Héo cây, héo rũ, chết vàng, thối khô củ

Tên gọi tiếng anh: Fusarium wilt Nguyên nhân gây bệnh: do nấm Fusarium sp., bao gồm: Fusarium Oxysporum, Fusarium orthoceras Appel…

Quy luật phát sinh gây bệnh của bệnh héo rũ chết vàng:

– Nấm sinh trưởng nhanh ở khí hậu nóng ấm (nhiệt độ 25-30^oC). Ruộng đất cát, chua (pH 4 – 5), thiếu đạm và lân thường bị nhiễm bệnh nhiều.

– Đất trầm thủy, úng nước trong thời điểm mùa mưa. Đất trồng độc canh cây bầu bí dưa cũng là nguy cơ bị bệnh cao. Nấm bệnh cũng dễ dàng phát tán qua vết thương cơ giới hay tuyến trùng, côn trùng chích hút rễ cây.

–  Bệnh có khả năng xâm nhập vào củ thông qua vết thương xây xát khi tiến hành thu hoạch và gây thối khô củ trong suốt quá trình bảo quản.

Dấu hiệu bệnh héo rũ, chết vàng trên cây trồng

• Dấu hiệu bệnh héo rũ chết vàng trên cây cà chua Fusarium Oxysporum

Bệnh thông thường gây bệnh trên cây đã phát triển hoàn chỉnh hoặc đang mang trái.

Giai đoạn đầu là những lá ngọn bị héo vào buổi trưa, và tươi lại vào buổi chiều mát, sau mấy ngày cây bị bệnh chết hẳn mất khả năng khôi phục.

Nếu cây chết nhanh và ta để ý ở gốc nơi mặt đất thấy thân cây tóp nhỏ lại và thỉnh thoảng có lớp tơ mỏng màu trắng bao trùm là do nấm Fusarium oxysporum. Những lá già khi cây chết có màu vàng và khô.

Cây cà chua bị bệnh héo rũ chết vàng Fusarium Oxysporum; Fusarium sp.

Nếu cây chết chậm hơn, để ý phần gốc cây vẫn bình thường, nhổ cây lên tách phần vỏ ra ta thấy có các sọc đen chạy dọc theo thân là do vi khuẩn Pseudomonas solanacaerum Smith làm nghẽn mạch nhựa.

 

Dấu hiệu héo rũ, vi khuẩn tuôn ra từ mạch nhựa

• Dấu hiệu bệnh héo rũ, chết vàng, thối khô củ trên cây khoai tây Fusarium Oxysporum

Cây và củ khoai tây bị bệnh héo rũ, chết vàng, thối củ Fusarium Oxysporum

– Bệnh thông thường thể hiện dấu hiệu thối gốc, làm cây đã héo rũ chết vàng, bệnh gây thiệt hại những thời kỳ sinh trưởng của cây nhưng nặng nhất là vào cuối thời kỳ sinh trưởng.

– Phần giáp vết bệnh có màu nâu hay màu xám nham nhở. Thân giáp mặt đất thường khô tóp và có màu vàng nhạt, ranh giới không rõ rệt. Ở trên vết bệnh có lớp nấm trắng mịn, phớt hồng.

(A) Bệnh thối khô củ xuất hiện trên gốc; (B) Củ bị nhiễm bệnh thối khô; (C) Dấu hiệu thối khô củ trên thân lá.

– Bệnh gây hại ở củ khiến cho củ bị thối, mầm bị thui chết, cây giống bị nhiễm bệnh không lớn được, dị hình và khô héo.

– Bệnh phát triển trên bề mặt củ, ban đầu có mầu nâu hoặc xám, hơi lõm xuống, sau lan ra dần thành những vòng đồng tâm. Thịt củ bị thối ở phía bên trong trở thành xốp và có màu xám tro hay phớt hồng. Củ cây con khoai tây từ từ trở thành khô và cứng không có thể mọc thành cây.

• Dấu hiệu bệnh héo rũ trên cây đậu nành (Fusarium orthoceras Appel và Wr., F. oxysporum f. sp. glycines)

Đính bào tử của nấm bệnh có hai loại là tiểu đính bào tử (micro-conidia) và đại đính bào tử (macro-conidia), chúng được lây lan nhờ gió và nước.

Nấm bệnh lưu tồn trong đất và trong xác cây bị bệnh. Nấm xâm nhập và lây nhiễm vào rễ qua những vết thương (do cơ học hoặc do tuyến trùng chích hút rễ) rồi phát triển lên thân, đa số là làm nghẽn sự vận chuyển nước và dưỡng chất trong cây, gây nên hiện tượng vàng lá và héo cây, ngòai ra nấm còn tiết độc chất hại cây.

Cây đậu nành (đậu tương ) bị bệnh héo rũ

Bệnh phát triển ở cây giống đậu nành (đậu tương ) và cả cây đã phát triển hoàn chỉnh, những lá dưới thấp bị vàng trước rồi lan dần lên những lá trên, sau cùng cả cây bị vàng héo, lá rụng dần.

Rễ cây đậu nành (đậu tương ) bị thối do nấm

Rễ bị thối, phát triển kém. Gốc thân có rất nhiều sợi nấm trắng bao bọc quanh dầy đặc. Trong thân, những mô dẫn truyền có màu nâu và có nấm sinh trưởng.

• Dấu hiệu bệnh héo rũ chết vàng trên cây ớt

Đặc thù của bệnh này là những lá dưới bị vàng trước tiếp đến vàng lan lên những lá trên. Dấu hiệu héo rũ hoặc biến vàng có thể xuất hiện một số cành trên cây hay cả cây, cây bị bệnh những lá bị vàng, héo tiếp đến cây chết, cắt ngang thân cây bị hại những tế bào thường hóa nâu.

Cây ớt bị bệnh héo rũ chết vàng Fusarium Oxysporum; Fusarium sp.

Thời gian phát bệnh: Bệnh thông thường gây bệnh nặng ở các ruộng bị bệnh vụ trước đó. Điều kiện nhiệt độ từ 18 – 34oC, độ ẩm cao phù hợp cho nấm sinh trưởng.

• Dấu hiệu bệnh héo cây, héo rũ, chết vàng trên cây họ bầu, bí, dưa

​

(A) Dấu hiệu héo vàng (Fusarium) trên dưa; (B) Nấm bệnh tấn công mạch nhựa của cây; (C) Bệnh có thể làm chết đồng loạt.

Cây bị mất nước, chết khô từ đọt, thân thỉnh thoảng bị nứt, ở trên cây giống bệnh làm cho chết rạp từng đám. Ở trên cây đã phát triển hoàn chỉnh, nấm gây bệnh từ giai đoạn ra hoa đến tượng trái, cây dưa bị héo từng nhánh, tiếp đến héo đột ngột như bị thiếu hụt nước rồi chết cả cây. Vi sinh vật lưu tồn trong đất nhiều năm, bệnh này có liên quan ít nhiều đến tuyến trùng và độ ẩm đất. Nấm Phytophthora sp. cũng được ghi nhận tạo ra bệnh này.

• Dấu hiệu bệnh héo rũ, chết vàng trên cây vừng (mè)

Dấu hiệu giai đoạn đầu dễ nhận thấy là loại cây phát triển kém, những lá già bên dưới biến vàng, tiếp đến lần lượt đến những lá bên trên, gốc cây có vết nâu đen, bổ dọc thân cây thấy mạch dẫn gần gốc bị hoá nâu. Khi cây bị hại nặng, toàn cây đã héo vàng và khô chết. Nấm bệnh tiến triển phù hợp ở nhiệt độ 30 – 35oC. Sợi nấm và bào tử tồn đọng trên tàn tích cây bị bệnh và hạt giống lây lan sang vụ sau.

Giải pháp phòng chữa bệnh héo rũ, chết vàng, thối củ trên cây trồng

• Giải pháp phòng trị bệnh héo rũ chết vàng trên cây cà chua

– Đối với vi khuẩn, nhổ và tiến hành thiêu hủy cây bị hại, sử dụng vôi bột hoặc Copper zinc 85 WP rãi vào trong đất nơi cây đã nhổ và trộn đều. Khi cây mới chớm bệnh có thể xịt Kasumin 0,2 – 0,5%, Starner 20 WP.

– Đối với nấm nên tìm ra sớm, xịt thuốc ngừa hoặc trị bằng Copper B 75 WP, Carban 50 SC,.. với nồng độ 0,2 – 0,4%. Bên cạnh đó có thể tưới thuốc sinh học Trichoderma.

• Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ nbsp;bệnh héo rũ, chết vàng, thối củ trên cây khoai tây

– Giải pháp trồng trọt, kỹ thuật:

+ Chọn củ cây con sạch bệnh. Củ cây con cần phải chọn lựa ở ngoài ruộng và cần phải được bảo quản riêng.

+ Thu hoạch đúng lúc. Khi tiến hành thu hoạch cần thu và để riêng các cây bị héo rũ để dùng trước.

+ Luân canh triệt để từ 3-4 năm trên những ruộng bị nhiễm bệnh nặng với những cây trồng khác họ.

+ Không tưới nước quá ẩm.

+ Trồng cây trên các chân đất cao ráo, dễ thoát nước, đánh rảnh thoát nước.

+ Rắc vôi bột để nâng pH đất trên đất chua.

+ Bón phân hữu cơ hoai mục + Nấm đối kháng.

– Giải pháp hóa học:

Dùng một số thuốc sau để ngăn ngừa, diệt trừ: Ningnanmycin (Niclosat 2SL); Trichoderma viride(Biobuýt 1/00 WP); Phòng chống tuyến trùng hại rễ (tạo “cửa ngõ” cho nấm xâm nhập, gây hại ) bằng chế phẩm Tervigo 063SC…

• Giải pháp phòng chữa bệnh héo rũ trên cây đậu nành

– Vun gốc cây giống được bền vững, tránh gây thương tích cho gốc thân và rễ trong lúc chăm sóc. Hạn chế trồng đậu nành (đậu tương ) nơi đất bị úng nước.

– Phòng ngừa tuyến trùng trong đất.

– Xịt thuốc Phòng chữa bệnh bệnh như Copper B, TOPAN 70WP.

• Giải pháp phòng trị bệnh héo rũ chết vàng trên cây ớt:

– Giải pháp trồng trọt, kỹ thuật:

+ Luân canh cây trồng khác họ. Nên chọn đất có điều kiện thoát nước tốt.

+ Dùng giống kháng. Xử lý hạt giống bằng nước nóng 500C trong 25 phút

+ Rắc vôi trước khi có thể trồng,. Sử dụng phân hữu cơ hoai mục, có rất nhiều vi sinh vật đối kháng làm hạn chế nguồn gây bệnh, bón phân hài hòa để cây khỏe mạnh.

+ Tránh gây vết thương cho cây.

+ Nhổ bỏ cây bị hại.

– Giải pháp sinh học:

Sử dụng những chế phẩm Trichoderma bón vào trong đất trước khi có thể trồng,.

– Giải pháp hóa học:

Khi bệnh phát triển và phát triển có thể dùng một số loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) để phòng trị.

• Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ nbsp;bệnh héo rũ, chết vàng, thối củ trên cây họ dưa, bầu, bí

• Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ nbsp;bệnh héo rũ, chết vàng, thối củ trên cây vừng (mè)

+ Dọn dẹp vệ sinh ruộng đồng, nhổ bỏ những cây bị hại.

+ Để ngăn ngừa bệnh, có thể xử lý hạt giống bằng CuSO4 hoặc Copper –Zinc nồng độ 2‰.

+ Khi bệnh chớm phát có thể xịt Copper-B, Kocide, COC 85, tuy vậy hiệu quả của việc xịt thuốc chữa bệnh không cao.