Cách phòng chữa bệnh vàng lá, thối rễ cây có múi

Bệnh cơ bản do mất cân bằng sinh thái trong đất gây nên:

– Hồi phục mội trường sống của vi sinh: Nếu pH < 4,5 thì đây chính là môi trường của nấm thối rễ phát triển, nhưng khi môi trường pH > 5 thì chúng lại ít gây bệnh hơn và các vi sinh có ích cũng chỉ phát triển tốt ở môi trường này. Cách hoàn hảo nhất là nên hồi phục duy trì pH ít nhất ở mức 5,5 – 6 nhằm cân bằng vi sinh và khống chế tốt bệnh thối rễ. Xử lý bằng phương pháp rắc vôi cải tạo đất phụ thuộc vào pH đất để có lượng bón thích hợp.

– Song song với quá trình hồi phục môi trường sống của vi sinh thì chúng ta phải cung ứng thức ăn cho chúng bằng phương pháp cải tạo chất đệm, cung ứng thức ăn vô cơ và hữu cơ cho đất. Chú ý lúc đầu chỉ cung ứng thức ăn vô cơ như lân nung chảy, đá vôi… khi pH ổn định trên 5 và rễ đã ra nhiều và ổn định thì ta mới cung ứng thức ăn hữu cơ cho vi sinh để giúp tránh trường hợp bệnh nặng thêm, do bón khi đất đang pH thấp.

– Khi bị thối rễ cây cực kỳ suy giảm trong hệ miễn dịch nên vấn đề tăng sức đề kháng là quan trọng cho cây. Ngay lúc này ta cũng không thể phun phân bón lá sẽ khiến cho hiện trạng nặng thêm. Việc xịt thuốc hóa học lưu dẫn 2 chiều xuống rễ như ridomil lên lá là việc làm cần thiết, giúp tăng sức đề kháng cho cây, diệt trừ và làm suy giảm nấm thối rễ dưới gốc. Hạn chế tưới thuốc chữa bệnh dưới gốc sẽ khiến cây bị hại nặng hơn và gây mất vi sinh trầm trọng. Phun ridomil 2 – 3 lần cách nhau 10 – 15 ngày.

– Khi cây ra rễ non, đây chính là thời gian cây đang cần dinh dưỡng nên phun phân bón lá hỗ trợ như NPK 30 – 10 – 10 hoặc Miracle Gro 15 – 30 – 15 + thêm vi lượng rong biển +  axit humic + Cu + Mo + B + S + Sr để hổ trợ ra rể phun thường xuyên 7 – 10 ngày lần.

– Trong suốt quá trình ra rễ khi ta thấy rễ đã già mà dường như không thấy bị thối hư là thời gian bón phân bón gốc phù hợp. Nên tưới phân NPK nồng độ 1-3% là phù hợp, một số loại phân có hàm lượng hài hòa như NPK 20-20-15, 16-16-8… liều sử dụng 100 – 200g/gốc. Hạn chế bón nhiều ngay lúc này vì rễ ít và đang hồi phục. Liều lượng tăng dần như lúc đầu dựa trên tỉ lệ lá mới ra.
– Khi bón NPK cần phối hợp với phân hữu cơ, liều lượng 15 – 20 kilogam /gốc + thêm trung vi lượng hồi phục đất.

– Bổ sung thêm vi sinh bản địa hoặc EM và thức ăn hữu cơ cho vi sinh. Chú ý pH phải > 5 thì mới triển khai.

– Khi cây bị hại đừng nên triển khai nạo vét mương, mà chỉ tháo cạn nước mương và triển khai rải vôi tiệt trùng đất trong mương.

– Tiến cành để cỏ ngoài tán cây vừa phải để duy trì ẩm độ và tạo nhiệt độ phù hợp cho vi sinh phát triển. Trong gốc cây, chỉ cần phủ lớp cỏ mỏng hạ nhiệt là được. Khi phủ cỏ phải cách gốc 10 – 15 centimét để giúp tránh thối cổ rễ.

– Cào phá váng để đất tơi xốp trước khi bón phân, vẫn làm rảnh cân bằng để có thể cung cấp oxy khi mặt đất bên trên bị đóng váng.

– Kiểm tra qua trình hồi phục cây bằng phương pháp kiểm tra nhựa chảy ra và mùi tinh dầu từ lá. Nếu nhựa chảy ra càng nhiều so sánh với lúc đầu thì cây đang hồi phục tốt. Với mùi tinh dầu cũng vậy, khi ta xé lá và ngửi. Mùi tinh dầu càng hắc thì cây đang hồi phục càng tốt.

– Khi lá ra đọt non mà lá vẫn còn hơi vàng thì rễ vẫn chưa hồi phục và sẽ bị vàng lá tiếp tuc trở lại khi vàng.

– Không nên tưới nước và chỉ tưới hơi ẩm. Giữ mức nước trong mương thấp hơn mặt líp từ 50 – 80 centimét.

– Thời gian hồi phục cây từ 2 – 6 tháng. Thay đổi gốc thuốc liên tục khi bệnh tái phát.