Chia sẻ cách cắt tỉa cành mai và chăm bón cây mai vàng sau tết Nguyên đán

1/ Chia sẻ cách cắt tỉa cành mai

Từ khi trồng đến khi cây mai vàng ra bông, hoạt động đa số là tạo bộ rễ, tạo thành thân chính và bộ khung cành lá. Tuy vậy, nếu để cây tự phát triển thì những cành không đồng đều nhau, cành khỏe, cành yếu. Cành yếu bị che khuất nên không có hoa, còn cành khỏe có rất nhiều hoa, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cây hoa.

Một vài bộ phận cành lá đã già che lấp những bộ phận cành lá non, hoặc các cành bị sâu hại, hạ hoặc mất khả năng cho hoa.

Mặt khác, mai vàng được canh tác với mục đích để tạo cây dáng thế cho nên trong suốt chu trình chăm sóc phải liên tục cắt tỉa cành để cây mai phát triển sinh trưởng tốt, vừa có các cành nhánh theo ý muốn để tạo dáng thể sau này.

Trước tiên chúng ta cần để ý tổng thể cây 1 cách cẩn thận về: hướng, cấu trúc phân cành, hình dáng kích cỡ lá… Do đó, phải dựa trên hình dạng phía bên ngoài của thân cây cảnh, phối hợp với đồ phát minh của bản thân, mà ta chọn mặt ngắm đẹp nhất. Đồng thời phải xem xét tới quan hệ tương hỗ giữa thân chính và những chạc cây, để lựa chọn thế phát triển của cây.

Cành mọc từ gốc và cành vượt cần phải cắt

Cắt tỉa cànhmai vàng

Đối với các loại cây đã định hình dạng thế, cần cắt tỉa để duy trì, giữ dáng thế đã chọn

Đối với những cành lớn, sử dụng cưa cắt cành để cắt tại vị trí đã định, vết cắt phải phẳng, nhẵn, sau khi tiến hành cắt sử dụng keo liền sẹo bôi lên vết cắt để cây mau liền sẹo và chống vi sinh vật gây bệnh thâm nhập.

Cắt tỉa duy trì, giữ dáng thế

Bôi keo liền sẹo lên vết thương sau khi tiến hành cắt.

Bôi vết cắt bằng keo liền sẹo

Nếu cành còn nhỏ sử dụng kéo cắt cành để cắt tỉa, đối với cành vượt cắt sát gốc cành để tiến hành loại bỏ. Đối với cành ngoài bìa tán cây cắt sửa hình thì khi cắt cần chú ý nếu muốn chồi mới mọc theo hướng nào thì cắt chừa lại mắt ngủ sát nách lá theo hướng đó, vị trí cắt cách mắt ít nhất 1 centimét.

Cắt tỉa cành

2/ Chia sẻ cách chăm bón cây mai vàng thời kỳ sau vặt lá

Tưới đủ nước để có thể cung cấp nước cho cây. Nếu đến “tết ông Táo” hoa cái chưa bung vỏ lụa là mai nở muộn nên cần xiết nước (ngưng tưới), đem phơi ngoài nắng (nếu tiến hành trồng chậu) sau mấy ngày thì tưới thật đẫm trở lại bằng nước ấm (45-500 C) đồng thời phun phân bón lá kích thích làm tăng khả năng ra hoa để kích thích mai nở sớm cho đúng tết. Nếu hoa cái đã bung vỏ lụa trước “tết Ông Táo” thì mai sẽ nở trước tết nên cần phải hòa 10 – 20 gam phân urê/10 lít nước để tưới.

Mai vàng nhú búp hoa

Cùng lúc cần tưới bằng nước lạnh (có thể cho một ít nước đá vào) và sử dụng lưới bạt che nắng để hãm mai nhằm hỗ trợ hoa nở đúng tết. Đối với các năm nhuận, thường mai sẽ nở sớm hơn nên cần nối dài thời gian bón phân thúc và tưới nước so sánh với các năm thường để thời gian tăng trưởng thân lá lâu dài hơn, giúp mai nở đúng tết. Việc tuốt lá, phun phân bón lá cũng theo quy tắc trên. Từ cuối tháng 11, nếu có mưa không bình thường thì mai sẽ nở sớm vậy nên cần chủ động nắm bắt dự đoán để có khả năng làm dàn che hay phủ nilon che gốc để giúp tránh mưa.

Chậu mai phải để nơi thoáng mát, đủ sáng tránh để gần quạt hay chỗ có gió lùa vì sẽ làm mai mất nước nhiều rụng hoa và cả nụ sớm. Tránh để mai chỗ quá tối vì sẽ thiếu ánh sáng cho mai quang hợp, chồi sẽ vươn dài, lá ra nhanh, hoa rụng sớm. Nên không nên để mai gần bóng đèn có công suất lớn vì sẽ thừa sáng, nhiệt độ lại cao cũng làm mai nở nhanh, chóng tàn. Nếu là cành mai cắm trong bình cần phải thui gốc ngay sau khi tiến hành cắt để giữ nhựa và hạn chế vi khuẩn gây thối cành. Thay nước sạch rất nhiều lần hoặc cho mỗi lít nước 1 viên Aspirin nhằm ngăn ngừa vi khuẩn gây thối cành, tàn hoa.

Bảng tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến việc trổ bông nhanh hay chậm để đọc tham khảo và linh động xử trí cho từng chậu mai cụ thể:

Trổ nhanh (sớm)	Trổ chậm (muộn)
– Khí hậu ấm	– Thời tiết lạnh
– Tưới nhiều nước (sau khi lặt lá)	– Tưới ít nước
– Không ra chồi non	– Ra chồi non
– Ánh sáng buổi sáng rọi vào sớm hơn (khoảng trước 8h), rọi càng sớm càng trổ nhanh	– Ánh sáng buổi sáng rọi vào trễ

3/ Chăm bón cây mai vàng sau Tết Nguyên đán

Sau các ngày mãn khai làm đẹp nhà ngày tết, hoa mai bắt đầu tàn và cần phải được chăm sóc, để sang năm lại đơm hoa kết nhụy. Việc chăm sóc mai sau tết cần làm sớm ngay từ trước rằm tháng giêng âm lịch.

Việc chăm sóc mai giai đoạn đầu lại là xuống tay tương đối “tàn nhẫn”: cắt bỏ hết các chùm hoa đang nở lẫn búp hoa chưa kịp nở. Tuy vậy, chỉ nên cắt giữa cuống hoa hoặc cuống búp hoa, lưu lại cọng đài hoa vì nơi này có thể sẽ cho nhiều chồi mới.

Cắt bỏ hoa, trái non cho mai vàng sau tết

Nếu là loại cây mai đang mọc ở ngoài vườn thì có thể tiến hành cắt bỏ ngay nụ và hoa như kỹ thuật làm trên, còn nếu cây mai đang ở phía trong nhà thì cần mang ra ngoài trời nơi có nắng sớm chiếu vào. Khoảng một tuần sau khi cây quen dần với thời tiết phía bên ngoài mới bắt đầu cắt nụ, cắt hoa còn lại.

Để chỉnh sửa dáng cây, thường sử dụng cọc cắm, lạt chẻ từ tre non hoặc dây kim loại mềm để uốn nắn cành. Uốn chừng ba tháng có thể gỡ bỏ dây quấn để giúp tránh tạo lằn không đẹp trên vỏ cành.

Cắt bỏ bớt nhánh quá dài và các chỗ nhánh quá dầy để tạo dáng cân đối.

Khi cắt tỉa nên xem xét kỹ để phần lưu lại của những nhánh cành ít nhất phải có hai mắt lá. Điểm cắt tỉa cành nên cách mắt lá khoảng 5 milimét. Nếu cắt đúng cách này thì mỗi chỗ cắt sẽ mọc ra hai chồi mới.

Đừng nên giữ hoa để lấy hạt giống trên các cây mai già, như vậy phải chờ cả hai tháng nữa hạt mai mới già, làm cây mai mất sức do nuôi quá nhiều hạt. Lúc ấy muốn chỉnh sửa, cắt tỉa tạo dáng mai thì đã muộn. Nên lấy hạt giống ở các cây mai còn trẻ trung, hoa nở sung mãn.

Nếu muốn tạo dáng mai gốc lớn chóp nhỏ dạng hình tháp thì hãy cắt bỏ một phần thân trên. Trước khi cắt nên xem kỹ để chọn một chồi khỏe khoắn thay thế phần thân cắt bỏ, hoặc một nút lá có thể mọc và phát triển mạnh để thay thế ngọn. Điểm cắt bỏ phải cách chồi hoặc nút lá thay thế khoảng 5 – 10 milimét. Khoảng chừa này để sử dụng lạt buộc ép cái chồi sẽ thay thế ngọn vào cho xuôi chiều đứng của ngọn.

Nếu chỉ là nút lá chưa mọc thành chồi thì phải chờ cho nút lá đâm chồi thường mọc ra 4 – 5 lá khỏe khoắn rồi mới sử dụng lạt cột ép vào phần thân để hướng ngọn lên phía trên. Không buộc ép kịp lúc thì chồi thay thế sẽ đâm chỉa ra ngòai khó coi. Phần chừa của thân gần ngọn thay thế sẽ được cắt bỏ sau khi ngọn mới đã cứng cáp.

Xong những công đoạn uốn tỉa, cắt sửa là đến việc xịt thuốc giúp kích thích sinh trưởng cho mai đâm chồi mới. Sử dụng loại Atonic hoặc Mega 9/1/1 để phun lá là hiệu nghiệm nhất. Xịt thuốc này 3 – 4 lần, mỗi lần cách nhau 7 – 10 ngày. Có thể sủ dụng phân vi sinhhữu cơ hòa tan với nước tưới vào gốc cho chồi mau phát. Cần hạn chế nhiều nhất một số loại phân vô cơ.

Dùng phân bón qua lá cho cây mai vàng

Phun phân bón lá cho mai vàng

Việc chăm sóc mai sau tết còn kể cả công đoạn liên tục theo dõi sâu bọ và các con ong nhỏ cắn lá. Trong giai đoạn chồi đang mọc lá non cần liên tục xịt thuốc trừ sâu.

Có thể thay ngay đất phai màu hoặc thay chậu đối với các gốc mai chỉ cắt tỉa sơ. Còn đối với các cây mai cắt tỉa nhiều thì hãy chờ hơn một tháng sau mới thay đất hoặc chậu. Những công đoạn chăm sóc mai cần xong xuôi trước rằm tháng ba âm lịch để giúp tránh tiết trời oi bức các ngày cuối xuân, giữ cho mai không bị khô héo.