Một vài tiến bộ kỹ thuật ứng dụng trong sản xuất cây ăn trái có múi (Kỳ 2)

Để tăng năng suất, chất lượng của quả và hiệu quả sản xuất cây có múi, cần ứng dụng một vài giải pháp kỹ thuật. Tiếp theo kỳ 1, Ban biên tập xin trình bày đến bạn đọc những tiến bộ kỹ thuật ứng dụng trong sản xuất cây ăn trái có múi:

4/ Ứng dụng giải pháp phun GA3 để hạ hạt:

GA3 (Gibberellin) là một hợp chất vòng có hoạt tính sinh lý cực kỳ mạnh. Chất này được biết tới từ các năm đầu của thập kỷ 20, nhưng đến năm 1956, Vest, Phiney và Padley mới tách được Gibberellin từ thực vật thượng đẳng và kể từ đấy nó được xem như một phytohoocmon tồn tại trong cây. Hiện tại người ta đã phát hiện được trên 60 GA khác nhau, trong đó GA3­­ là hoocmon có hoạt tính mạnh nhất và được dùng rộng rãi nhất. Vai trò sinh lý quan trọng của GA3 đối với các loại cây trồng là thúc đẩy sự giãn tế bào theo chiều dọc, kích thích làm tăng khả năng nảy mầm của hạt và củ, ảnh hưởng nhiều đến phân hoá giới tính của những cơ quan sinh sản (ức chế sự phát triển hoa cái, thúc đẩy sự phát triển hoa đực), thúc đẩy sự phát triển của quả, tạo quả không hạt. Một vài nghiên cứu đã cam kết chức năng của GA3 trong việc tạo quả không hạt trên cây quýt (Talon et al, 1992), ở trên cây bưởi (Nakajima et al, 1992). Do đó việc dùng GA3 phun trong khoảng thời gian ra bông trên những cây có múi có ý nghĩa lớn trong việc gây giảm số hạt trên quả.

Dùng chế phẩm kích phát tố GA3 Thiên Nông nồng độ 90 – 110 ppm phun cho giống bưởi Hồng Quang Tiến xịt vào thời gian ra bông có công dụng gây giảm 47,18 – 55,13 % số hạt và 50,52 – 58,01 % khối lượng hạt trong quả so sánh với không phun.

5/ Ứng dụng tiến bộ cách phòng trừ sâu đục thân, cành

Ngày nay vườn cây bị sâu đục thân, đục cành gây bệnh (5 – 10 %) gây ảnh hưởng nhiều đến khả năng phát triển và sinh trưởng cũng như năng suất của cây trồng.

 Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ sâu đục thân: Quét thuốc Boóc- đô 10% lên thân cây vừa hạn chế nấm bệnh thâm nhập vừa tạo môi trường không thuận lợi, tránh sâu đẻ trứng. Bơm thuốc trừ sâu nội hấp Padan 0,2% vào những lỗ đục và trùm kín bằng đất sét.

6/ Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật bẫy ngài chích hút quả:

Thời kỳ quả già đến chín thường bị một vài côn trùng, sâu, bệnh gây thiệt hại, nhất là ngài chích hút hại quả. Việc dùng thuốc hóa học để xịt phòng trừ ngài chích hút ít có hiệu quả. Vậy nên làm lồng để bẫy ngài chích hút là một giải pháp đem lại hiệu quả kinh tế, an toàn cho sản phẩm, đồng thời hạ thiểu ô nhiễm môi trường, tồn đọng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật), gia tăng chất lượng quả.

 Bẫy ngài chích hút quả: Sử dụng 25 bẫy lồng treo trên 1 hecta, treo chung quanh bờ vườn. Chất liệu: Vải màn 2,5m2, thanh tre, nứa hoặc thép, dây dù, ni-lon để lên đĩa mồi. Kỹ thuật làm: Đường kính vòng lớn 40 centimét ; Chiều cao lồng 60 centimét ; Đường kính vòng nhỏ 15 centimét ; Chiều cao hình mũ 35 centimét ; Đĩa ni-lon có chứa mồi. Mồi dẫn dụ bằng mít dai, dứa chín, cam chín, xoài chín, ổi chín…. Thu bắt ngài: Sau một đêm, sáng hôm sau cho triển khai bắt ngài bằng phương pháp lật ngược bẫy rồi giết ngài. Các nơi gần rừng, có đêm thu được từ 50 – 100 con/lồng.

7/ Ứng dụng tiến bộ cách phòng trừ nhện trắng gây nám quả, hiện tượng muội đen

Các giống cây ăn trái có múi, thời kỳ đậu trái non thường bị nhện trắng gây bệnh khiến cho mẫu mã quả xấu, quả bị nám (10 –20 %), quả muội đen, vẹo quả dẫn tới hạ năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế.

Biện ngăn ngừa, diệt trừ nhện trắng gây nám quả cho cây có múi: Dùng thuốc Zinep (0,3%) phối hợp thuốc trừ nhện (Comail 0,1%, Phumai 3,6EC (0,02 – 0,05%).  Phun 3 đợt, đợt 1: sau khi rụng cánh hoa >75%, đợt 2: sau đợt 1 là 20 ngày, đợt 3: sau đợt 2 là 30 ngày.

8/ Giải pháp giải quyết hiện tượng rụng quả

Liên tục tạo hình, tỉa cành thoáng đãng. Tưới, tiêu nước hợp lý. Không để vườn cây bị quá ẩm. Nếu vườn cây bị trũng, úng nước thì phải bổ sung thêm đất, lên luống, làm rãnh để thoát nước. Ngăn ngừa, diệt trừ tốt những bệnh do nấm gây nên. Sau những đợt mưa lớn, mưa nối dài tiến hành xử lý phun thuốc chứa gốc đồng (Cu) lên tất cả tán cây và đất chung quanh gốc cây hoặc vào mùa mưa thường kì xịt thuốc phòng bệnh 15 – 20 ngày/lần. Rải vôi bột sau mùa mưa.

Vào tháng 11 – 12 mỗi năm, quét thuốc Boóc-đô 10% hoặc vôi dưới gốc. Dùng chế phẩm vi sinh Trichoderma chữa bệnh cây (Trico – DHCT – 108 bào tử/gam) để ngăn ngừa, diệt trừ nấm bệnh, tuyến trùng hại rễ cây, vừa tạo điều kiện tốt cho vi sinh vật có lợi trong đất phát triển, thúc đẩy sự tăng trưởng và hồi phục bộ rễ, phân giải những chất xơ, phối hợp với phân hữu cơ có công dụng cải tạo đất xốp hơn, chất mùn nhiều hơn, tăng mật độ côn trùng có lợi và giữ được độ phì của đất. Bón phân vô cơ, hữu cơ hài hòa hợp lý. Bổ sung dưỡng chất qua lá để có thể cung cấp dinh dưỡng kịp lúc cho cây vào các giai đoạn nhạy cảm như phát triển lộc, ra bông đậu trái, trong điều kiện khí hậu bất thuận.