Giải pháp cách xử lý ra bông trên cây bưởi

1/ XỬ LÝ Ra bông BƯỞI Bằng phương pháp TẠO SỰ KHÔ HẠN

 1/1/ Tạo thời gian khô hạn đủ dài:

– Việc ngừng tưới nước và xiết nước, hay cắt nước cho cây thời gian phải đủ dài để cây cảm ứng ra bông.

– Thời gian thường nối dài khoảng 4 – 8 tuần phụ thuộc vào tuổi cây và tùy từng vùng, chất đất. Cây nhỏ tuổi thì thời gian khô hạn ngắn, cây lớn tuổi thời gian tạo khô hạn sẽ dài hơn.

– Nếu xiết nước mà cây có tình trạng héo nhanh quá, mới 1- 2 tuần đã héo rồi thì cần phải tưới nhẹ, vừa đủ hỗ trợ cây cầm cự thêm (khoảng 4 tuần).

Có vậy cây mới có thời gian tạo mầm hoa và cảm ứng ra bông tốt. Nếu đất nơi nào lâu khô quá thì phải khiến cho đất mau khô bằng phương pháp bỏ bớt rơm rạ che gốc, xới xáo nhẹ hay cắt tỉa bớt cây che bóng…

1/2/ Cung ứng đủ và đúng dinh dưỡng cho cây ra bông nbsp;

– Thời kỳ trước khi ra bông cây cầnlân nhiều, nên cần bón phân lân dễ tiêu như: DAP thì cây mới hấp thu dinh duỡng và tạo mầm hoa tốt.

– Bón kali vừa phải và một ít phân đạm, nếu bón đạm quá nhiều hay phun phân bón lá không phù hợp cây có khả năng chỉ phát triển đọt non mà ít ra bông hoặc hoa cực khó đậu.

– Ngoài nguyên tố đa lượng, cây cực kỳ cần một vài nguyên tố vi lượng, nhất là Ca, Bo và Mn. Có thể bổ sung vi lượng cho cây bằng những sản phẩm như: Canxi bo (bón gốc), axit boric (xịt lên lá, hoặc trộn với phân hóa học bón gốc), Mn – chelate (tan hoàn toàn trong nước có thể xịt trực tiếp lên lá hoặc trộn phối với phân hóa học để bón gốc).

Chú ý:

+ Nên bón phân đón ra bông trước khi xiết nước, hạn chế bón khi đã tưới nước trở lại sẽ dễ khiến cho cây bị vống đọt non.

+ Chỉ xử lý ra bông khi cành mẹ đã được 3,5 tháng tuổi trở lên. Cành mẹ là các cành không cho quả ở vụ trước đó. Sau khi tiến hành tưới nước lại, từ những cành này sẽ nhú ra các đọt non và trên đọt non đó mang theo hoa. Nếu xử lý khi cành mẹ quá non thì thông thường cây chỉ cho thêm một đợt đọt non yếu ớt và ít hoa.

– Để hỗ trợ cây ra bông tốt, cần thực thi phối hợp 3 bước sau:

Trước khi thực thi 3 đoạn này có thể xử lý bưởi bằng chất ức chế sinh trưởng CCC, hoặc ABA là 2 chất có công dụng ức chế sinh trưởng thân lá (sinh trưởng sinh dưỡng), hỗ trợ cây chuyển sang thời kỳ sinh trưởng sinh thực tập trung phát triển mầm hoa, hoa, tạo quả, nuôi quả,….

Bước 1: Bón phân đón ra bông và xịt thuốc tạo mầm hoa

– Khi bộ lá đã chuyển sang xanh đậm (từ 3,5 tháng trở lên), lượng bón: 300g DAP + 50g KCl (trên cây 4 – 5 tuổi)

– Đồng thời pha 15g Food-MX2 (5-50-5+ 0,5B) hoặc HVP 10- 50-10, F.Bo/8 lít, phun 2 lần, cách nhau 5 ngày sẽ giúp cây tạo mầm hoa tốt.

Bước 2: Bắt cây cảm ứng ra bông

– Sau khi tiến hành bón phân đón ra bông khoảng 2 tuần sau bắt đầu xiết nước. Khoảng 4-8 tuần tuỳ vào mỗi vùng cho đến lúc cây vừa “xào lá” (còn được gọi là cuốn lá kèn), nghĩa là loại lá hơi héo vào buổi chiều nhưng sáng mai không tươi lại hoàn toàn thì tưới nước đẫm khoảng 3 ngày thường xuyên, hàng ngày 1 lần, tiếp đến tưới rải ra. Có thể tưới nhấp nhẹ trước 1 ngày cho cây quen dần lại rồi mới tưới đẫm.

– Nếu cây xào lá quá nhanh, tưới nhấp nhẹ để chịu đựng thêm khiến cho cây có đủ thời gian nghỉ, cây cảm ứng ra bông đạt thì sẽ ra bông tốt.

Bước 3: Xịt thuốc thúc ra bông hàng loạt

– Sau tưới nước 2 – 3 ngày, lá tưới lại, pha 35 mililít ra bông C.A.T + 15g Food-MX2/8 lít, phun sương đều mặt lá 2 lần, cách nhau 5 ngày để thúc ra bông hàng loạt.

– Khoảng 10 ngày sau lần tưới đầu cây sẽ ra đọt non và nhú hoa, ngay lúc này khoảng 2-3 ngày tưới 1 lần.

– Cây bưởi ra bông cần thời gian khô hạn để phân hoá mầm hoa, do đó ở những vườn quản lý được nước thì có thể tạo sự khô hạn để cây ra bông hàng loạt. Việc tạo khô hạn vào tháng 12 – 01 dương lịch sẽ thu hoạch quả vào Tết Trung Thu (tháng 7-8 dương lịch), hoặc tạo khô hạn ở tháng 3-4 dương lịch thu hoạch quả vào tết Nguyên Đán (tháng 12 dương lịch).

Chú ý:

Gặp lúc mưa thì có thể sủ dụng tấm nylon đen bao phủ xung quanh gốc cũng có thể tạo sự khô hạn để xử lý ra bông, tuy vậy phải tốn kinh phí để mua nylon và tỷ lệ ra bông không cao.

2/ LOẠI BỎ LÁ TRÊN CÀNH MANG TRÁI

– Sau khi tiến hành thu hoạch xong cũng triển khai vệ sinh vườn: cắt tỉa cành già, cành sâu hại, làm cỏ, quét vôi gốc… tiếp đến bón phân với liều lượng phụ thuộc vào sự phát triển và tuổi cây.

– Khi tất cả lá trên cây già và không có tượt non xuất hiện thì triển khai lặt bỏ lá trên cành mang quả (thường cực kỳ ngắn khoảng 10 -20 centimét ). Cành này thường hay mọc ở chảng 2 hoặc chảng 3 của cây.

– Nếu chúng ta không lải lá thì cành này cũng sẽ mang trái tiếp đến nhưng muộn hơn so sánh với phưuơng pháp lải bỏ lá trước. Lưu ý bắt đầu lải lá từ cành mang trái ở vị trí gần mặt đất trước tiếp đến tiến dần đến vị trí cao, nên chọn các cành già, thân và là có màu xanh đậm. Tùy hiện trạng sinh trưởng và tuổi cây mà cành này sẽ cho hoa nhanh hay chậm.

* Điểm mạnh:

–   Kỹ thuật này giản đơn dể làm, không tốn hoá chất để xử lý ra bông.

–   Trái bưởi nằm phía bên trong tán nên tiết kiệm được cây chống đở, ngăn ngừa trái bưởi bị nám nắng.

–   Trái ra theo vị trí có nhu cầu nên thuận lợi trong chăm sóc và thu hoạch.

* Điểm yếu:

–    Tốn công lao động trong trường hợp ứng dụng vào trang trại có diện tích lớn từ vài hecta trở lên.

–  Khó vận dụng cho cây bưởi đã nhiều năm tuổi, cây cao trên 3 mét, già cỗi.

 3/ XỬ LÝ RA BẰNG HÓA CHẤT

3/1/ Quy trình hướng dẫn xử lý ra bông bưởi nghịch vụ bằng Paclobutrazol 20%

Dùng Paclobutrazol để xử lý ra bông theo một trong 3 cách sau:

* Tưới chung quanh gốc: Liều lượng khuyến nghị 2,5g – 5g ai/ cây (dựa theo tuổi cây và đường kính của cây mà tăng hạ liều lượng).

* Xịt lên cây: nồng độ khuyến nghị là 1000 – 2000ppm tương ứng 1 – 2/ 1 lít nước cũng có thể hỗ trợ cây có múi ra bông. Ở trên cây bưởi năm roi phun Paclobutrazol 20% nồng độ 1/000ppm, tiếp đến 30 ngày phun tiếp Thiourea nồng độ 0,3% sẽ hỗ trợ cây ra bông đạt tỷ lệ cao.

* Quét gốc: vị trí quét cách mặt đất 10 – 20 centimét, kích cỡ vết quét 10 – 15 centimét và quét vòng theo chu vi của gốc cây. Ở trên bưởi long cổ cò 5 năm tuổi quét 1 gr ai/gốc đạt tỷ lệ ra bông 60 – 70%.

3/2/ Dùng Ethrel hoặc CEPA (Clor Ethylen Phosphoric axit) để xử lý ra bông theo một trong 2 cách sau:

– Xịt lên lá với nồng độ 500ppm tương ứng 5g/ 10 lít nước.

– Tưới gốc: Trước khi tiến hành xử lý hóa chất thì cây cũng được bón phân lần 2 (trước ra bông ), sau khi xử lý hóa chất cũng cần hạ dần lượng nƣớc tưới và khi cây ra bông thì tưới nước trở lại.

Chú ý: Việc dùng hóa chất để xử lý ra bông cho cây bưởi cần phải thận trọng vì có thể tác động nguy hại cho cây, nên thực làm thử một số cây ở những nồng độ từ thấp đến cao từ đấy rút ra kinh nghiệm trước khi quyết định dùng nhiều hơn trên vườn.

* Điểm mạnh:

–  Cây ra bông theo ý muốn.

–  Ít chịu tác động của sự ảnh hưởng độ ẩm trong đất trong khoảng thời gian xử lý.

–  Thuận lợi trong chăm sóc, phòng chống sâu hại và thu hoạch.

–  Tổng thu nhập 1 lần bán sẽ cao hơn so sánh với để ra bông tự nhiên.

* Điểm yếu:

–  Tốn kinh phí mua hoá chất, công lao động khi phun hoặc tưới.

–  Không an toàn cho người tiêu sử dụng nếu hoá chất còn lưu tồn trong trái.

–   Dùng hoá chất liều cao có khả năng làm gây bệnh bộ rễ của cây bưởi, diệt trừ vi  sinh vật có lợi trong đất, gây ô nhiễm môi trường.

Những nhân tố liên quan để việc xử lý ra bông bưởi đạt được thành công:

+ Cây phải được canh tác trên mô đất cao và vườn phải có hệ thống tưới tiêu chủ động được nguồn nước trong mương khi tạo khô hạn để đất nhanh khô ráo, giúp việc cây phân hóa mầm hoa tốt hơn.

+   Khoảng cách trồng không được quá dầy sẽ gây khó khăn trong việc tạo khô hạn.

+  Thời gian tạo khô hạn phải tương đối đủ để cây phân hóa mầm hoa.

+   Trước thời kỳ xử lý ra bông, cây không được bón quá nhiều phân bón có hàm lượng N cao.

+   Trong khoảng thời gian xử lý ra bông trên cây bưởi không được mang quá nhiều trái hoặc trái đang ở những thời kỳ phát triển khác nhau.

+   Cành vượt phải được tỉa bỏ liên tục, cây bưởi không có rất nhiều tược non.

Tóm lại, việc xử lý ra bông trên cây bưởi không hề khó nếu chúng ta ứng dụng đúng cách. Tuỳ các điều kiện cụ thể mà chúng ta chọn giải pháp xử lý bưởi ra bông phù hợp để bán trái đưuợc giá nhất, thu lợi nhuận cao đồng thời nối dài tuổi thọ của cây.

Trên đây chính là những giải pháp xử lý phổ biến ở điều kiện Nam bộ

Riêng Bắc bộ có điều kiện khác nam bộ cần ứng dụng những giải pháp điều tiết điều tiết sự hình thành và phát triển hài hòa, cân đối qua những giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực bằng phương pháp:

* Những giải pháp vật lý, cơ giới:

–   Chặn, đào, cắt dứt bớt rễ.

–   Khoanh thiến thân cành.

–   Tạo khô hạn và ngừng bón phân thời đoạn tháng 11-12/

* Những giải pháp hóa học:

– Dùng một vài chất điều hòa sinh trưởng, phun hoặc tưới cho cây vào giai đoạn trước hoặc sau khi đã nở hoa, đậu trái.

– Xử lý cho cây ra bông sớm hoặc muộn tránh thời tiết bất thuận cho thụ phấn, đậu trái…

Đối với bưởi bắc bộ trung bộ

– Ở trên những khu vực đồng bằng, các nơi có mực nước ngầm cao, có khả năng thoát nước kém khi mưa nhiều. Khi trồng cần phân lô, lên luống, tạo rãnh hoặc tạo “nấm” trồng nổi để có thể chủ động tưới tiêu, chăm sóc, điều khiển được sinh trưởng, phát triển của cây khi cấp thiết như: Tạo sự khô hạn, chặn rễ, bón phân… được thuận lợi.

– Đối với các vườn cây đã vào giai đoạn kinh doanh, để cho cây ra bông nhiều thì ở thời kỳ phân hóa mầm hoa cây phải trong hoàn cảnh ổn định như sinh trƣởng khỏe khoắn, bộ lá có màu xanh đậm, có một thời gian khô hạn và không được ra lộc trong khoảng thời gian này. Tùy các điều kiện cụ thể mà triển khai xử lý phù hợp cho cây.

* Xử lý ra bông bằng phương pháp tạo sự khô hạn: