40 centimét, cây cách cây: 30 centimét.

– Phương thức trồng: Đặt củ nằm nghiêng, để mầm tiếp xúc đất, khi trồng tuyệt đối không cho củ cây con tiếp xúc với phân hóa học, đừng nên đặt củ cây con ra ngoài gần mép luống vì khoai tây phát triển vùng tia củ trong bán kính 20-25 centimét, đồng thời độ sâu lấp củ cây con phải đạt 8-10 centimét.

2/4 Cách bón phân cho khoai tây giống

– Lượng phân bón cho 1 ha: Phân chuồng 20 tấn + Đạm Ure: 350 kilogam + Super lân: 700 kilogam + Kaliclorua: 300 kilogam.

– Kỹ thuật bón phân: Bón lót tất cả phân chuồng và phân lân + 1/3 lượng phân đạm + 1/3 lượng phân Kali. Bón thúc chia làm 2 lần, thúc lần 1: 1/3 tổng lượng đạm và lượng kali; thúc lần 2: lượng phân còn lại. Khi bón phân cần phối hợp vun luống và diệt trừ sạch cỏ dại, Thúc lần 1 khai cây mọc được 5-7 lá thật khoảng 20-25 ngày sau trồng, lần 2 cách lần 1 là 20-25 ngày.

2/5 Kỹ thuật bao phủ luống khoai tây giống

Kỹ thuậ bao phủ luống được cực kỳ nhiều địa phương ứng dụng, sau khi lên luống trồng thì tiến hành xử lý che phủ luống bằng nilon (nên dùng nilon đên 2 mặt một mặ đen một mặt có ánh bạc trường hợp này ứng dụng bón phân chuyên sử dụng để và bón 1 lần độc nhất ), rơm rạ, mùn hữu cơ hoặc những thực vật khác nhằm giữ cho đất luôn tơi xốp và dưỡng ẩm đất, trong suốt chu trình chăm sóc khoai tây giống cần phải liên tục bổ sung bao phủ thực vật là vùng phát triển củ bảo đảm độ dày lớp thực vật bao phủ phải đạt 7-10 centimét, tránh những trường hợp chôi củ lên khỏi mặt đất sẽ làm xanh củ (lục hóa).

2/6 Cách chăm sóc khoai tây giống

Đất trồng khoai tây phải được dưỡng ẩm liên tục, để hỗ trợ cho quá trình lớn lên và phát triển thân, lá, củ được thuận lợi. Làm cỏ, vun gốc kếp hợp xới xáo cho đất thoáng, sạch cỏ dại đê khoai tây phát triển tốt (vận dụng cho trường hợp khoai tây giống không bao phủ thực vật).

* Điều tiết nước tưới cho khoai tây giống:

– Tưới lần 1: Ứng dụng đồng bộ những biện pháp tưới cho vùng sản xuất khoai tây giống (biện pháp tưới gốc và tưới rãnh) phụ thuộc vào các điều kiện của địa phương cụ thể:

Sau khi trường 2-3 ngày nếu đất khô trong hoàn cảnh chủ động tưới hoàn toàn có thì dẫn nước vào rãnh (chân đất cát pha tưới dãnh ngập 1/2 luống, chân đất thịt nhẹ tưới dãnh ngập 1/3 luống sau khi đất trê luống hoàn toàn đủ ẩm thì tháo kiệt nước).

– Tưới lần 2: Sau lần 1 khoảng 15-20 ngày phối hợp xới xáo đợt 1 và bón phân thúc lần 1 (ứng dụng đối với khu vực trồng cây không bao phủ nilon hay bao phủ thực vật với khu vực trồng cây bao phủ thực vật thì chỉ cần vạch rơm rạ hay những thực vật khác cách gốc 15 centimét bón trực tiếp và bao phủ lại).

– Tưới lần 3: Sau lần tưới 2 khoảng 20-25 ngày phối hợp bón thúc lần 2 (hết số lượng phân bón còn lại, kỹ thuật bón tương đương lần 1) tùy các điều kiện khí hậu để tưới vì đây chính là lần chăm sóc cuối cùng cho vụ sản xuất khoai tây giống.

Chú ý: Trước khi tiến hành thu hoạch 15-20 ngay tuyệt đối không được tưới nước, nếu mua lớn phải tháo kiệt nước nhằm né ảnh hưởng nhiều đến chất lượng củ khoai tây.

2/7 Công tác kiểm tra ruộng đồng loại bỏ những cây bị hại hay cây lẫn tạp

* Thời gian kiểm tra:

– Lần 1: Sau mọc 10-15 ngày.

– Lần 2: Sau mọc 20-25 ngày.

– Lần 3/ Trước khi tiến hành thu hoạch khoảng 2 tuần.

Những lần kiểm tra 1 và 2 nên làm trước khi tiến hành vun xới để dễ để ý.

* Nhổ bỏ cây bị bệnh và cây lẫn tạp giống

– Triển khai nhổ bỏ toàn bộ những cây có biểu hiện bệnh như virut, héo xanh và héo vàng… toàn bộ thân lá, rễ, củ cây bị bệnh bao gồm cả củ cái vào trong túi đem ra xa ruộng giống và chôn sâu.

– Nhổ bỏ những cây dạng khác do lẫn tạp giống.

– Việc kiểm tra ruộng đồng, loại bỏ cây bị bệnh và cây khác dạng phải được triển khai trước những lần kiểm định ruộng đồng. Nếu kết quả kiểm định chỉ ra tỷ lệ cây bị bệnh vượt mức cho phép 10TCN 316-2003 phải tiếp tục kiểm tra nhỏ bỏ cây bị bệnh và cây khác dạng. Ruộng giống nguyên chủng không đạt đòi hỏi thì không được nhân tiếp, chỉ dùng như củ cây con xác nhận.

2/8 Ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại gây bệnh khoai tây

Ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại gây bệnh khoai tây giống căn cứ vào quy tắc ngăn ngừa, diệt trừ tổng hợp IPM,ICentimét.

* Sâu xám:

– Đặc tính phát sinh và thói quen gây bệnh: Sâu xám thường cắn ngang gốc cây khi khoai tây đang giai đoạn mọc, sâu hoạt động mạnh về buổi tối khởi đầu từ 8-10 giờ tối sâu xám ở phía dưới đất chui lên mặt đất và bám vào cây để ăn lá, đến khoảng 4-6 giờ sáng thì chui xuống gốc cây hoặc dưới đất để ẩn.

– Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Dọn dẹp vệ sinh ruộng đồng, bắp thủ công (soi đèn vào 9-10 giờ tối hoặc bắt vào sáng sớm ). Sử dụng Basudine 10H dạng hạt để tiến hành xử lý đất, liều lượng sử dụng từ 3-4 kilogam cho 500 m².

* Nhện trắng:

– Đặc tính phát sinh gây bệnh: Nhện trắng thường hay xuất hiện và gây bệnh khi trời ấm, nhện tập trung đa phần ở mặt dưới lá non, ngọn non và chích hút dịch khiến cho lá ngọn quăn lại.

– Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Sử dụng một số loại thuốc Supracide 40EC, Ortus 5EC, Diazol 50EW phun xịt trừ khi nhện chớm xuất hiện.

* Bọ trĩ:

– Đặc tính phát sinh gây bệnh: Bọ trĩ xuất hiện và gây bệnh khoai tây khi trời ấm. Chúng chích hút dịch lá khiến cho lá bị khô và chết.

– Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Sử dụng những thuốc Tanggo 50SC, Supracide 40EC, Treebon 10EC… để phun xịt trừ ngay khi nhìn thấy bọ trĩ xuất hiện.

* Bệnh virut

– Những bệnh virut như bệnh virut xoăn lùn, bệnh virut cuống lá, bệnh khảm lá. Toàn bộ những bệnh do virut gây nên kỹ thuật phòng trừ là diệt trừ triệt dể môi giới lây bệnh như rệp và bọ phấn…Dùng giống sạch bệnh và nhổ bỏ cây bị hại.

* Bệnh lở cổ rễ:

– Do nấm tạo ra, tuy không xẩy ra thành dịch rất nghiêm trọng với khoai tây nhưng thường gây chết cây ở giai đoạn mọc.

– Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Dùng củ cây con sạch bệnh để trồng. Khi triển khai làm đất phải dọn dẹp sạch tàn dư các loại thực vật ở vụ trước đó còn lại, nhất là ruộng lúa bị nhiễm bệnh khô vằn. Nhổ bỏ cây bị hại để giúp tránh phát tán, trồng với mật độ hợp lý. Có thể sủ dụng thuốc như: Validacin 5L, Anvil 5SC, Moceren 25WP… để phun tưới khi có bệnh.

* Bệnh héo xanhvi khuẩn

Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ là sử dụng củ cây con sạch bệnh, tiến hành xử lý đất trước khi có thể trồng, và nhổ bỏ cây bị bệnh. Luân canh với lúa nước, không nên trồng khoai tây ở các ruộng trước đó vừa trồng khoai tây, cây họ cà hoặc thuốc lá.

* Bệnh mốc sương:

Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ: Triển khai kiểm tra ruộng đồng (nhất là các ngày có ẩm độ không cao hoặc mưa phùn). Khi nhìn thấy bệnh bắt đầu xuất hiện xịt thuốc Booc đô nồng độ 1% hoặc Zinep 80WP.

3/ Thu hoạch và bảo quản khoai tây giống

Thu hoạch vào các ngày nắng ráo, loại bỏ cây khác giống, khác dạng, bệnh trước khi tiến hành thu hoạch, triển khai phân loại củ ngay trên ruộng đồng cố gắng không làm sát vỏ củ, để củ thật ráo vỏ trong vòng 15-20 ngày trước khi đưa vào kho lạnh. Chuẩn bị đầy đủ những túi lưới, vật dụng đựng củ cây con và kho lạnh bảo đảm duy trì nhiệt độ 4^oC trong toàn bộ quá trình bảo quản giống.