Phân tích nhu cầu dưỡng chất của cây lạc (đậu phộng)

1/ Thành phần những nguyên tố dinh dưỡng cơ bản trong thân cây lạc

Theo thành quả nghiên cứu của những nhà khoa học, sau một vụ thu hoạch với năng suất là 1 tấn củ, 2 tấn dây, cây lạc lấy đi từ đất:

2/ Nhu cầu dưỡng chất đa lượng của cây lạc (đậu phộng)

Lạc là loài cây họ đậu, có mong muốn đối với những dưỡng chất không thuộc loại cao lắm, ngoài ra lạc lại có thể dùng được đạm do vi sinh vật cố định từ không khí, nhờ có loài vi sinh vật này sống cộng sinh trong nốt sần ở rễ cây lạc.

Nhu cầu của lạc đối với N cao hơn 5-6 lần so sánh với nhu cầu đối với P và 1,5 lần so sánh với K. Cây lạc cũng có mong muốn khá cao về cani và magie. Tuy nhiên, cây lạc hút nhiều N hơn so sánh với P và K, song trên tất cả các loại đất thì lân và kali, canxi lại là các nhân tố chính hạn chế năng suất của lạc.

Bón phân hài hòa cho lạc thì dù ở phía trên bất kể loại đất nào cũng nâng cao năng suất lạc lên 1 cách đáng kể. Ở trên đất cát biển, bón hài hòa đạm – olaan cho năng suất tăng cường thêm 2,5-3 tạ/ hecta. Ở trên đất bazan nâng cao năng suất 5,6-10 tạ củ/ hecta. Kali cũng là nhân tố quan trọng trong hài hòa dinh dưỡng của cây lạc. Bón kali nâng cao năng suất cao hơn là bón lân và đạt 3,5 tạ/ hecta. Bón hài hòa cả N, P, K nâng cao năng suất đến 6 tạ/ hecta. Ở trên một số loại đất phai màu, đất xám, năng suất cũng được tăng lên ở các mức tương đương.

Tuy vậy, cho dù hiệu quả của phân kali có cao các đối với lạc cũng chỉ nên bón ở mức 20-30 kilogam N và 60-90 kilogam P₂O₅/ hecta, 30-60 kilogam K₂O, tương tự với 69,6 kilogam ure, 319 kilogam supe lân, 116 kilogam clorua kali cho 1 hecta.

N bón cho lạc chỉ nên giới hạn ở mức dưới 30 kilogam N/ hecta. Việc nâng mức bón đạm lên phía trên 40 kilogam N/ hecta/ 00 kilogam ure/ hecta, gây hạ năng suất củ do sinh khối cây lạc phát triển mạnh.

Tỷ lệ N: P₂O₅ phù hợp đối với lạc là 1:2 hoặc 1:3, nghĩa là cứ bón 1 kilogam N thì phải bón 2-3 kilogam P₂O₅.

Tỷ lệ N: K₂O tối ưu nhất là 1:2 (30 kilogam N và 60 kilogam K₂O/ hecta ).

Trên một số loại đất chua, nghèo lân hoặc đất có thể chặt lân lớn như đất bazan thì cần bón tỷ lệ lân cao hơn. Trái lại, trên đất có thành phần cơ giới nhẹ, như đất phai màu, đất xám thì cần tăng phân kali.

Ở những tỉnh phía Nam, khí hậu tạo thành 2 mùa: khô và mưa, rõ rệt, phân N bón cho lạc trong thời điểm mùa mưa chỉ nên giới hạn ở mức cao nhất là 30 kilogam N/ hecta, còn vào mùa khô nóng có thể nâng giới hạn bón N cho lạc lên tới 50 kilogam/ hecta. Khi hạt lạc được chủng vi khuẩn nốt sần cố định N, có thể không cần phải bón thêm phân N. Lưu ý sau khi tiến hành bón N cho lạc cần xới xáo đất và tưới nước.

Nhu cầu của lạc đối với lân tương đối thấp. Cần lưu ý bón những dạng lân chứa những nguyên tố trung lượng như S, Ca, Mg. Mức khuyến nghị bón lân cho lạc ở Ấn Độ là 9-17 kilogam P₂O₅/ hecta.

Kali là nhân tố quan trọng trong việc tạo thân, củ, hạt lạc. Mức khuyến nghị đối với lạc là 17-34 kilogam/ hecta K₂O.

3/ Nhu cầu dưỡng chất trung, vi lượng của cây lạc (đậu phộng)

Canxi là nguyên tố dinh dưỡng cây lạc cần với lượng lớn. Ở trên đất phai màu rắc vôi nâng cao năng suất lạc 9-10%, bón Mg năng suất lạc tăng 11%. Rắc vôi cho lạc ngoài những việc cung ứng nhu cầu canxi cho cây như là một nhân tố dinh dưỡng, còn có công dụng khử chua cho đất, tạo môi trường có lợi cho vi khuẩn nốt sần phát triển. Vôi đóng vai trò cực kì quan trọng trong việc góp phàn tạo thành củ lạc. Tuy vậy, nếu rắc vôi quá nhiều, vượt quá mức cấp thiết, gây hạ năng suất lạc do đất bị bão hòa canxi. Một vài nghiên cứu khoa học cho biết, ở trên đất phai màu bón 300-500 kilogam vôi/ hecta nâng cao năng suất lạc đáng kể, nhưng nếu tăng lượng vôi lên phía trên 600 kilogam/ hecta, năng suất lạc sẽ hạ đáng kể. Ở trên đất cát biển, lượng vôi phù hợp bón cho lạc là 300-400 kilogam/ hecta.

Những nguyên tố vi lượng như: magie, kẽm, đồng, molipde, bo… đều có hiệu quả đối với lạc. Do đó, việc bón một số loại phân vi lượng hoặc một số loại phân đa lượng chứa những chất vi lượng đều mang lại hiệu quả tốt. Một số loại phân đa lượng có chứa mangan như phân lân nung chảy cũng như phun dung dịch những nguyên tố vi lượng với nồng độ 0,1-0,15% nâng cao năng suất 10-15% với độ tin tưởng cao.

4/ Chia sẻ cách bón phân cho cây lạc (đậu phộng)

Dưới đây xin trình bày một quy trình cụ thể dùng phân bón cho lạc ở những tỉnh phía Nam để cho năng suất cao:

– Xử lý phân vi lượng cho hạt trước khi tiến hành gieo, gồm có B, Mo.

– Rắc vôi ở đất chua. Bón thêm thạch cao 200-300 kilogam/ hecta cây bắt đầu nở hoa rộ.

– Lượng phân bón dùng cho 1 vụ lạc (bón cho 1 ha): 20-30 kilogam N; 40-80 kilogam P₂O₅; 40-100 kilogam K₂O; tro dừa 1/000 kilogam

– Kỹ thuật bón phân cho cây lạc:

+ Bón lót: Tro dừa + lân + 1/2  lượng N + 1/3 K₂O.

+ Bón thúc đợt 1: sau khi tiến hành gieo 30 ngày bằng 1/4 lượng N + 1/3 lượng K₂O

+ Bón thúc đợt 2: bón khi cây sắp ra bông: 1/4 lượng N + 1/3 lượng K₂O