Một số điều nên biết về đặc tính sinh thái và đòi hỏi dinh dưỡng khi tiến hành trồng cây dưa hấu

1/ Đặc tính sinh thái của cây dưa hấu

1/1/ Tác động của nhân tố nhiệt độ đối với các loại cây dưa hấu

– Giai đoạn nảy mầm: Hạt dưa hấu nẩy mầm tốt ở nhiệt độ 28 – 30^oC, nhiệt độ thấp dưới 8^oC hạt khó nẩy mầm.

– Giai đoạn cây giống: Nhiệt độ phù hợp để cây phát triển từ 28 – 30^oC và biên độ nhiệt độ chênh lệch ngày đêm từ 8 – 10^oC

  + Giai đoạn ra hoa: Nhiệt độ phù hợp là 25^oC khí hậu nóng quá hay khô quá ảnh hưởng nhiều đến sự thụ phấn.

  + Giai đoạn đậu trái, trái lớn và chín: Nhiệt độ phù hợp từ 28 – 30^oC. Nhiệt độ dưới 20^oC quả phát triển chậm, vỏ dày, ruột có màu lợt hơn màu ruột đặc thù của giống, gây hạ năng suất và chất lượng quả.

 Chú ý: Nhiệt độ phù hợp cho cây sinh trưởng, phát triển từ 20 – 30^oC, tối thiểu 25 – 30^oC, nhiệt độ cao trên 35^oC ảnh hưởng nhiều đến ra bông và thụ phấn, nhiệt độ thấp dưới 8^oC cây phát triển kém, hạ chất lượng và năng suất quả. Cần sắp xếp mùa vụ có nhiệt độ phù hợp với sự phát triển và phát triển của cây dưa.

1/2/ Tác động của nhân tố nước đối với các loại cây dưa hấu

Dưa hấu là loại cây chịu hạn, không có khả năng chịu úng. Môi trường khô ráo thuận lợi cho cây phát triển tốt. Thời kỳ ra quả và phát triển quả, cây cần nhiều nước vậy nên cần cung ứng đủ nước, nếu thiếu hụt nước sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của quả.

Nếu nhiều nuớc trong đất, cây phát triển mạnh về thân, lá ảnh hưởng nhiều đến ra bông, đậu trái. Thân, lá phát triển mạnh gặp độ ẩm không khí cao, lá và quả dễ bị bệnh thán thư, thân dễ bị nhiễm bệnh nứt thân, chảy mủ.

Khi quả gần chín nhu cầu nước hạ để quả tích lũy đường, nâng cao độ brix của quả. Trước khi tiến hành thu hoạch 5 – 7 ngày, ngưng tưới nước cho cây.

Chú ý: Cần cung ứng nước đều đặn nhất là thời kỳ cây mang quả, không để đất quá khô mới tưới nước hoặc trời có mưa thì quả và thân dễ bị nứt.

Dưa hấu là loại cây không có khả năng chịu úng, khi bị ngập, rễ cây bị thối, làm lá vàng dẫn tới chết cây.

1/3/ Tác động của nhân tố gió đến cây dưa hấu

–   Gió cấp 2 – 3 không gây nguy hại mà còn khiến cho ruộng dưa thoáng đãng, tạo cơ hội cho cây dưa quang hợp, phát triển và sinh trưởng tốt, cây ít bị sâu hại.

– Gió lớn (cấp 4 – 5) khiến cho ngọn dưa bị xoắn vặn. Khi có gió bão, nhiệt độ thấp, độ ẩm cao thân lá dễ dập nát mau tàn khó trồng.

– Cần lưu ý đến hướng gió khi trồng dưa, dựa theo mùa mà sắp xếp cây dưa bò xuôi theo chiều gió, đừng nên sắp xếp hướng cây bò vuông góc hay ngược chiều gió, gió mạnh dễ làm lật dây, gẫy ngọn, làm rụng hoa, trái non.

Chú ý: Khi trồng dưa, lưu ý đến hướng gió, dựa theo mùa sắp xếp trồng cây dưa và định hướng cho bò xuôi theo chiều gió, đừng nên sắp xếp cây bò ngược hay bò vuông góc với chiều gió.

1/4/ Tác động của nhân tố ánh sáng đối với các loại cây dưa hấu

Cây cần nhiều ánh sáng và có nhận được ánh sáng đầy đủ cây mới sinh trưởng, phát triển tốt, ra bông kết quả thuận lợi, quả lớn, chín sớm và cho năng suất cao. Thiếu hụt ánh sáng, thân bò dài, cây dễ bị bệnh, khó đậu trái và trái non dễ bị rụng, năng suất hạ.

Cây cần nhiều ánh sáng có thể trồng với mật độ vừa đủ không nên trồng quá dày để cây đón nhận ánh sáng đầy đủ cây mới sinh trưởng, phát triển tốt, ra bông kết quả thuận lợi, quả lớn, chín sớm và cho năng suất cao. Thiếu hụt ánh sáng, thân bò dài, cây dưa bị bệnh, khó đậu trái và trái non dễ bị rụng, năng suất hạ.

Chú ý: Có thể trồng với mật độ vừa đủ, không nên trồng quá dày, liên tục tỉa bỏ những nhánh không cấp thiết để ruộng dưa nhận được đầy đủ ánh sáng.

Tác động của ánh sáng đến sự phát triển của cây dưa hấu

1/5/ Tác động của nhân tố đất đai đến cây dưa hấu

Dưa ít kén đất từ đất thịt nhẹ đến đất sét nặng đều trồng dưa được. Nhưng đất trồng dưa hấu phù hợp nhất là trên đất thịt nhẹ, đất cát pha có tầng trồng trọt dày, hoặc đất phù sa ven sông, đất có khả năng thoát nước tốt, pH phù hợp cho cây dưa hấu phát triển 6 – 7/ Dưa hấu không nên trồng liên canh, vì cây dễ bị lây truyền những mầm bệnh từ vụ trước đó, thời gian cách ly trồng dưa hấu càng lâu càng tốt.

2/ Đòi hỏi về dinh dưỡng của cây dưa hấu

Cây dưa cần những dưỡng chất chính là N, P, K tiếp đến là Ca, Mg và một vài vi lượng khác như Zn, Bo…

2/1/Chất  dinh dưỡng N (hay được gọi là loại phân đạm)

Hỗ trợ cây con tăng trưởng mạnh, cây lớn nhanh, nhất là giai đoạn cây ra bông, sau khi hoa thụ phấn, đậu trái, phân đạm hỗ trợ cho trái lớn nhanh. Thiếu đạm cây phát triển kém, những đốt trên thân ngắn, lá nhỏ, quả nhỏ.

Dư đạm cây phát triển mạnh thân lá, sức chịu đựng điều kiện ngoại cảnh của cây hạ, cây d bị sâu hại gây bệnh, khó đậu trái, trái non dễ rụng, quả chậm chín, trong quả tích nhiều nước, gây giảm chất lượng quả, quả thường có vị lạt nhạt, bảo quản khó và không bảo quản được lâu.

2/2/ Dưỡng chất P (hay được gọi là loại phân lân)

Cực kỳ cấp thiết ở thời kỳ mọc mầm ra rễ, lân giúp bộ rễ phát triển mạnh, cây đâm cành mạnh, mau ra bông, dễ đậu trái. Lân còn hỗ trợ nâng cấp chất lượng quả khiến cho thịt quả chắc hơn.

Thiếu lân bộ rễ của cây dưa kém phát triển, tốc độ sinh trưởng của cây hạ, cây cho nhánh ít, lá mỏng, năng suất hạ.

2/3/ Chất di dưỡng K (hay được gọi là loại phân kali)

Làm cứng cây, hỗ trợ cây chịu đựng tốt với điều kiện ngoại cảnh, nâng cao khả năng giống kháng bệnh của cây. Kali thúc đẩy quá trình chuyển hóa đường ở thời kỳ quả chín nên quả được ngọt hơn. Kali còn hỗ trợ nâng cấp chất lượng quả như làm thịt quả chắc, vỏ của quả cứng để tiện việc bảo quản và vận chuyển quả được lâu dài hơn. Bón kali vào thời kỳ sắp thu hoạch nâng cao chất lượng quả như làm quả chín nhanh và màu sắc quả đẹp.

Bón phân cho cây dưa hấu

2/4/ Chất dinh dưỡng Canxi (Ca)

Cây dưa hấu cực kỳ cần chất này, vì thiếu Canxi, phần rốn quả dưa dễ bị thối, bộ rễ của cây kém phát triển hoặc bị hư hại.

2/5/ Dưỡng chất Magie (Mg)

Magie là chất cực kỳ cấp thiết trong phát triển và sinh trưởng của cây dưa hấu, dưa bở vì thiếu magie cây đậu trái kém. Bón nhiều kali thì sự hấp thu Mg của cây dưa hấu, dưa bở bị sụt giảm.

2/6/ Những dưỡng chất khác

a. Dưỡng chất vi lượng

Có ở một số loại phân bón qua lá để bổ sung vi lượng cho cây dưa như Supermes, HVP, Bayfolan, Yogen, Komix đều có thể dùng được. Ngưng phun phân khi cây ra bông. Sau khi chọn quả xong có thể xịt phân trở lại.

b. Chất kích thích ra rễ

Có ở những phân bón qua lá như Vipac 88, Agrispon, Sincocin pha nước tưới xung quanh gốc để kích thích bộ rễ phát triển nhanh hoặc cần hồi phục rễ khi rễ bị thương tổn do đất bị ngập úng, chú ý hạn chế phun lên lá.

c. Chất kích thích sinh trưởng

Đó là những vitamin, những chất kích thích sinh trưởngAuxin, Gibberellin (GA), Cytokinin có công dụng làm cây hút nước mạnh hơn nên quả mau lớn và tích nhiều nước thường dẫn tới thịt quả bị úng nước, thối rữa khi quả chín. Vậy nên chỉ dùng khi cây dưa khô cằn, sinh trưởng kém.