Khái niệm, phân loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) (BVTV)

1/ Khái niệm về thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

1/1/ Khái niệm

Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) là gì?Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) là các hợp chất độc có xuất xứ tự nhiên hoặc tổng hợp hóa học được sử dụng trong nông nghiệp để phòng ngừa những tác nhân gây hại cho cây trồng và nông sản trên ruộng đồng, vườn tược và kho tàng được gọi chung là thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật).

1/2/ Phân loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) (BVTV)

Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) có cực kỳ nhiều loại khác nhau (khoảng trên 10/000 hợp chất độc) và có rất nhiều phương pháp phân loại khác nhau.

• Phân loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) theo đối tượng diệt

– Thuốc trừ sâu

– Thuốc chữa bệnh

– Thuốc trừ vi khuẩn

– Thuốc trừ tuyến trùng

– Thuốc trừ nhện

– Thuốc trừ ốc sên

– Thuốc trừ chuột

– Thuốc trừ cỏ dại…

• Phân loại theo cách thâm nhập của thuốc vào cơ thể dịch hại

– Thuốc vị độc: Gây độc qua đường tiêu hóa

– Thuốc tiếp xúc: Gây độc qua da, qua vỏ cơ thể

– Thuốc xông hơi: Gây độc qua đường hô hấp…

* Phân loại theo nguồn gốc và thành phần hóa học có:

– Thuốc hóa học vô cơ

– Thuốc hóa học tổng hợp hữu cơ

– Thuốc thảo mộc…

1/3/ Những dạng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Thuốc dạng sữa: EC, ND

– Thuốc dạng bột thấm nước: WP, BTN, BHN

– Thuốc bột: D

– Thuốc dạng hạt: G, H

– Thuốc dạng dung dịch: SL, DD

– Thuốc dạng bột tan trong nước: SP

– Thuốc dạng dung dịch huyền phù: SC

– Thuốc phun lượng cực nhỏ: ULV

1/4/ Quy định độ độc của thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

Việt Nam hiện ứng dụng quy tắc phân loại của Tổ Chức Y Tế Thế Giới.

LD50 (trên chuột) cấp tính của thành phẩm (mg/ kilogam ).

Băng màu: Theo quy định nhãn thuốc phải có băng màu tương ứng với độc của thuốc.

(1) Nhóm Ia, Ib: Băng màu đỏ (code PMS red 199C)

(2) Nhóm II: Băng màu vàng (code PMS yellow C)

(3) Nhóm III: Băng màu xanh da trời (code PMS blue 293 C)

(4) Nhóm IV: Băng màu xanh lá cây (code PMS green 347 C)

Những hình mẫu tượng trưng độ độc trên nhãn thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) nbsp;(theo quy định của Việt Nam)

1/5/ Một vài ký hiệu trên bao bì, nhãn dãn của thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

Ký hiệu đeo găng tay khi dùng thuốc

Đeo mặt nạ hoặc kính khi dùng thuốc – Đeo khẩu trang khi dùng thuốc

Mặc quần áo tay dài khi dùng thuốc – Đeo ủng khi dùng thuốc

Rửa tay sạch Thuốc độc với cá Thuốc độc với gia súc

1/6/ Cách đọc tên thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Ở trên bao bì thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) có ghi toàn bộ những thông tin của thuốc như: tên thương mại, dạng thuốc, tên hoạt chất, độ độc, đối tượng ngăn ngừa, diệt trừ của thuốc và cách sử dụng.

Ví dụ: Thuốc Pegasus 500 SC

– Pegasus: là tên thương mại của thuốc

– 500 là hàm lượng hoạt chất

– SC: là dạng thuốc dung dịch huyền phù

– Hoạt chất: là Diafenthioron

Mẫu thuốc Pegassus

– Tác dụng: chuyên trị sâu, nhện có tính kháng thuốc, sâu tơ, sâu xanh, bọ phấn, nhện đỏ… cho nhiều loại cây rau màu, dưa, cà chua, bông vải và cây cảnh…

– Thời gian cách ly: 3 ngày

– Công ty sản xuất: Syngenta

– Độ độc: Tượng trưng bằng băng màu xanh lá cuối bao thuốc là độc thuộc nhóm thấp nhất (cẩn trọng )

1/7/ Nguyên tắc bảo đảm an toàn khi sử dụng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) là các chất độc có thể gây độc cho người, gia súc, sinh vật có lợi và môi trường sống nếu như không thực thi các nguyên tắc bảo đảm an toàn trong toàn bộ quá trình bảo quản, dùng và vận chuyển…

• Bảo quản thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Nơi bảo quản thuốc phải cao ráo, sạch sẽ, thoáng mát, xa dân cư, trường học và nguồn nước, đặc biệt phải xa tầm với của trẻ thơ.

– Trong kho thuốc phải được xếp ngăn nắp theo mỗi loại bảo đảm an toàn, dễ lấy, dễ kiểm tra. Những thùng thuốc không được xếp cao, không nên để trực tiếp dưới sàn đất.

– Trong trường hợp đổ vỡ hoặc làm rò rỉ thuốc phải tìm cách trùm kín lỗ rò, lấy mùn cưa hoặc cát thấm và quét sạch thuốc trên sàn rồi cho vào những hộp để thiêu hủy đúng theo quy định và an toàn cho môi trường.

• Nguyên tắc dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Trước khi sử dụng thuốc: Không chọn người đi xịt thuốc mắc bệnh thần kinh, mới ốm dậy, phái nữ mang thai hoặc đang cho con bú, đang trong kỳ kinh nguyệt và trẻ thơ dưới 16 tuổi. Kiểm tra phòng hộ đầy đủ, bình phun, vật dụng pha chế thuốc, khi bảo đảm an toàn mới tiến hành công việc.

– Trong khi xịt thuốc: Tránh thuốc bắn vào người, quần áo (không xịt thuốc ngược chiều gió, không đùa nghịch, cấm hút thuốc ăn uống…). Khi hỏng hóc phải đặt bình xuống đất sửa chữa cẩn trọng mới được tiếp tục công việc. Đong pha thuốc đúng chỉ dẫn, cấm ước lượng đại khái qua loa.

– Sau khi xử lý phun thuốc: Phải rửa sạch vật dụng, bình phun bằng nước sạch. Thuốc thừa và nước rửa bình, vật dụng phải cho vào hố nơi an toàn. Cấm không được rửa bình xuống ao, hồ gần nguồn nước uống

Quần áo phải được giặt sạch bằng xà phòng. Phải tắm rửa người sạch sẽ, tiếp đến có thể ăn các thứ giải độc: như nước chè, nước hoa quả tươi. Người tiếp xúc với thuốc phải được khám sức khỏe thường kì. Nơi xịt thuốc phải bảo đảm đủ thời gian cách ly mới thu hoạch.

1/8/ Dấu hiệu nhiễm độc thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) và chia sẻ kỹ thuật sơ cứu

– Người bị lây nhiễm độc thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) thường có dấu hiệu nhức đầu, chóng mặt buồn nôn, ngạt thở run rẩy… dựa theo loại thuốc bị lây nhiễm độc. Về quy tắc cần phải đưa ngay người bị nạn đến bệnh viện để cứu chữa. Trường hợp nơi bị nạn xa cơ sở y tế, nạn nhân cần phải được sơ cứu ngay.

– Đưa nạn nhân ra khỏi khu vực nhiễm độc đến nơi yên tĩnh, thoáng khí, thay quần áo có dính thuốc. Nơi dính thuốc phải được rửa bằng xà phòng rồi sử dụng khăn thấm khô.

– Thuốc bắn vào mắt phải rửa bằng nước sạch rất nhiều lần hoặc rửa trong chậu nước sạch 20 phút. Tuyệt đối không hề nhỏ thuốc đau mắt hoặc mẹo nhỏ trung hòa hóa học.

– Nạn nhân ăn phải thuốc phải tìm mọi cách nôn mửa (pha 3 thìa muối ăn vào nước ấm cho nạn nhân uống, tiếp đến kích thích họng cho nôn hết). Trường hợp nạn nhân bị độc bởi thuốc Asen hoặc thủy ngân phải cho nôn bằng lòng trắng trứng gà hoặc cho uống sữa bò chứ không gây nôn bằng nước muối.

– Sau nôn cho nạn nhân uống 0,5 lít nước ấm + 30 gam than hoạt tính + 30 gam Natri sunfat hoặc rửa dạ dầy bằng nước ấm có 2% than hoạt tính.

– Nạn nhân bị ngạt thở phải được hô hấp nhân tạo, không được uống bất kể dịch lỏng nào.

– Giữ nhiệt cho nạn nhân: có thể cho uống nước chè đặc hoặc cà phê, ăn cháo loãng, uống Vitamin C, B1 và nước hoa quả. Không cho uống sữa và những chất kích thích khác (trừ ngộ độc Asen và thủy ngân).

– Khiêng nạn nhân đến bệnh viện cần đặt nằm nghiêng về bên phải, đem theo cả thuốc gây độc và trình bày các việc đã sơ cứu cho bác sĩ.

2/ Quy tắc dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Khi dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật), cần tuân theo những quy tắc cơ bản đó là quy tắc 4 đúng:

* Đúng thuốc: Từng loại thuốc chỉ trừ được một vài dịch hại ổn định, nhất là thuốc có tính lựa chọn. Đòi hỏi chọn phải đúng đối tượng ngăn ngừa, diệt trừ, trong đó ưu tiên thuốc trừ đặc hiệu và những thuốc có công dụng tương đương.

* Đúng lúc: Đó là lúc dịch hại dễ mẫm cảm và dễ chết nhất (tuổi sâu nhỏ 1 – 2, sâu lột xác, trứng nở hoặc bệnh mới xuất hiện, cỏ mới mọc…). Khi cây và thiên địch an toàn nhất và đúng vào thời gian trong ngày tối ưu nhất: trời quang khô ráo, lặng gió, tránh lúc nắng lớn Với thuốc nội hấp nên xịt vào sáng sớm vì cây hấp thu dễ dàng hơn.

* Đúng liều lượng, nồng độ: Từng loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) đều có quy định dùng nồng độ và liều lượng trừ dịch hại đạt được hiệu quả, an toàn đối với người và cây trồng. Liều lượng này tính bằng gam, kilogam hoạt chất a.i hay thuốc thương phẩm cho một đơn vị diện tích hoặc thể tích ổn định. Đòi hỏi người dùng phải cân đong chuẩn xác, tránh tùy tiện, ước lượng gây lãng phí tiền bạc và các hậu quả đáng tiếc cho vật nuôi, cây trồng và môi trường.

* Đúng kỹ thuật: Từng loại thuốc thương phẩm có kỹ thuật dùng riêng nhất thiết phải tuân theo.

– Với loại thuốc bột: Đòi hỏi phải phun hoặc rắc đều trên diện tích quy định. Trường hợp thuốc bột ít, có thể trộn thêm đất bột hoặc cát khô để rắc cho đều.

– Với loại thuốc phun dạng lỏng: Đòi hỏi cân đong pha chế cẩn trọng (thuốc và nước thường tính cho bình phun), đổ ít nước vào bình rồi đổ nước khuấy đều cho tan tiếp đến đổ hết lượng nước quy định. Khi phun cần phun tưới kỹ, đều, tập trung vào nơi có dịch hại.

• Chia sẻ cách pha thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

Công thức tính lượng thuốc thương phẩm cần pha theo cách sử dụng của hãng sản xuất:

– Lấy ống đong, đong lượng nước cần phavào thùng pha thuốc (hoặc bình thuốc) sử dụng que khắc dấu mức nước.

– Kỹ thuật pha: Đổ 1 lít nước vào thùng hoặc bình pha thuốc. Đổ thuốc vào khuấy cho tan. Tiếp đến đổ hết lượng nước quy định vào.

– Nếu pha thuốc vào những xô chậu, thùng sử dụng cho rất nhiều người phun cùng một lúc cũng phải thuân thủ theo những mức như trên. Xác định lượng thuốc cần pha, đánh dấu thể tích nước trong vật dụng pha và kỹ thuật pha tuần tự như trên.