Cách tạo giống bonsai bằng cách ghép cành

Ghép là hình thức lấy một bộ phận (cành, chồi ngọn gọi là cành ghép) của cây này ghép vào một bộ phận của cây khác (thường là gốc – gọi là gốc ghép) để sinh ra một cá thể mới mang đặc tính chung của cả hai cá thể có gốc ghép và cành ghép. Ở cây cối, ghép cây là một kỹ thuật quan trọng trong nghề làm vườn, trong đó một phần (cành ghép) của một cá thể này được đem kết hợp (ghép áp, ghép nối, ghép nêm, ghép dưới vỏ gần gốc) với một phần cây khác (gốc ghép) có thể cùng loài hoặc khác loài. Sau một khoảng thời gian chỗ ghép sẽ liền lại và gốc ghép sẽ nuôi cành ghép lớn lên thành một cá thể mới mang đặc điểm chung của hai cá thể gốc ghép và cành ghép.

1/ Cách ghép cành cây bonsai bằng phương pháp ghép giâm

– Biện pháp ghép giâm được ứng dụng khi nhựa bắt đầu chảy nhưng cây không ra chồi non. Biện pháp này thường hay được ứng dụng để truyền giống cây mạn đào trường sinh, đậu tía, táo dại và cây sơ-ri có hoa Nhật Bản.

– Để ghép cành, gốc ghép cần phải được cắt bỏ khoảng 3 centimét phía trên mặt đất. Phần thân trơn láng hơn thường hay được chọn, ta rạch một đường khoảng 3 centimét giữa phần gỗ và vỏ.

– Hai hoặc ba chồi cần phải được bảo dưỡng ở trên của mầm, đầu thấp ta gọt nhọn như mũi lao, cũng giống như kỹ thuật ghép cạnh. Tiếp đến, ta áp mặt cắt dài vào phần cứng của gốc ghép, việc ghép coi như thành công.

2/ Cách ghép cành cây bonsai bằng phương pháp ghép gần (ghép áp)

– Phối hợp cành non với một gốc ghép trong khi cả hai đang phát triển bình thường. Nhờ vậy cành ghép sẽ dễ sống hơn trong suốt quá trình ghép vì cả cành và gốc ghép đều được sự hỗ trợ của rễ.

– Biện pháp này thường hay được vận dụng cho các loại cây ít khả năng sống còn. Thỉnh thoảng ta quan sát thấy mẫu bonsai của ta thiếu một cành ở một vị trí nào này mà đấy lại là điểm yếu trong một tác phẩm coi như hoàn hảo. Việc ghép gần được thực thi để hoàn chỉnh dáng của cây.

– Trong suốt quá trình ghép như vậy, trước tiên phải lựa chọn vị trí nơi tiếp giáp của gốc ghép và chồi rồi gọt chuẩn xác nơi đó, cả chồi và gốc ghép khoảng một phần ba đến một nửa sau vào trong thân gỗ. Chiều dài của vùng giao nhau dựa theo chiều ngang của chồi, thông thường chuẩn xác gấp 4 lần đường kính của chồi.

– Tiếp đến, áp hai phần gọt vào nhau, chuẩn xác phần ta đã gọt, buộc chặt lại bằng nilon. Thường thường vết thương của chúng sẽ lành khoảng một tháng sau. Khi nhìn thấy chồi sống được, ta cắt chồi ở chỗ giao nhau, cùng gốc ghép thì cắt ở trên. Biện pháp này có thể ứng dụng chúng trong khoảng thời gian tăng trưởng của các giống cây.

3/ Cách ghép cành cây bonsai bằng phương pháp ghép cành non

– Nếu ta tìm kiếm được một thân cây cụt cổ dáng đẹp nhưng chưa hoàn chỉnh, ta có thể ghép các cành non đã tuyển chọn vào các cành có chồi non của thân cây cụt để có các hoa đẹp và quả lớn.

Chẳng hạn như ta có thể ghép một cành dâu dại non đang có trái và một thân cây dâu dại cụt đầu ở nơi hoang dã, hoặc ta cũng có thể ghép các cây lai họ đỗ quyên vào cây khô họ đỗ quyên hoặc đỗ quyên tuyết.

– Để ghép như vậy, ta cắt bỏ phần dưới của cành non gốc ghép, gọt sạch, chẻ nó một đường thẳng chính giữa khoảng 1 centimét. Tiếp đến, gọt hai nhát hai bên cành để ghép, hình thành hình mũi lao ở phần dưới, cắm nó vào khe ta đã chẻ của cành non gốc ghép. Nếu gốc ghép lớn lớn, có rất nhiều cành tỏa rộng, ta có thể ghép nhiều cành non một lúc. Sau cùng, ta buộc chúng lại bằng nilon và sử dụng bao nilon che trên ngọn của các chồi non để giữ không cho lá bị khô.

4/ Cách ghép cây bonsai bằng phương pháp ghép chồi

– Hãy lựa chọn các chồi giống tốt trước khi ghép. Chúng phải thật khỏe khoắn, đừng ngẫu nhiên chọn đại mà phải chọn các chồi còn trong thời kỳ tiềm sinh. Nhờ thế mà cây ghép mới phát triển. Nếu chồi ghép đã bắt đầu sinh trưởng thì chúng sẽ yêu cầu nhiều chất dinh dưỡng hơn khả năng cung ứng của cây ghép, cũng sẽ không có đủ thời gian để mối ghép liền lại, chồi non sẽ khô chết, do đó chồi giống cần có thời gian để quen dần và dựa vào cây mới trước khi bắt đầu phát triển.

+ Đầu tiên bạn cần đánh dấu các vị trí bạn muốn cho ra một cành mới trên thân cây. Có thể sủ dụng một viên phấn hoặc dung dịch bút xóa để đánh dấu lên vỏ cây. Khi làm dấu xong, hãy làm bong lớp vỏ sần sùi già cỗi ở các vị trí ấy bằng một con dao cũ. Vỏ cây gỗ thông tương đối cứng và có mủ, nên đừng sử dụng lưỡi dao chuyên sử dụng để tỉa chồi vì nó sẽ bị mòn.

+ Tiếp đến lau sạch những vết đánh dấu trên vỏ cây. Tiếp theo hãy chuẩn bị chồi giống giai đoạn đầu. Một vài người thường cắt toàn bộ những chồi giống cùng lúc và để ngay trước mặt để tỉa ngay khi cần. Nhưng tối ưu nhất là chỉ nên cắt từng chồi khi cần dùng đến, việc này sẽ tránh cho việc chồi bị khô héo. Chỉ khi bạn là một người ghép chiết cây chuyên nghiệp với hàng trăm mối ghép đang chờ thì mới phải cắt chồi sẵn thành từng nhóm như vậy.

+ Bạn nên bỏ bớt một vài lá nhọn trên chồi mới cắt, chỉ giữ lại 4 đến 5 cặp lá là được. Hãy sử dụng kéo xén vì tước chúng thủ công có khả năng làm hỏng chồi giống.

+ Ngay lúc này thì chồi giống đã được chuẩn bị nhưng chưa được tỉa xén. Lúc này việc cần làm là chuẩn bị xén thân cây để ghép. Sử dụng chiếc dao đục, đặt lưỡi của chính nó chếch ph ía trên điểm sẽ ghép một góc khoảng 30 đến 35 độ, rồi xén xuống. Thao tác này được d ùng cho những cành nằm ở phần dưới của thân cây. Còn đối với những cành bên trên gần đỉnh, hãy tạo vết cắt sao cho cành mới sẽ mọc theo hướng tự nhiên nhất có thể.

+ Việc xén tỉa chồi giống là việc quan trọng nhất. Thao tác này cần phải được thực thi trên một bề mặt nhẹ êm để giúp cố gắng không làm hỏng chồi và làm mòn lưỡi dao. Bắt đầu tỉa nhát giai đoạn đầu ở một bên mặt chồi. Kết thúc nhát cắt ngay vị trí đã được cắt chồi ra khỏi cành khi nãy. Tiếp đến lật mặt bên kia và thực thi một nhát cắt giống như vậy ở vị trí đối mặt nhưng dài hơn một chút.

+ Phần dưới cùng của chồi nên được tỉa phẳng phiu. Nếu như nó có dạng góc, hãy tỉa lại sao cho 2 vết cắt giao nhau 1 cách chuẩn xác. Nếu như không thì mặt tiếp xúc của chồi sẽ không ghép được với gốc ghép. Các thao tác cắt tỉa này cần đực thực thi mau chóng, dứt khoát và chuẩn xác. Đó chính là điều cốt yếu góp thêm phần thành công cho quá trình ghép cây.

+ Tiếp đến, lập tức đặt chồi giống lên gốc ghép. Bề mặt dài hơn tiếp xúc dọc theo mặt gỗ của gốc ghép. Càng tiếp xúc với mặt gỗ sau phía bên trong thì thời cơ ghép thành công càng cao.

+ Tiếp theo, hãy phủ lớp rêu ẩm lên phần mới ghép để giữ ẩm độ. Sử dụng dây chuyên sử dụng để nối mối ghép buộc chỗ nối lại. Chừa một đoạn dây hơi dài ra để bạn có thể sủ dụng cho bước tiếp theo. Lấy túi nilon phủ lên chồi mới ghép, cẩn trọng phủ cả các lá nhọn của chính nó, phần miệng túi nilon được cắt hở ra đối mặt với thân cây. Tiếp đến buộc miệng túi nilon lại 1 cách đảm bảo, lưu ý phủ luôn cả lớp rêu ẩm để chúng không thể lan ra ngoài miệng túi. Bởi như thế sẽ làm mối ghép mất hết ẩm độ và bị khô. Ngay lúc này bạn đã hoàn tất tác phẩm của bản thân.

+ Đem chậu cây vào nơi có bóng râm và cẩn trọng trông chừng các mối ghép. Hãy tưới nước liên tục và kiểm tra xem có nước đọng phía bên trong túi nilon hay không. Nếu có thì cây của bạn đang có đủ ẩm độ. Cứ 2 hay 3 ngày, bạn cần làm ẩm lớp rêu. Sử dụng ống tiêm để bơm nước vào phía bên trong túi nilon là cách hay nhất.

+ Trong vòng 2 tháng, bạn sẽ thấy sự nhú mầm trên mối ghép. Đừng xén tỉa cây trong thời kỳ này. Khi cây phát triển đâm vào trong túi nilon, cắt bỏ phần nilon ngay chỗ đó để mầm có thể nhú ra ngoài và tránh tổn thương. Dần dần cho cây làm quen dần với ánh sáng mặt trời. Để nguyên túi nilon trong vòng 1 năm, tiếp đến mới tháo bỏ nó, nhưng vẫn để dây buộc đến năm thứ 2/ Sau 2 năm, bạn có thể cẩn trọng quấn kẽm vào cành mới, tạo dáng cho nó 1 cách tự nhiên. Sau 4 năm, có thể thực thi việc uốn cành 1 cách bình thường.

+ Chỉ khoảng 5 tuần hoặc khoảng đó, nhánh mới đã mọc ra rõ rệt, chỉ ra rằng chồi đã nhận đầy đủ dinh dưỡng cấp thiết từ thân cây. Lúc này điều cần làm là bạn phải bảo đảm nhánh mới đó không bị gây thương tổn bởi túi nilon bao ngoài.

+ Thay vì tháo bỏ cả túi nilon, có thể tạo lỗ hổng cho nhánh đâm dài ra. Như vậy vẫn sẽ giữ được ẩm độ phía bên trong túi. Cứ để cho nhánh cây mới phát triển thường xuyên ít nhất trong 2 mùa.

+ Thực sự những biện pháp chiết ghép không hề khó như người ta vẫn nghĩ. Và nó còn mang lại nhiều lợi ích hơn mong chờ. Các cành yếu, nhánh khẳng khiu và các thân trơ trọi lá đều có thể được nâng cấp tốt hơn nhờ biện pháp ghép này.

Chú ý với biện pháp cây giống sai bằng cách ghép chồi:

– Bản thân cây chọn ghép phải khỏe khoắn và có sức sống. Thông thường cây nên được thay chậu khoảng 1 năm trước khi được ghép. Việc cắt tỉa rễ cũng như những hoạt động chăm sóc tối ưu nhất sẽ hỗ trợ cây phát triển tốt và nâng cao sức sống của cây. Việc này dẫn tới việc tạo một nguồn chất dinh dưỡng hoàn hảo cho chồi non mới và xúc tiến quá trình liền mối ghép.

– Hãy chuẩn bị trước đầy đủ những vật dụng làm vườn cấp thiết. Một khi một chồi non được tỉa xong, nó cần phải được đặt vào đúng chỗ và được bao bọc lại ngay lập tức. Bạn phải thực thi những thao tác 1 cách hiệu quả và không do dự. Tuy vậy, vội vàng quá sẽ gây nguy hiểm cho cả cây và tay của bạn, do đó hãy đặt mọi thứ gần tầm với và trong vị trí phù hợp nhất.

– Hãy sử dụng loại rêu ẩm vì nó giữ ẩm độ cực kỳ tốt và dễ dùng. Bên cạnh đó, những vật dụng làm vườn của bạn càng phải sắc bén càng tốt. Bạn cần một cây kéo xén thật bén, một cây dao sắc chuyên sử dụng để đẻ ghép cành, một con dao đã sử dụng cũ hơn, một con dao đục khắc, một số túi nilon (cắt thủng một phần của chúng trước để bọc chồi non vào dễ hơn ) và vài sợi dây để buộc túi nilon quanh chỗ ghép.

– Vật dụng bị mòn có thể gây bệnh đến các mô sống của cây. Chúng cũng gây khó khăn cho việc triển khai ghép cây và cũng tương đối là quan trọng đối với sự an toàn của bạn.

5/ Biện pháp ghép cây bonsai bằng phương pháp ghép trên ngọn:

– Biện pháp này đặc biệt thích hợp với một số loại thông và dễ thực thi hơn cả. Thân của cây gốc phải dầy hơn một chiếc bút chì bình thường, và phần trên được tiện bằng, chỉ giữ lại một chút lá phần dưới gốc.

– Tiếp đến sử dụng dao sắc tách đôi thân cây gốc, sâu khoảng 1,2m. Chồi ghép có độ dài khoảng 2,5 centimét, và có độ dầy như thân cây gốc là tối ưu. Phần dưới của chồi ghép được gọt vát như một chiếc nêm để có thể cho vào vừa với khe đã tách trên thân cây gốc, lá của chồi ghép vẫn ở trên.

– Sau khi đã cho chồi vào thân cây gốc, nếu chồi nhỏ hơn cây gốc, thì phải đặt chồi lệch về một bên sao cho một bên vỏ chồi ghép tương đương với vỏ của cây gốc. Buộc lá và vết ghép lại cùng nhau bằng sợi cọ (nhớ gỡ ra sau 1 năm) hoặc sợi rơm (loại này tự nó sẽ mục). Tiếp đến đặt cây vào nơi có bóng mát, tránh nơi có gió trong vòng hai tuần, rồi mới triển khai chăm sóc như các cây bonsai bình thường.

6/ Biện pháp ghép cây bonsai bằng phương pháp ghép cành xuyên qua thân cây

– Ghép cành xuyên qua thân cây là một kỹ thuật mà các người làm bonsai thực thi nhằm sinh ra một nhánh cây mới trên cây gốc. Đây chính là một kỹ thuật tương đối khó và mức độ thành công dựa vào kinh nghiệm của người thực thi. Dưới đây chính là một vài bước cơ bản để thực thi biện pháp tạo tác bonsai đặc biệt này:

– Để ghép một cành cây mới vào cây bonsai theo biện pháp ghép xuyên qua thân, việc thứ nhất là bạn lựa chọn vị trí trên cây bonsai mà bạn muốn sẽ có một cành cây mới mọc ra ở đó. Chú ý là vị trí mà bạn chọn phải là vị trí “độc” mà bạn chắc chắn rằng nếu ứng dụng biện pháp “tỉa cành ép nhánh” thì cũng không có được một cành cây mới như mong muốn muốn. Hơn thế, bạn cũng phải nghĩ đến việc tiếp theo là sẽ phải khoan một lỗ xuyên qua thân cây bonsai, vậy nên vị trí được chọn phải nằm phía trên đoạn thân đủ lớn để vết thương không làm cây gốc chết hoặc bị chột (chững lại không phát triển), chưa kể đến việc liền vết khoan và phụ nuôi cành mới ghép.

Chú ý:

Cành để ghép xuyên thân: bạn nên chọn cành cây nhỏ, vừa dài, vừa mềm để uốn được và có thể xỏ xuyên qua thân cây. Cành này có thể lấy ngay từ cây bonsai mà bạn đang chuẩn bị khoan lỗ, hoặc từ một cây khác trồng chung trong một chậu (dĩ nhiên là hai cây phải cùng loài cùng nhau ).

– Sau khi chọn lựa được một cành thích hợp rồi, bạn triển khai khoan lỗ xuyên qua thân cây bonsai. An toàn nhất là sử dụng một cái mũi khoan nhỏ, khoan một lỗ thăm dò trước, rồi khoan rộng ra từng tí một cho đến lúc cái lỗ trên thân cây vừa đủ rộng hơn cành cây non để có thể xỏ nó qua. Lỗ khoan đừng rộng quá hoặc hẹp quá vì nếu rộng quá, cây sẽ mất quá nhiều thời gian để liền vết thương và “ôm” lấy cành mới ghép, còn nếu hẹp quá, khi xỏ cành non qua nó sẽ hỏng các mầm non mới nhú trên cành cây đó.

– Bắt đầu khoan ở mặt phía mặt sau của thân cây để vị trí sau cùng của cành cây ghép sẽ nằm chuẩn xác ở nơi mà bạn muốn ghép cành mới. Còn vị trí phía xỏ vào của cái lỗ thì không cần thiết phải chuẩn xác lắm. Tuy vậy, vì tính thẩm mỹ, bạn có thể bắt đầu mũi khoan từ đằng sau hay bên hông thân cây, nơi nằm ngoài tầm mắt của người xem, vì sau khi hoàn tất việc ghép xuyên thân thì trên thân “cây nhận” chắc chắn sẽ có một “vết sẹo” mờ.

Chú ý:

+ Cũng không cấp thiết lắm, nhưng bạn nên tạo sao cho cuối lỗ khoan cao hơn đầu lỗ khoan. Nếu để cành cây hướng lên, nó sẽ tiếp tục mọc ngọn, và bên phía mọc cành mới (phía cuối của lỗ khoan) sẽ đâm chồi nảy lộc và phát triển mạnh mẽ hơn phía đầu vào. Tuốt hết lá và cả cuống lá của cành cây non cần ghép, nhưng bạn lưu ý không làm tổn thương đến các mắt mầm ở nách lá, vì sau này cành ghép của bạn có phát triển tốt hay không, dựa vào các mắt mầm nay. Dần dần và cẩn trọng xỏ cành ghép qua cái lỗ bọn vừa khoan. Nhất là đối với các nhánh cây loại gỗ mềm, nếu được thì bạn hãy cố gắng kéo nhánh cây chứ đừng đẩy nó. Việc đó sẽ giúp bạn cố gắng không làm oằn nhánh cây mà vẫn đưa nó xuyên qua lỗ được.

+ Để có thể bảo đảm sau này lóng cây giai đoạn đầu của nhánh ghép là lóng ngắn, bạn hãy đặt nhánh cây vào vị trí sao cho mắt mầm mới nhú (lóng giai đoạn đầu ) cách lỗ khoan một khoảng ngắn thôi. Nếu bạn chừa nhiều quá cho lóng cây giai đoạn đầu, thì lóng thứ hai sẽ cách thân cây một khoảng cực kỳ xa.

+ Để cành ghép vào đúng vị trí, bạn hãy chèn một miếng gỗ nhỏ, mỏng (lấy từ nơi khác trên cây chẳng hạn) vào lỗ khoan, đặt miếng gỗ dọc theo cành ghép để nó có thể chêm chắc chắn vào vị trí. Nếu cành ghép có khả năng di chuyển phía bên trong lỗ khoan thì thời gian để chỗ ghép có thể hòa nhập vào thân cây sẽ lâu dài hơn. Cuối cùng, trét sáp (bột nhão) để trám lại.

+ Bạn nên hỗ trợ cho cành non mới ghép phát triển mạnh mẽ. Chăm bón cây thật tốt để có thể bảo đảm cây phát triển khỏe khoắn. Nên cắt bỏ các cành mới nhú bên trên “đầu vào” của lỗ xỏ để dồn nhiều nhất lực cho sự phát triển ở “đầu ra”. Đừng nên tỉa nhánh ghép vì như thế sẽ khiến cho sự hình thành và phát triển cành dầy lên bị chậm lại.

– Thời gian đầu, cành ghép hoàn toàn “tự lo cho chính nó”. Khi nhánh ghép và lỗ ghép phát triển dầy lên thì lớp gỗ thượng tầng phát sinh của chúng sẽ bị ép vào cùng nhau và bắt đầu gắn kết. Đó cũng là lúc nhánh ghép được thân cây nuôi dưỡng.

– Với nguồn năng lượng được nhận thêm từ thân cây, phía đầu ra của nhánh ghép bắt đầu phát triển nhanh hơn phía đầu vào, và kết quả là sự nâng cao đường kính tương đối rõ ràng. Việc này cho biết là nhánh cây non ở vị trí mới đã được thân cây nuôi dưỡng đầy đủ và có thể bắt đầu cắt được.

– Nói chung, có thể thực thi ghép xuyên qua thân cây vào mọi thời gian trong năm, nhưng vào giữa mùa hè là tối ưu, vì đây chính là thời gian cành cây ghép sẽ phát triển được ngay và khỏe khoắn, còn vết thương cũng liền nhanh hơn. Khoảng thời gian để có thể tiến hành cắt gốc cành ghép, phụ thuộc vào từng loài cây cũng như sự phát triển cụ thể của cây bonsai và cành đem ghép vào. Đối với các loài lớn nhanh như cây đa thì nếu thực thi đúng cách và chọn thời gian ghép vào ngay trước giai đoạn phát triển sung mãn nhất của cây thì sau 2-3 tháng là ta có thể tiến hành cắt gốc cành ghép, còn đối với những cây chậm lớn như loài táo gai thì để có một cành ghép theo biện pháp xuyên thân phải mất chừng 2 năm.

– Sau khi đã nhận thấy phần “đầu ra” của cành ghép phát triển lớn hơn phần “đầu vào”, bạn cũng đừng vội cắt bỏ phía “đầu vào” ngay lập tức vì hiện thực cành cây vẫn nhận được sự nuôi dưỡng của hai nguồn là thân “cây nhận” và cây bố mẹ.

– Khi cắt bỏ phần “đầu vào” bạn nên chừa lại một đoạn để phần “đầu ra” quen dần với việc chỉ còn đón nhận dinh dưỡng từ thân cây mà nó mới ghép vào.

– Sau 3, 4 ngày, dần dần cắt ngắn dần đoạn đầu vào còn chừa lại cho đến lúc sát thân cây. Bạn có thể tỉa lỗ khoan ghép sao cho nhẵn với thân cây và trám khít lại.

– Có thể ứng dụng kỹ thuật này cho toàn bộ những loài cây thuộc họ lá rộng, nhưng không ứng dụng được cho cây có trái hình mũ, vì ở loài này, việc tuốt hết lá sẽ khiến cây không phát triển được.

– Các trường hợp thất bại có thể xẩy ra là khi bạn không đủ kiên nhẫn để chờ cho 2 lớp gỗ thượng tầng của thân cây và cành ghép dính vào nhau, hoặc thỉnh thoảng vì bạn nóng vội trong việc cắt bỏ phía đầu vào của cành cây ghép. Do đó nhân tố đặc biệt là bạn phải hiểu biết về sự phát triển của mỗi loại cây và nhất là phải biết kiên trì, nhẫn nại nữa.

7/ Biện pháp ghép cây bonsai bằng phương pháp ghép rễ

– Rễ là thành phần không thể không có của thực vật. Rễ có những chức năng: Khiến cho cây đứng vững phía trên mặt đất; hút nước và muối khoáng để nuôi cây và phát triển.

– Đối với tác phẩm bonsai, rễ còn là nhân tố nâng cao thêm nét đẹp, cũng như tạo cảm giác già cỗi (nhất là rễ lồi phía trên mặt đất). Vậy nên một cây bonsai hoàn chỉnh phải có một bộ rễ hoàn chỉnh, không thể khiếm khuyết (tất nhiên để che lấp sự khiếm khuyết đó người ta sẽ dùng nhiều phương pháp như sử dụng cỏ, rêu, đá để che chắn). Nhưng chúng ta nên tạo nơi khiếm khuyết đó với một vài rễ cần và đủ. Để làm được việc này chỉ còn cách là ghép rễ.

– Chủng loại cây ghép rễ:

Nói chung toàn bộ những chủng loại cây sử dụng làm bonsai đều có thể ghép rễ, thí dụ: cần thăng, mai chiếu thủy, gừa, sanh, si, sộp…. miễn là chúng cùng loài cùng nhau.

– Biện pháp ghép rễ:

+ Trước tiên ta chọn một cây nhỏ cùng chủng loại với gốc sao cho tương đối thích hợp với dáng thế của cây và ý muốn dàn dựng bộ rễ nơi khiếm khuyết đó.

+ Nhổ cây bonsai ra khỏi chậu và giũ sạch đất, phối hợp với tỉa bớt cành lá.

+ Sử dụng một lưỡi khoan – vừa bằng đường kính cây nhỏ mà ta muốn lấy làm rễ – khoan xuyên gốc cây bonsai nơi mà ta muốn rễ mọc ra từ đấy.

+ Tiếp đến ta nhét cây giống vào lỗ đã khoan cho xuyên suốt gốc cây và ló ra ngoài từ 2 centimét – 3 centimét, lấy dây buộc chặt để cố định rễ ghép ở nơi muốn ghép. Lấy mỡ bò trộn mác-tít trét kín khe hở ở hai đầu để nước không ngấm vào. Xong trồng lại vào chậu đã thay phân đất mới phối hợp sửa bộ rễ cũ và mới theo ý muốn. Tưới cây và để vào nơi thoáng mát, khuất gió khoảng một tháng rồi chuyển dần ra nắng.

+ Cây giống sử dụng làm rễ sẽ nảy chồi khắp nơi ở cả hai đầu và ta để cho nó phát triển tự do. Trong vòng 4-6 tháng thì cây giống sử dụng làm rễ sẽ lớn dần ra bít kín các khe hở và dính liền da với gốc ghép. Tiếp đến ta cắt nốt 2-3 centimét phần ló ra cho sát gốc ghép và lảy hết các cành lá mọc ở rễ ghép. Như thế ta đã sở hữu được một bộ rễ như mong muốn vì đã dính liền cùng nhau nên chúng nuôi sống lẫn nhau. Với biện pháp này ta có thể ghép cùng lúc 3-4 rễ xung quanh gốc.

+ Ban đầu mới nhìn ta dễ phân biệt ra rễ ghép vì nó có màu sáng hơn gốc. Nhưng càng về lâu thì màu rễ và gốc sẽ giống nhau nên cực khó phân biệt.

+ Hoặc cũng có thể lấy rễ của một cây còn nhỏ rồi nối một cành nào vào nó là biện pháp ghép rễ thông thường, cũng có 1 kỹ thuật ghép rễ nữa, nếu một cây thiếu một rễ lớn với rễ chính tỏa ra nhiều rễ nhỏ ở mọi hướng, ta có thể ứng dụng kỹ thuật ghép nhiều rễ ở gốc và có thể ghép ở ngay cả một cành non có dáng đẹp phía phần dưới rồi trồng luôn nó trong đất. Nhờ vậy ta có thể tự tạo rễ để cấu tạo một cây trở thành hoàn mỹ.