Cách gieo và chăm bón cây cà phê chè trong vườn ươm

1/ Kỹ thuật thiết lập vườn ươn

Vườn sản xuất giống cây cà phe chè đạt chuẩn nbsp;

– Làm giàn che cho vườn ươm cao 2 m trở lên, chung quanh phải che chắn gió. Nguyên vật liệu che vườn ươm có thể là cỏ, liếp tre, nứa hoặc lưới nilon, có thể điều chỉnh được ánh sáng.

– Luống đặt bầu theo hướng Bắc – Nam, rộng 1 – 1,2 m; dài 20 – 25 centimét ; thoát nước tốt, lối đi giữa luống rộng 40 centimét.

2/ Cách chọn hạt làm giống

– Lấy hạt giống từ vườn ươm giống có 5 – 6 năm tuổi, vườn này được chăm sóc nổi bật là, loại bỏ cây xấu, cây bị hại, bị lẫn giống.

– Chỉ được phép dùng giống được nhà nước được biết đến, cho phép sản xuất.

– Chọn quả chin hoàn toàn, lớn vừa phải, hai nhân đều nhau. Xát vỏ thịt, ủ 18 – 20 giờ tiếp đến đãi sạch nớt, rải mỏng trên liếp tre, đảo liên tục cho ráo, loại bỏ hạt lép, hạt nhỏ, hạt vỡ. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát không quá 2 tháng.

Quả cà phê chè thu hái để làm giống

3/ Cách ủ hạt giống cà phê chè

3/1 Biện pháp xử lý hạt giống trước khi tiến hành gieo

– Để cắt ngắn thời gian ủ hạt có thể mang hạt giống hong dưới nắng khi vỏ thóc hơi giòn, sử dụng chân chà nhẹ cho bong lớp vỏ thóc ra, loại bỏ các hạt sâu mọt, dị dạng.

– Tiếp đến triển khai ngâm hạt giống từ 18-24 giờ trong nước vôi trong đã đun nóng 50 – 60^oC (nước vôi: 1 kilogam + 50 lít nước). Đãi và rửa sạch lớp vỏ lụa, loại bỏ các hạt không đủ tiêu chuẩn.

3/2 Biện pháp ủ hạt giống

– Bảo đảm nhiệt độ ủ 30 – 32^oC, có thể ủ trong bao đay, tủ rơm rạ … Nếu nhận thấy hạt bị khô thi tưới nước ấm 30 – 40^oC.

– Sau 5 – 7 ngày kể từ thời điểm ủ hạt cần liên tục kiểm tra, nếu nhận thấy hạt đã nhú mầm thì đem gieo ngay vào bầu hoặc vào luống; các hạt chưa nảy mầm thì tiếp tục ủ nhưng không quá 20 ngày kể từ thời điểm bắt đầu ngâm ủ. Lưu ý trong 4 – 5 ngày đầu kiểm tra nếu nhận thấy hạt còn lẫn vỏ lụa thì phải đãi cho thật sạch sẽ để giúp tránh bị thồi.

Hạt cà phê nảy mầm

4/ Cách làm trộn đất đóng bầu và chọn túi bầu ươm cây

– Đất sử dụng đóng bầu ươm cây phải lấy ở tầng đất mặt 0 – 10 centimét ; đất tơi xốp, có độ phì nhiêu cao, hàm lượng hữu cơ đạt 3% trở lên.

– Đât phải hong khô, đạp vụn, qua sàng 5 mm loại bỏ hết tàn tích hữu cơ, sỏi đá, tiếp đến trộn thật đều với phân chuồng hoai và phân lân nung chảy theo tỷ lệ sau:

+ Đất: 1/000 kilogam

+ Phân chuồng hoai mục: 200 kilogam

+ Lân: 20 kilogam.

– Cho đất đã trộn phân bào túi bầu bằng nilong có kích cỡ 12 – 13 centimét x 20 – 23 centimét ; phần dưới đáy bầu đục 6 – 8 lỗ nhỏ (đường kính 5 mm) để thoát nước.

– Bầu đất phải chặt, hài hòa, thẳng đứng ( hai góc đáy bầu được nén chặt đất, lương bầu không có chỗ gãy khúc).

– Xếp bầu đất xít nhau, thẳng đứng, thành từng luống rộng 1 – 1,2 m theo hướng bắc nam, luống cách luống khoảng 5 – 60 centimét, quanh luống gạt đất lấp 1/3 – 1/4 chiều cao bầu để giữ ẩm độ và ổn định luống bầu.

Kỹ thuật đóng bầu ươm hạt giống 

5/ Cách gieo hạt và chăm sóc

– Tưới nước cho đất bầu đủ ẩm, sử dụng que tròn, nhọn có đường kính 1 centimét chọc 1 lỗ ở giữa mặt túi bầu để đưa hạt vào, đầu mầm rễ hướng xuống đất, độ sâu đặt hạt từ 0,5 – 1 centimét tiếp đến lấp đất lại. Sử dụng trấu rắc lên mặt bầu.

– Hàng bầu đất ở ngoài mép luống nên gieo 2 hạt để lấy cây giống trồng dặm vào những bầu bị chết, gieo xong sử dụng vòi sen tưới để ổn định hạt, hằng ngày tưới nước để đất đủ ẩm cho mầm mọc đều và khỏe.

– Có thể ươm hạt đã nhú mầm vào luống đất. Đất phía trên mặt luống phải tơi xốp, đập nhỏ mịn. Đặt hạt đã nảy mầm vào luống như đặt vào bầu, hạt cách hạt 0,2 centimét, hàng cách hàng 3 centimét, tiếp đến sử dụng 1 lớp đất bột hoặc mùn cưa phủ lên dầy 0,5 centimét, hằng ngày tưới nước cho đất đủ ẩm.

6/ Kỹ thuật cấy cây giống vào bầu

Kỹ thuật cấy cây giống vào bầu

– Khi cây giống đã đội nón hoặc có 2 lá sò như lá rau má thì nhổ cây cấy vào bầu đất. Sử dụng que nhọn đường kính 1 centimét chọc lỗ sâu 10 – 20 centimét đưa bộ rễ cây giống vào cẩn trọng, sử dụng que lèn đất dọc theo rễ, vừa len vừa kéo nhẹ lên để cho rễ thẳng.

– Lưu ý: Loại bỏ cây bi xoắn rễ, cong rễ. Hai ba rễ cọc, cây bị lỡ cổ rễ, cây xấu gầy yếu. Đưa cây cấy vào bầu, không được làm cong hoặc gẫy rễ, cắt bớt đầu rễ cọc nếu dài quá 6 centimét, nén đất để cho tất cả chiều dài rễ tiếp xúc với đất trong bầu.

7/ Chăm bón cây con trong vườn ươm

– Khoảng 2 – 3 ngày tưới 1 lần, thời gian đầu tưới bằng nước lã. Khi cây đã có 1 – 2 cặp lá thật có thể sủ dụng ure hòa loãng 0,1% để tưới. Khi cây có 3 lá thật trở lên tăng nồng độ lên 0,2 – 0,3 %. Phân nên tưới cây vào buổi sáng và 15 – 20 ngày tưới 1 lần. Bên cạnh đó có thể tưới thêm nước ngâm phân hữu cơ, khô dầu pha loãng, sau khi tưới xong phải tưới lại bằng nước lã.

– Kiểm tra sâu hại gây bệnh kịp lúc. Nguy hiểm nhất là bệnh lỡ cổ rễ. khi có tình trạng bệnh thì xử lý như sau:

+ Ngừng tưới, phá váng.

+ Bầu cây bị hại đưa ra khỏi vườn và đốt.

+ Xịt phòng cho cây còn lại bằng dung dịch Booc đo 0,5%; hoặc Till 0,1%… phun thường kì 10 – 15 ngày phun 1 lần, phun 1 lít dung dịch thuốc/ 1 m².

– Khi có tình trạng lá đọt và 1 – 2 cặp lá tiếp theo bị bạc, có màu trắng chuyển sang màu hơi vàng thì phun dunh dịch ZnSO­₄ nồng độ 1 %, xịt đều lên luống bầu, 1 lít dung dịch/1 m² luống; phun thường kì 2 – 3 lần, cách 15 – 20 ngày phun 1 lần.

– Liên tục nhỏ cỏ, phá vỡ lớp váng phía trên mặt bầu, đảo bầu và bóp bầu.

8/ Cách điều chỉnh ánh sáng trong vườn ươm

– Để lọt 15 – 20 % ánh sáng cho đến khi cây được 1 cặp lá. Khi cây được 2 – 3 cặp lá tăng ánh sáng lên 30 – 40 %; Từ 3 – 4 cặp lá được tăng lên 50 – 70%; 5 – 6 cặp lá thì dỡ bỏ dàn che hoàn toàn trươc skhi trồng 20 – 30 ngày.

– Cây đem trồng phải đạt chuẩn: Có 5 – 6 cặp lá; cao 20 – 30 và đường kính thân trên 2,5 milimét, cây thẳng, không bị sâu hại.

9/ Cách nhân giống vô tính (ghép nối ngọn)

Cách ghép ngọn cây cà phê

– Hạt giống tạo gốc ghép phải là hạt giống tốt, từ khâu chọn hạt đến lúc đủ tiêu chuẩn làm gốc ghép phải làm đúng như quy trình vườn sản xuất giống.

– Gốc ghép có từ 4 – 6 tháng tuổi (có 4 – 6 cặp lá thật, đường kính gốc 3 – 4 milimét, thân thẳng, lá không dị dạng ). Ngừng tưới phân trước lúc ghép 10 ngày. Sử dụng kéo cắt bỏ phần ngọn non cách cặp lá bên dưới khoảng 3 – 4 centimét tiếp đến từ đỉnh vết cắt bổ dọc đoạn thân xuống dưới dài chừng 2 – 3 centimét.

– Chồi ghép là một đoạn ngọn dài chừng 4 – 5 centimét thu từ vườn nhân chồi, bảo đảm nguồn gốc và chất lượng giống tốt có mang một cặp lá còn non hoặc bánh tre và một đỉnh sinh trưởng. Sử dụng kéo cắt bớt 2/3 phiến lá để hạ quá trình mất nước, tiếp đến sử dụng dao sắc cắt vát 2 phía của đoạn chồi bên dưới tương ứng với 2 phía mang lá (đoạn vát dài từ 2 – 3 centimét ) để hình thành hình như một cái nêm.

– Đưa chồi ghép vào gốc ghép sao cho 2 lớp vỏ chủa chồi ghép và gốc ghép tiếp giáp thật tốt cùng nhau, tiếp đến sử dụng dây nilon rộng 1 – 1,2 centimét, dài 25 – 30 centimét buộc chặt phần tiếp xúc giữa gốc ghép và chồi ghép.

– Cây đã ghép xong cần đưa vào vườn ươm có mái che để chăm sóc, nếu độ ẩm không khí quá thấp thì sau ghép xong sử dụng 1 bao nilong buộc chụp lên phân chồi ghép trong tuần đầu để ngăn ngừa sự bốc thoát hơi nước.

– Sau thời gian ghép khoảng 1 tháng khi nhìn thấy chồi ghép đã tiếp hợp tốt, bước đầu ra lá mới thì cắt bỏ dây buộc. Liên tục vặt chồi vượt từ thân gốc ghép. Sau 45 – 60 ngày có thể mang ra trồng được.

* Tiêu chuẩn cây con ghép:

+ Chồi ghép có 1 cặp lá thật trở lên.

+ Vết ghép tiếp hợp tốt.

+ Được huấn luyện dưới ánh sáng hoàn toàn tối thiểu từ 7 ngày.

+ Không bị sâu hại.