Phương pháp canh tác cây cà phê

1/ Chuẩn bị đất trồng cây cà phê và giống cà phê

a. Chuẩn bị đất trồng: Cà phê chè phù hợp trên đất đỏ Bazan có độ dốc 6-80.

b. Chuẩn bị cây con

+  Bầu sử dụng để ươm cây: Sử dụng túi ni lông có kích cỡ 15×23 centimét hoặc 17×25 centimét và đục 8 lỗ cách đáy bầu từ 2-4 centimét nhằm để thoát nước.

+  Tiêu chuẩn cây con

–  Cây 7 tháng, có 6-7 cặp lá, chiều cao: 28-30 centimét, thân thẳng, lá xanh đậm.

–  Đường kính gốc cây con: 3-5 milimét.

–  Kích cỡ bầu: 18×23 centimét

(A) Chuẩn bị đất trồngcà phê; (B) Cây con cà phê.

2/ Cách trồng cây cà phê

Trồng mới

+ Chuẩn bị hố: Kích cỡ hố 50x50x50 centimét, với khoảng cách: 2mx1m, mật độ 5000 cây/ hecta.

+ Đảo phân lấp hố: Trộn đều lớp đất mặt với 5-10 kilogam phân chuồng hoai mục +0,3 phân lân nung chảy, lấp đất kín cao (cao hơn so sánh với mặt đất 5-10 centimét ). Lấp xong sử dụng chân dẫm nhẹ. Công điều này làm trước khi có thể trồng, 1 tháng.

+  Cách trồng:

–  Đào 1 hố nhỏ sâu 30 centimét, rộng 20 centimét ở chính giữa hố.

–  Sử dụng dao xé túi bầu, trồng thẳng cây, thẳng hàng. Mặt bầu đặt thấp dưới mặt đất 5 centimét. Lấp đất dần dần, vừa lấp vừa sử dụng tay nén chặt không được làm vỡ bầu.

–  Làm bồn xung quanh gốc, nén chặt thành để giúp tránh lấp đất cây cà phê.

(A) Vườn cà phê thời kỳ “Kiến thiết cơ bản”; (B) Đào hố trồng cà phê.

3/ Thời vụ để trồng cây cà phê

+ Thời vụ để trồng:

– Vụ Xuân: Thông thường trồng dặm tháng 2-3 dl.

–  Vụ thu: Trồng từ tháng 89 dl. + Cây che bóng (cây xi na)

–  Giai đoạn kiến thiết cơ bản: Khoảng cách 5x5m.

–  Giai đoạn kinh doanh: Khoảng cách 10x10m hoặc 10x12m.

–  Vị trí trồng: Trồng ở giữa hàng cây cà phê và được canh tác đồng thời với cây cà phê.

–  Rong tỉa bớt cành ngang, để tán có chiều cao cách tán cà phê 3m ở giai đoạn Kiến thiết cơ bản và cách 4m ở giai đoạn kinh doanh.

+ Cây trồng xen (cây họ đậu):

–  Giai đoạn kiến thiết cơ bản: trồng cây đậu giữa 2 hàng cà phê cách tán cà phê 50 centimét.

–  Thời gian gieo: vụ xuân tháng 2-3 dl sau khi có mưa, vụ Thu gieo tháng 7-8 dl.

(A) Trồng mới cà phê; (B) Cà phê tái canh.

4/ Làm cỏ – tạo bồn – bón phân cho cây cà phê

4/1/ Làm cỏ:

–  Thời kỳ kiến thiết cơ bản: 5 lần/năm, làm cỏ sạch dọc cà phê.

–  Thời kỳ cà phê kinh doanh: 4 lần/năm. Làm cỏ sạch tất cả diện tích.

4/2/ Tạo bồn

–  Đắp bờ ở phía ngoài mép tán, nén chặt thanh bờ.

–  Tạo bồn vào thời kỳ đầu mùa mưa. Mỗi năm bồn đều được mở rộng theo tán cây cho đến lúc giao nhau giữa những bồn cây bên cạnh.

4/3/ Phân bón

+  Phân hữu cơ: Phân chuồng đã hoai mục bón 2 năm/lần với lượng 5 kilogam /gốc. Thông thường thời gian và kỹ thuật bón: Bón theo rãnh 15×20 centimét chung quanh tán cây.

+  Phân vô cơ:

–  Liều lượng bón tính cho 1ha

–  Kỹ thuật bón: Bón vào vành mép tán như phân hữu cơ, bón vào tháng 1-2 dl phối hợp sử dụng vôi rải đều phía trên mặt bồn cây.

(A) Bón phân cho cà phê; (B) Làm cỏ, vun gốc cà phê; (C) Tạo bồn gốc cà phê

Bảng: Cách sử dụng phân bón trên cà phê (ha)

Tuổi cà phê	N ( kilogam )	P2O5 ( kilogam )	K2O ( kilogam )
Trồng mới	40	150	30
Chăm sóc năm 1	45	90	60
Chăm sóc năm 2	160	90	180
Kinh doanh chu kỳ 1	280	120	300
Cưa đốn hồi phục	115	150	120

5/ Cắt tỉa tạo hình cho cây cà phê

+  Liên tục vặt bỏ các chồi vượt mọc từ gốc, nách lá,…

+   Thu hoạch xong cắt bỏ cành tăm, các cành nhỏ ở phần giáp thân, cành bị sâu hại, canh khô, tỉa thưa bớt cành thứ cấp (dầy quá).

+  Hãm ngọn ở độ cao 1,6-1,7m

+  Cưa đốn hồi phục:

–  Thời vụ: Tháng 2 dl, giữ lại đoạn thân cách mặt đất 20-25 centimét. Bề mặt cắt phẳng và vát 1 góc 450. Rong tỉa cây che mát để cho ánh sánh lọt được vào 60-70%.

–  Định chồi: Giữ 4 chồi lớn khỏe phân bổ đều trên thân, khi chồi cao 20-25 centimét lưu lại 1 gốc 2 chồi để tạo thân.

Cắt tỉa cành cà phê

Tham khảo thêm bài: Phương pháp cắt tỉa cây cà phê hiệu quả

6/ Thu hoạch cà phê

Đòi hỏi giai đoạn đầu đối với việc thu hái cà phê là hái đúng độ chín. Để có cà phê chất lượng cao nhất thiết phải có trái chín đỏ hay vừa chín, không hái quả xanh. Không để quả chín nẫu hay khô trên cây. Nếu có lẫn các loại này thì cần bỏ ra phơi riêng.

Trong sản phẩm thu hoạch số quả chín hoặc vừa chín nhất là 95%, trừ đợt thu hoạch lần cuối tỷ lệ có thể thấp hơn.

Hái cà phê bằng phương pháp sử dụng ngón tay bứt quả, không tuốt cành, không bứt cả chùm đối với cà phê chè. Phải bảo vệ cành, lá, nụ tránh tác động tới vụ sau. Không để quả cà phê lẫn vào trong chất đất dễ bị lây nhiễm nấm bệnh.

Cà phê hái xong phải chế biến ngay. Nếu như không kịp phải trải quả cà phê trên nền gạch cho thoáng mát, không quá dầy 30-40 centimét. Không ủ đống cà phê khiến cho trái cà phê nóng và lên men. Không giữ cà phê hái về quá 24 giờ.

Bao bì đựng sản phẩm cà phê quả tươi và phương tiện vận chuyển phải sạch, không có mùi phân bón, mùi hoá chất…

(A) Thu hoạch cà phê; (B) Phơi cà phê.