Cây chùm ngây

Những cách gọi khác của cây chùm ngây

Tên khoa học: Moringa oleifera

Trên toàn cầu Chùm ngây được gọi với rất nhiều cái tên khác nhau:

Tiếng Anh: Horsradish tree, Drumstick tree, Moringa tree

Tiếng pháp: Ben ailes, Ben oléifere, Pois quénique

Tiếng Đức: Behenbaum, Behennussbaum, Meerrettichbaum

Tiếng Ấn Độ: Sobhan, jana

Tiếng Tamil: Murungai

Tiếng Philippine: Malunggay

Nguồn gốc cây chùm ngây 

Xuất hiện từ cách đây 4 ngàn năm ở vùng Nam Á và tiếp đến nbsp;được canh tác nhiều ở châu Á và châu Phi.

Cây Chùm ngây (Moringa oleifera Lam) còn được gọi là – cây phép màu – cây thần diệu, bắt nguồn từ tên gọi tiếng anh là ―Miracle tree, đây chính là loại cây đa công dụng vì ở nhiều nơi trên toàn cầu nhất là những khu vực đang phát triển ở vùng châu Á và châu Phi, nó được biết đến như là tài nguyên vô giá, chống nạn thiếu dưỡng chất, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phòng hộ hạ nhẹ thiên tai. Ngoài khả năng cung ứng dưỡng chất, những bộ phận của cây Chùm ngây còn có dược tính phổ rộng, được sử dụng để chữa trị nhiều bệnh khác nhau. Chính nền y học cổ truyền Ấn Độ cũng đã xác định được 300 bệnh khác nhau được chữa trị bằng lá của cây này (Martin, 2000).

Khu vực trồng cây chùm ngây ở Việt Nam

Ở  Việt Nam, từ rất lâu, cây đã được canh tác ở Nha Trang, Ninh Thuận, Phan Thiết, Phú Quốc. Gần đây, kiều bào ở Mỹ Trần Tiễn Khanh đã chuyển về Việt Nam 100 hạt giống, đã được phân phát cho một vài nông dân ở Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng. (Trần Việt Hưng, 2006).

Tại vùng Bảy Núi (Tri Tôn), An Giang đã phát hiện cây Chùm ngây mọc tự nhiên nhiều nhất ở 2 dãy núi Dài và núi Cấm. Đây chính là một trong các loại thảo dược quý, loại thảo dược này mọc ở các khu vực ít người qua lại, mật độ thưa thớt. Phòng NN&PTNT huyện Tri Tôn đã xây dựng đề án thực thi trồng cây Chùm ngây trong 3 năm và chính thức tiến hành vào đầu năm 2010/

Miêu tả sơ bộ về cây chùm ngây

Cây Chùm ngây có dạng sống là loại cây gỗ nhỏ đến trung bình, cao từ 8 – 10m, cây đã phát triển hoàn chỉnh sau 15 năm có thể cao tới 12-15 m, đường kính gốc từ 20- 35 centimét. Lá kép lông chim 3 lần, dài 30 – 60 centimét, với rất nhiều lá chét màu xanh mốc, không lông, dài 1,3 – 2 centimét, rộng 0,3 – 0,6 centimét ; lá kèm bao lấy chồi. Hoa thơm, lớn, dạng hơi giống hoa đậu, tràng hoa gồm 5 cánh, màu trắng, vểnh lên, rộng khoảng 2,5 centimét. Bộ nhị gồm 5 nhị thụ xen với 5 nhị lép. Bầu noãn 1 buồng do 3 lá noãn, đính phôi trắc mô. Quả nang dài từ 30 – 120 centimét, rộng 2 centimét, khi khô mở thành 3 mảnh dầy. Hạt nhiều (khoảng 20), tròn dẹt, lớn khoảng 1 centimét, có 3 cánh mỏng bao bọc quanh. Cây ra bông vào tháng 1, 2/

Cây và quả chùm ngây

Công dụng của chùm ngây

Chùm ngây là một loài cây đa công dụng với vai trò đa phần như sơ đồ sau:

– Lá chùm ngây: Lá cây được sử dụng làm rau ăn (lá, chồi, cành non và cả cây giống được sử dụng trộn dầu dấm ăn thay rau diếp), làm bột cà-ri, ủ chua làm gia vị, làm trà giải khát, bên cạnh đó còn được dùng làm thức ăn cho gia súc, tinh dầu chiết suất trong lá có thể dùng làm chất kích thích sinh trưởng…

Tinh dầu chiết xuất từ lá cây Chùm ngây làm chất kích thích sinh trưởngthực vật đã cho kết quả khả quan: Chất kích thích sinh trưởng từ cây Chùm ngây có khả năng làm tăng sản lượng từ 25 – 30% với những cây nông nghiệp ngắn ngày sau khi xử lý phun như hành, đậu nành, ớt tím, ngô, cà phê, chè…

– Hạt: Chùm ngây chứa đựng nhiều dầu, lượng dầu chiếm đến 30 – 40% trọng lượng hạt, có nơi trồng Chùm ngây ép dầu, năng suất dầu đạt 10 tấn / hecta. Dầu hạt Chùm ngây có chứa 65,7% acid oleic, 9,3% acid palmitic, 7,4% acid stearic và 8,6% acid behenic. Ở Malaysia, hạt Chùm ngây được sử dụng để ăn như đậu phộng. Dầu Chùm ngây ăn được, và còn được sử dụng bôi trơn máy móc, máy đồng hồ, sử dụng cho công nghệ mỹ phẩm, xà phòng, sử dụng để chải tóc. Dầu Chùm ngây được bán ở thị trường dưới tên tiếng anh là Ben-oil. Chính vì vậy cây Chùm ngây có tên là “Ben-oil tree”.

– Quả: Nghiên cứu tại ĐH Baroda, Kalabhavan, Gujarat (Ấn Độ) về hoạt tính trên những thông số lipid của quả Chùm ngây, thử trên thỏ, ghi nhận: Chùm ngây có công dụng gây hạ cholesterol, phospholipid, triglyceride, VLDL, LDL hạ tỷ số cholesterol/ phospholipid trong máu… tăng sự thải loại cholesterol qua phân.

– Rễ: Nghiên cứu tại ĐH Jiwaji, Gwalior (Ấn độ) về những hoạt tính estrogenic, kháng estr
ogenic, ngừa thai của nước chiết từ rễ Chùm ngây ghi nhận chuột đã bị cắt buồng trứng, cho uống nước chiết, có sự nâng cao trọng lượng của tử cung.

– Hoa: Chùm ngây có thể sủ dụng để làm rau ăn hoặc làm trà (nhiều nước Tây phương sản xuất trà hoa Chùm ngây bán ngoài thị trường), cung ứng tốt nguồn muối khoáng calcium và potassium.

Giá trị dinh dưỡng của cây chùm ngây

Chùm ngây, cả lá và hoa, đều có giá trị dinh dưỡng cực kỳ cao. Nhiều chuyên gia dinh dưỡng đã gọi chùm ngây là “siêu thực phẩm” của thế kỷ 21/

Chỉ riêng trong 100g lá chùm ngây có thể có chứa lượng dưỡng chất cao gấp rất nhiều lần một số loại thực phẩm khác.

– Đối với trẻ thơ từ 1-3 tuổi, cứ ăn 20gr lá tươi là cung cấp 90% canxi, 100% Vitamin C, Vitamin A, 15% chất sắt, 10% chất đạm cấp thiết, đồng, và Vitamin B bổ sung cấp thiết cho trẻ.

– Đối với những bà mẹ đang cho con bú, chỉ cần sử dụng 100gr lá tươi hàng ngày là đủ bổ sung canxi, Vitamin C, VitaminA, Sắt, Đồng, và những vitamin B cấp thiết trong ngày.

Tuy chùm ngây tốt cho phái nữ nbsp;đang cho con bú nhưng cũng tương đương như rau ngót, tránh dùng cho phái nữ có thai.

Bởi vì giá trị dinh dưỡng của bản thân, chùm ngây được hai tổ chức thế giới là WHO và FAO xem như là biện pháp ưu việt cho những bà mẹ thiếu sữa và trẻ thơ suy dinh dưỡng. Tất cả những phần trên cây chùm ngây đều có thể được sử dụng làm thức ăn hoặc phục vụ cho những mục đích khác nhau; nên chùm ngây hiện đang được khuyến khích trồng ở nhiều quốc gia trên toàn cầu, nhất là các nước nghèo.

Giá trị y dược của cây chùm ngây

Không những có giá trị dinh dưỡng ấn tượng, chùm ngây cũng được dùng bổ trợ nhiều trong y học, có công dụng nbsp;chữa 300 bệnh (nhiều bệnh trong số đó đã được minh chứng bởi cộng đồng khoa học). Trà làm từ lá chùm ngây có thể chống lại cảm lạnh và nhiễm trùng. Lá tươi để trị bệnh thiếu máu, viêm loét dạ dầy, tiêu chảy và đắp lá giúp chống vi khuẩn và chữa trị chống viêm cho vết côn trùng cắn, vết thương hoặc những vấn đề nấm da. Hạt nghiền nát có công dụng với bệnh thấp khớp và viêm khớp, và là một trong các loại nbsp;kháng sinh tự nhiên.

Tham khảo thêm Clip Video: Công năng của cây chùm ngây – GS. Nguyễn Lân Dũng

Admin tổng hợp từ: Wikipedia.org, TS Dương Tiến Đức – Viện KH Lâm Nghiệp VN