Phân tích nhu cầu dưỡng chất của cây ngô (bắp)

1/ Nhu cầu dưỡng chất của cây Ngô (bắp)

Ngô là một loài cây trồng có tiềm năng cho năng suất cao. Ngô có mong muốn cực kỳ cao đối với những nguyên tố dinh dưỡng. Trung bình với năng suất 60 tạ/ hecta ngô hạt, cây ngô lấy từ đất 155 kilogam N; 60 kilogam P₂O₅; 115 kilogam K₂O (tương tự 337 kilogam ure, 360 kilogam supe lân; 192 kilogam clorua kali).

Bón hài hòa đạm – kali cho ngô có hiệu lực cao hơn nhiều so sánh với lúa. Bón phân hài hòa có khả năng làm nâng cao năng suất ngô 33 tạ/ hecta trên đất phù sa sông Hồng, 37,7 tạ/ hecta trên đất phai màu, 11,7 tạ/ hecta trên đất xám, 3,9 tạ/ hecta trên đất đỏ vàng. Bón phân hài hòa cho ngô trên đất phù sa, đất phai màu có lãi hơn so sánh với trên đất đỏ, đất xám.

Bón mỗi loại phân riêng rẽ hiệu lực không cao. Bón phối hợp một số loại phân hiệu lực nâng cao lên rõ rệt do sự phát huy hiệu lực lẫn nhau giữa một số loại phân, bởi vậy hiệu lực kết hợp cao hơn tổng số học những hiệu lực của một số loại phân bón. Ở trên đất sông Hồng (đất phù sa) nếu chỉ bón riêng đạm thì hệ số lãi chỉ đạt 1,98, nếu bón phối hợp đạm – lân thì hệ số lãi được tăng lên 2,47; bón hài hòa đầy đủ N, P, K thì hệ số lãi là 2,8/ Khi lượng đạm bón càng cao thì đòi hỏi hài hòa với P và K càng yêu cầu nhiều hơn.

Bón phân chuồng cực kỳ tốt đối với ngô. Nhưng nếu như không bón phân vô cơ, nhất là đạm thì hiệu lực của phân chuồng cực kỳ thấp. Nếu chỉ bón riêng phân chuồng, hiệu quả đạt 30 kilogam ngô hạt/tấn phân chuồng, nhưng nếu bón phối hợp với đạm thì hiệu suất được tăng lên 16 kilogam ngô hạt/tấn phân chuồng.

Việc cung ứng sớm và đủ dưỡng chất cho ngô cực kỳ cấp thiết. Với ngô, nếu bón phân muộn, trong nhiều trường hợp có thể không có thể thu hoạch.

Tất cả lân và phân chuồng cần phải được bón lót. Phân đạm phụ thuộc vào tình hình cụ thể mà triển khai bón cho thích hợp. Với ngô bầu, phân đạm nên chia nhỏ ra để bón ít nhất là 3 lần; lót 25%, thúc lần 1 vào lúc ngô có 6-7 lá: 45%, thúc lần 2 vào lúc trước trỗ: 30%. Với ngô gieo hạt, hạn chế bón lót và nên triển khai bón thúc sớm, vào lúc cây có 3-4 lá, bón 30% lượng đạm. Số đạm còn lại chia nhỏ ra bón 2 lần vào lúc cây có 9-10 lá và trước lúc trỗ cờ.

Phân kali nên chia nhỏ ra bón thúc 2 lần: vào lúc ngô có 6-7 lá và trước khi trỗ cờ.

Bón phân lưu huỳnh cũng như phun phân vi lượngkẽm lên lá đều góp thêm phần nâng cao năng suất ngô 1 cách đáng tin.

Lượng phân bón vận dụng cho ngô thay đổi phụ thuộc vào đặc tính của đất, của giống ngô và thời vụ. Giống có thời gian sinh trưởng dài, có cho năng suất cao càn bón lượng phân cao hơn. Đất chua phải bón rất nhiều lần hơn. Ở trên đất nhẹ và với thời vụ gieo trồng có nhiệt độ thấp cần bón nhiều kali hơn.

2/ Chia sẻ cách quy trình để bón phân cho cây ngô (bắp)

Lượng phân trung bình được khuyến nghị là:

Với những giống ngô chín sớm

– Ở trên đất phù sa: Phân chuồng 8-10 tấn; N 120-150 kilogam ; P₂O₅ 70-90 kilogam ; K₂O 60-90 kilogam bón cho 1 hecta.

– Ở trên đất phai màu: Phân chuồng 8-10 tấn; N 120-150 kilogam ; P₂O5 70-90 kilogam ; K₂O 100-120 kilogam bón cho 1 hecta.

Với những giống ngô chín trung bình và muộn

– Ở trên đất phù sa: Phân chuồng 8-10 tấn; N 150-180 kilogam ; P₂O₅ 70-90 kilogam ; K₂O 80-100 kilogam bón cho 1 hecta.

– Ở trên đất phai màu: Phân chuồng 8-10 tấn; N 150-180 kilogam ; P₂O₅ 70-90 kilogam ; K₂O 120-150 kilogam bón cho 1 hecta.

Ở những tỉnh phía Nam, với mức năng suất 3 tấn/ hecta hạt, bón bổ sung thêm phân vi lượng cho ngô không cần thiết phải có, nhưng ở mức 6 tấn/ hecta thì cần có bón bổ sung thêm phân vi lượng, chứ không thể chỉ đưa vào phân đa lượng.

Lượng phân bón cho ngô ở những tỉnh phía Nam được khuyến nghị như sau:

Phân chuồng: 10-20 tấn/ hecta

Phân đạm: 60-120 N (130-250 kilogam ure hoặc 300-600 kilogam SA).

Phân lân: 60-80 kilogam P₂O₅ (300-400 kilogam supe lân)

Phân kali: 120-130 kilogam K₂O (250-270 kilogam KCl)

Kỹ thuật bón:

– Bón lót: tất cả phân chuồng bón theo hàng + tất cả phân lân bón theo hàng hoặc hốc + 1/4 lượng phân đạm + 2/3 lượng phân kali.

– Bón thúc lần 2: bón lúc cây ngô cao 10-15 centimét

Bón 2/4 lượng đạm + 1/3 lượng phân lân

– Bón thúc lần 2: bón lúc cây ngô cao 60-70 centimét

Bón 1/4 lượng phân đạm.

Lượng phân bón cũng như tỷ lệ hài hòa giữa những nguyên tố đa lượng bón cho ngô thay đổi ở những mức năng suất khác nhau. Thí nghiệm của những nhà khoa học thu được kết quả như ở bảng 5/

Bảng: Lượng và tỷ lệ những nguyên tố phân bón liên quan với năng suất hạt ngô

Đơn vị: kilogam/ hecta

Ghi chú: Theo PTS. Doãn Công Sắt. Viện KHNN nam bộ

Những giống ngô lai được đưa vào trồng ở nước ta trong trong một vài năm trở lại đây và có thể cho các năng suất tương đối cao. Với mức bón 120 kilogam N + 120 kilogam P₂O₅ + 60 kilogam K₂O/ hecta ngô lai cho năng suất 43 tạ/ hecta trên đất xám và 60 tạ/ hecta trên đất đỏ.

Năng suất ngô dựa vào nhiều nhân tố khác nhau: giống, phân bón, phương pháp canh tác, ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại… Đối với ngô lai có thể đạt được các năng suất cực kỳ cao nếu tăng lượng phân bón lên. Ở Braxin, để đạt được 160 tạ/ hecta ngô hạt, nông dân bón: 485 kilogam N + 485 kilogam P₂O₅ + 510 kilogam K₂O + 440 kilogam S + 1 kilogam B + 6,9 kilogam Zn cho 1 hecta.

Ở Canada để đạt được năng suất 184 tạ/ hecta, người ta đã bón: 640 kilogam N + 240 kilogam P₂O₅ + 432 kilogam K₂O + Ca, Mg, S, Zn, Mn, Cu, B với mật độ 90.000-103/000 cây/ hecta.

Ở Philippin để đạt được năng suất 156 tạ/ hecta ngô hạt, ở mật độ để trồng là 90.000 cây/ hecta, người ta đã bón: 500 kilogam N + 300 kilogam P2O5 + 300 kilogam K₂O cho 1 ha