Cách trồng cây mía: đặt hom và lấp đất, trồng dặm mía

Trên thực tế, có rất nhiều kiểu đặt hom khác nhau. Khi đó, kiểu đặt hom tương úng với mật độ cây trong ruộng mía. Dựa theo giống và thời vụ mà chúng ta chọn lựa kiểu đặt hom phù hợp để có thể bảo đảm cho cây mía phát triển tốt, nhằm tăng chất lượng và năng suất của cây mía. Bài viết “Đặt hom mía và lấp đất” giúp người đọc có thể xác định được điều kiện khí hậu, đất đai phù hợp để trồng mía, phương thức đặt hom và lấp đất đúng cách.

1/ Xác định điều kiện thời tiết, thời tiết khi trồng cây mía

1/1/ Xác định nhiệt độ khi trồng

Mía là loại cây nhiệt đới ưa nhiệt, nhiệt độ bình quân phù hợp nhất cho cây phát triển sinh trưởng 25 – 35^oC. Nhiệt độ thấp hơn 20^oC và cao hơn 35^oC để làm mía sinh trưởng chậm, nếu xuống bên dưới 10oC và cao hơn 40oC mía sẽ ngừng phát triển.

Đòi hỏi nhiệt độ còn phụ thuộc giai đoạn phát triển sinh trưởng của cây mía, có thể tổng hợp như sau:

+ Giai đoạn nẩy mầm: Tốt nhất là 25 – 34^oC, thấp hơn 20^oC và cao hơn 35^oC mía nẩy mầm chậm.

+ Giai đoạn đẻ nhánh và vươn cao: Nhiệt độ phù hợp là 28 – 34^oC, nhiệt độ dưới 20^oC và trên 35^oC mía chậm phát triển, nhiệt độ dưới 10^oC và trên 40^oC mía ngừng sinh trưởng.

+ Giai đoạn mía chín: Nhiệt độ tối thiểu là 18 – 22^oC, giới hạn nhiệt độ của giai đoạn nẩy mầm là 14 – 25^oC, biên độ nhiệt ngày đêm chênh lệch lớn (8 – 12^oC).

– Giai đoạn mía nảy mầm cần nhiệt độ trên 15^oC.

– Giai đoạn mía đẻ nhánh cần nhiệt độ từ 21 – 15^oC.

– Giai đoạn phát triển lóng cần nhiệt độ từ 30 – 32^oC

– Giai đoạn mía chín cần nhiệt độ dưới 30^oC và biên độ chênh lệch về nhiệt độ tương đối lớn giữa ngày và đêm.

1/2/ Xác định lượng mưa khi trồng

Đây chính là nhân tố tác động rất rộng lớn đến phát triển và sinh trưởng của cây mía. Lượng mưa phù hợp 1/500 – 2/000 mm/năm, phân bổ trong thời gian từ 8 – 10 tháng, từ khi cây mía mọc mầm đến lúc thu hoạch. Cây mía là một loài cây trồng cạn, cực kỳ cần nước nhưng không chịu ngập úng. Ở vùng đồi gò đất cao cần phải tưới nước trong thời điểm mùa khô. Nơi đất thấp cần tiến hành thoát nước tốt trong thời điểm mùa mưa.

Mía trồng không tưới được cần lượng mưa từ 1/500 – 2/500mm và phân bổ hợp lý trong năm: mùa khô nóng (4 – 7 tháng) lượng mưa cần khoảng 30%, mùa mưa – cần khoảng 70% tổng lượng mưa, với điều kiện đó phải sắp xếp thời vụ sao cho mía đẻ nhánh, vươn cao trùng với giai đoạn nhiều mưa; khi mía nẩy mầm, cây giống hoặc mía chín rơi vào giai đoạn ít mưa.

Độ ẩm đất cấp thiết trong những thời kỳ sinh trưởng của cây mía là:

– Giai đoạn mía nẩy mầm cần độ ẩm đất khoảng 65%.

– Giai đoạn mía phát triển lóng vươn cao cần độ ẩm đất 75 – 80%.

– Giai đoạn mía chín cần độ ẩm đất dưới 70%.

2/ Xác định điều kiện đất đai nơi trồng mía

Đất phù hợp nhất cho mía là các loại đất xốp, tầng đất trồng trọt sâu, có độ phù cao, dưỡng ẩm tốt và dễ thoát nước.

Tuy vậy, cây mía vẫn có thể trồng và phát triển được ở một số loại đất thấp, chua mặn, đất đồi, khô hạn, ít màu mỡ. Độ pH phù hợp từ 5,5 – 7,5/

Kỹ thuật làm đất

+ Cày sâu 25 – 30 centimét

Cày đất

+ Bừa kỹ 2 – 3 lần cho đất nhỏ

Bừa đất

+ Cày rạch hàng sâu 35 – 40 centimét (nếu tiến hành trồng trên đồi, cần cày rãnh theo đường đồng mức để giúp tránh xói mòn)

Cày rạch hàng  

2/1/ Xác định điều kiện đất giàu chất dinh dưỡng

Đối với đất giàu chất dinh dưỡng thì cực kỳ thuận lợi cho cây trồng nói chung và cây mía nói riêng. Tuy vậy, để mía cho năng suất cao thì cần phải bón thêm phân theo những thời kỳ sinh trưởng.

2/2/ Xác định điều kiện đất nghèo dinh dưỡng

Đối với đất nghèo dinh dưỡng, cần cải tạo đất, bón phân hữu cơ để tạo độ tơi xốp cho đất. Dùng phân hóa học để bón lót và bón theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây mía.

2/3/ Xác định điều kiện độ ẩm đất

Cung ứng nước cho đất trồng để tạo ẩm độ cấp thiết trước khi đặt hom. Đồng thời, trong thời kỳ đầu sinh trưởng cũng cần cung ứng nước đầy đủ.

3/ Đặt hom mía

3/1/ Chọn kiểu đặt hom

Dưới đây chính là một vài kiểu đặt hom mía được ứng dụng phổ biến. Một hàng nối tiếp nhau (hom nọ giáp hom kia). Hai hàng đặt so le kiểu nanh sấu (hom nọ giao một phần với hom kia). Hai hàng song song nối tiếp nhau. Thường thì, khi chất lượng hom tốt người ta đặt hom theo 2 kiểu trên, trường hợp đặt hai hàng song song chỉ nên vận dụng ở những vụ trồng vào mùa khô nóng. Đặt mầm mía nằm ở 2 phía, tỷ lệ nẩy mầm tốt hơn.

Những kiểu đặt hom

3/2/ Triển khai đặt hom

Những bước tiếnh hành đặt hom mía:

Bước 1: Phân phối hom mía rải đều khắp ruộng (Hình 6/5)

Phân phối hom mía

Bước 2: Đặt hom mía dọc theo những rãnh (Hình 6/6)

Đặt hom mía dọc theo rãnh

Bước 3: Xếp hom mía theo cách đặt hom đã chọn.

+ Đối với nền đất ẩm khi đặt hom nên ấn nhẹ cho lún xuống nửa thân hom để dưỡng ẩm cho mầm và rễ phát triển.

+ Đối với nền đất khô đặt hom đến đâu lấp đất ngay đến đó không để phơi hom. Đất lấp có độ dầy khoảng 3 – 5 centimét để cố định hom và dưỡng ẩm.

Đặt hom mía theo kiểu nanh sấu

4/ Lấp đất trồng mía

4/1/ Xác định độ sâu lấp đất

Lấp đất là công việc cuối cùng của khâu trồng mía. Việc làm tuy giản đơn nhưng không hề kém phần quan trọng. Thỉnh thoảng chỉ vì chủ quan hoặc không nắm vững kỹ thuật, lấp đất không cẩn trọng đã khiến cho mầm chết, ruộng mía mọc kém dẫn tới năng suất cuối cùng bị hạ. Hơn nữa còn ảnh hưởng không tốt đến cả vụ mía gốc tiếp theo.

Độ sâu phụ thuộc vào tầng đất trồng trọt: thường độ sâu từ 15 – 20 centimét, rãnh rộng 20 – 30 centimét.

4/2/ Triển khai lấp đất

Dưới đây chính là một vài đòi hỏi kỹ thuật lấp đất hom mía trồng:

+ Đất hom giống đến đâu lấp kín đất ngay đến đó, không nên để phơi hom mía giống trên rãnh trồng.

+ Đất lấp chỉ cần trùm kín hom mía với độ dầy 3 – 5 centimét là được

+ Đối với vùng đất cao, khô hạn hoặc trồng mía vào mùa nắng cũng không được lấp đất quá dầy mà chỉ cần lấp đất vừa kín hom như đã chia sẻ cách rồi dậm (nén) chặt phía trên mặt rãnh trồng để hỗ trợ cho hom mía tiếp xúc với đất, với những mạch mao dẫn, mầm không bị chết khô và mọc tốt.

+ Đối với vùng đất thấp, đất phèn không đặt hom mía quá sâu và khi lấp đất chỉ cần kín hom là được. Đất lấp quá dầy mầm dễ bị úng thối không mọc, trường hợp đất rãnh trồng bị sình bùn hoặc quá ướt, có thể đặt hom theo chiều gốc cắm xuống đất, ngọn hướng lên phía trên và lấp mỏng. Khi mầm mía mọc sẽ xuống đất dần trong suốt quá trình thực thi những công việc chăm sóc, bón phân và vun vồng cho mía.

Điều cần chú ý là đặt hom đến đâu lấp đất ngay đến đó, không nên để phơi hom mía trên rãnh. Độ sâu lấp đất chỉ cần đủ kín hom với độ dầy 3 – 5 centimét. Vùng cao (khô hạn) nên nén chặt phía trên mặt để đất tiếp xúc với hom mía (Hình 6/8).

Lấp đất

Từ thời kỳ đầu, từ nẩy mầm đến cây giống, những hom giống không mọc mầm hoặc phát triển không đều. Để có thể bảo đảm mật độ trong ruộng mía, chúng ta cần phải trồng dặm các chỗ quá thưa. Do mía được canh tác dặm tiếp đến, nên cần lưu ý những giải pháp chăm sóc đúng cách để phát triển kịp lúc với các cây trước đó. Bài viết “Trồng dặm” giúp người đọc biết được thời kỳ triển khai trồng dặm, kỹ thuật trồng dặm và chăm sóc mía sau khi dặm.

5/ Trồng dặm mía:

Xác định diện tích cần dặm: Khi mía có từ 3 – 5 lá thật, kiểm tra thấy chỗ nào quá thưa thì triển khai trồng dặm.

6/ Chuẩn bị hom để dặm

Số lượng hom mía giống cần để trồng cho 1ha phụ thuộc vào mật độ để trồng, chất lượng hom giống và khoảng cách hàng mía.

Về mật độ để trồng: Người ta có thể trồng 1 hàng hom nối đuôi nhau, 2 hàng hom từng đôi một, 2 hàng hom đặt theo kiểu nanh sấu. Cũng có nơi người ta đặt xiên theo kiểu xương cá. Nếu chất lượng hom giống tốt chỉ cần trồng một hàng hom nối đuôi nhau hoặc 2 hàng hom đặt theo kiểu nanh sấu là được.

Dưới đây chính là số lượng hom giống trồng cho 1ha (hom đặt 2 hàng theo kiểu nanh sấu) tương ứng với những khoảng cách trồng:

+ Khoảng cách hàng mía trên 1,4m cần 28 – 30 ngàn hom

+ Khoảng cách hàng mía 1,3 – 1,4m cần 30 – 32 ngàn hom

+ Khoảng cách hàng mía 1,0 – 1,2m cần 34 – 36 ngàn hom

+ Khoảng cách hàng mía dưới 1,0m cần 38 – 40 ngàn hom

7/ Dặm mía

7/1/ Xác định mật độ, với khoảng cách dặm

Sau khi tiến hành trồng 1 – 1,5 tháng tuổi nếu phát hiện trên hàng có chết hom (dài hơn 50 centimét ) triển khai trồng giặm để có thể bảo đảm mật độ.

7/2/ Triển khai dặm

Sau khi tiến hành trồng 25 – 30 ngày nếu trên hàng có khoảng trống 50 centimét trở lên thì bứng nơi trồng dầy hoặc hom giâm sẵn dự phòng trồng dặm lại ngay.

Khi mầm gốc đã mọc 4 tuần, ngay lúc này cây giống cao khoảng 10 – 15 centimét và có 1 – 2 lá thật thì triển khai trồng dặm các chỗ mất quãng để có thể bảo đảm độ đồng đều và mật độ cây cấp thiết lúc thu hoạch đạt 70.000 – 82/000 cây/ hecta. Ngay khi tiến hành thu hoạch cần giâm sẵn một vài hom cùng giống mía với ruộng mía gốc để trồng hoặc chọn nơi có các bụi mía dày, bụi lớn, nhiều cây để bứng dặm vào khoảng trống, nên cắt bớt lá để hạ sự mất nước. Các chỗ trồng dặm cũng phải bón phân lót đầy đủ và sau khi tiến hành trồng dặm cần đạp nén đất xung quanh gốc thật kỹ.

8/ Chăm sóc sau dặm

Cần diệt trừ sạch cỏ ở thời kỳ cây giống để cỏ không cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng với mía.

– Vô chân mía: Phối hợp với 2 lần bón phân để vô chân cho mía.

– Tưới nước: Mía là loại cây cần nước nhưng cực kỳ sợ bị ngập úng nối dài. + Nếu đặt vào mùa khô nóng cần phải dưỡng ẩm ở thời kỳ cây giống.

+ Trồng đầu mùa mưa cần đào rãnh thoát nước để giúp tránh thối hom.

Không cần đánh lá.