Biện pháp dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) an toàn và hiệu quả rất cao

1/ An toàn và hiệu quả là hai mục tiêu không thể tách rời trong việc dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Khi dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) để phun trên ruộng đồng, thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) sẽ ảnh hưởng đến dịch hại và ngăn ngừa tác hại của chúng đến cây trồng, sinh vật có lợi và môi trường sinh sống. Nếu như không có giải pháp dùng đúng đắn thì thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) không những gây độc hại cho dịch hại mà còn gây nên tác hại cho người, cây trồng, sinh vật có lợi và môi trường sống.

Do vây, mục tiêu của việc sử dụng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) trên ruộng đồng phải bao gồm hai mặt không thể tách rời là:

– Pháp huy công dụng tích cực của việc sử dụng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) trong việc đẩy lùi sự gây hại của dịch hại.

– Hạn chế đến mức thấp nhất công dụng xấy của thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) đến con người, cây trồng, sinh vật có lợi và môi trường sống.

Để đạt được mục tiêu trên, cần thực thi hai điều cơ bản sau:

– Thực thi biện pháp ngăn ngừa, diệt trừ tổng hợp đối với mọi loài dịch hại và cây trồng, chỉ sử dụng giải pháp hóa học (xịt thuốc trừ khi dịch hại trên ruộng đồng ) trong trường hợp đã thực thi mọi giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ khác, nhưng dịch hại vẫn phát sinh, phát triển với mức độ cao có thể gây thiệt hại nặng đến năng suất và chất lượng nông sản.

– Bảo đảm dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) đúng thuốc, đúng đối tượng, đúng liều lượng, đúng nồng độ, đúng thời gian, đúng cách và khuôn khổ cho phép, đúng thời gian cách ly; bảo đảm an toàn cho người, cây trồng, vật nuôi, dọn dẹp vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường.

2/ Kỹ thuật 4 đúng trong việc sử dụng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

Tinh thần cơ quản của kỹ thuật 4 đúng (Đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc, đúng kỹ thuật ) trong việc sử dụng TBVTV là tìm mọi viện pháp (chọn thuốc, pha thuốc, xịt thuốc trên ruộng đồng …) sao cho:

– Thuốc tiếp xúc với dịch hại nhiều nhất.

– Thuốc thâm nhập được vào cơ thể dịch hại nhiều nhất.

– Thuốc dịch chuyển và ảnh hưởng đến cơ thể dịch hại mạnh nhất.

Nhưng đồng thời phỉa cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất sự tiếp xúc, sự thâm nhập, sự dịch chuyển và ảnh hưởng của thuốc đến người, cây trồng, sinh vật có lợi và môi trường sống.

2/1 Đúng thuốc

– Mỗi một trong các loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) có một phổ ảnh hưởng đặc thù vì vậy muốn chọn đúng thuốc yêu cầu người dùng thuốc phải xác định rõ đối tượng dịch hại mà mình cần ngăn ngừa, diệt trừ.

– Mỗi thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) yêu cầu một điều kiện ngoại cảnh trên ruộng đồng phù hợp để hiệu lực của chúng đối với dịch hại phát huy công dụng 1 cách nhiều nhất. Ví dụ những thuốc trừ cỏ nhóm Sulfonylurea yêu cầu khi phun trên ruộng phải có một lớp nước 2-4 centimét (ngập lá cỏ) thì hiệu lực trừ cỏ của thuốc mới cao.

– Vì dịch hại có thể phát triển tính kháng của chúng đối với những thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) nên đối với các dịch hại phải ngăn ngừa, diệt trừ rất nhiều lần trên một tuổi đời của cây trồng cũng như trong cả vụ cây trồng thì chuyện chọn đúng thuốc chọn những thuốc được dùng có tổng kinh phí thấp nhất và không dùng chỉ có một trong các loại thuốc cho toàn bộ những lần phun.

– Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) là những chất độc, nhất là những thuốc trừ sâu nên việc chọn đúng thuốc có nghĩa là chọn các thuốc có mức độ độc thấp, thuốc có tính lựa chọn cao đối với những loài kỹ sinh thiên địch và có thời gian cách ly ngắn nhất là khi xịt thuốc cho rau ăn lá và ăn trái.

– Chọn đúng thuốc còn có nghĩa là chọn các thuốc an toàn cho cây trồng được xịt thuốc. Việc này đặc biệt cần lưu ý đối với thuốc trừ cỏ.

2/2 Đúng liều lượng

Liều lượng khuyến nghị dùng trên ruộng đồng được in trên nhãn thuốc là kết quả của việc khảo nghiệm thuốc trước khi đăng ký vào danh mục thuốc được phép dùng tại Việt Nam. Và được hội đồng tư vấn quyết định trên kết quả khảo nghiệm thụ được. Tuy nhiên, trong nhiều kết quả điều tra nông dân cả ngước về sự việc họ dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) cho biết nông dân thường xịt thuốc với liều lượng cao hơn liều lượng khuyến cao từ 1,5-2 lần, nhất là nông dân ở những khu vực trồng rau.

– Việc phun đúng liều lượng gây giảm khả năng bị diệt trừ của một số loại ký sinh thiên địch trên ruộng đồng, vì thường những loài này dễ bị tác động của thuốc hơn những loài sâu bệnh. Mặt khác việc phun cao hơn liều khuyến cao không có nghĩa là dịch hại sẽ bị diệt trừ hết hoàn toàn cũng như sẽ tạo điều kiện để dịch hại nhành tạo thành và phát triển tính kahngs với thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật). Hậu quả là số lần xịt thuốc sẽ được tăng lên do cân bằng giữa dịch hại và kẻ thù tự nhiên của chúng bị phá vỡ, thuốc sẽ mất hiệu lực trừ dịch hại do chúng đã kháng với loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) đó và có thể kháng chéo với các loại thuốc khác.

– Sử dụng thuốc với liều cao hơn jhuyeens cáo càng làm nâng cao nguy cơ bị ngộ độc cho người đi xịt thuốc, người sống ở gần vùng xịt thuốc và người dùng nông sản có thuốc.

– Bên cạnh đó còn có tiềm ẩn nguy cơ cây trồng bị hại do liều lượng thuốc cao gây nên (nhất là khi sử dụng thuốc trừ cỏ).

2/3 Đúng lúc

– Về mặt dịch hại vào những thời kỳ sinh trưởng khác nhau của dịch hại mà mức độ mẫn cảm của chúng đối với thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) là khác nhau. Do vây xịt thuốc đúng lúc là xịt vào thời gian dịch hại trên ruộng đồng dễ bị diệt trừ nhấ do loại thuốc mình dùng. Sâu bệnh thường mẫn cảm nhất với thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) khi chúng ở thời kỳ sâu non thuổi nhỏ; Nấm bệnh dễ bị diệt trừ khi chúng mới thâm nhập và cây trồng; Những thuốc trừ cỏ với hoạt chất khác nhau có hoạt tính trừ cỏ cao đối với từng thời kỳ sinh trưởng của cỏ khác nhau.

– Với cây trồng có các thời kỳ dễ bị gây bệnh bởi mỗi loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) ổn định, cách hoàn hảo nhất là nên hạn chết xịt thuốc lúc cây đang ra bông.

– Về mặt kinh tế: Xịt thuốc đúng lúc là ảnh hưởng vào lúc mật độ sâu bệnh đạt đến ngưỡng kinh tế. Việc này phải được cán bộ kỹ thuật chia sẻ cách cho từng trường hợp cụ thể; phun đúng lúc ũng là tránh xịt thuốc khi trười sắp mưa lớn có khả năng làm rửa trôi hết thuốc phía trên mặt lá, thân cây.

– Đối với người đi xịt thuốc đúng lúc có nghĩa là xịt thuốc khi nào ít gây bệnh nhất cho sức khỏe: xịt thuốc vào lúc trời mát, không có gió lớn để thuốc đỡ tạt vào mặt, hay bay đi quá xa khỏi nơi cần xịt thuốc.

– Xịt thuốc đúng lúc còn nhằm ngăn ngừa một phần sự gây hại của thuốc đối với sinh vật có lợi: ở vùng có nuôi ông mật, nên phun nhữn loại thuốc vào buổi chiều khi ong đã về tổ; những khu vực này chỉ nên phun các loại thuốc nội hấp để thuốc thâm nhập nhanh vào phía bên trong mô thực vật, đến sáng hôm sau, thuốc không còn tồn đọng trên mặt lá để có thể gây nguy hại cho ong.

– Xịt thuốc đúng lúc là không xịt thuốc vào quá gần ngày thu hoạch nông sản. Phải tùy lại thuốc mà ngưng dùng trước khi tiến hành thu hoạch một thời gian ổn định (tùy thời gian cách ly của từng loại thuốc).

2/4 Đúng kỹ thuật

– Sử dụng thuốc đúng thể hiện trước tiên ở khâu pha thuốc. Hầu hết chế phẩm thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) dùng trong nông nghiêp ngày nay là những chế phẩm ở httr lỏng hoặc ở thể rắn, khi sử dụng phải hòa với nước. Pha thuốc đúng kỹ thuật là làm thể nào để cho chế phẩm được hòa trộn thật đồng đều vào nước, như vậy khi xịt thuốc sẽ đương trang trải thật đều trên vật được phun (lá cây, thân cây, mặt đất).

Một vài chú ý khi dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật)

– Kỹ thuật pha thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật):

+ Tính toán xem thửa ruộng định xịt thuốc sẽ phải phun bao nhiêu bình bơm, sử dụng bao nhiêu thuốc cho mỗi bình bơm.

+ Bình bơm phải được rửa sạch và đánh giá trước thật kỹ, xem có chỗ nào bị rò rỉ không.

+ Cân đo chuẩn xác lượng thuốc cần cho 1 bình bơm.

+ Nếu là thuốc ở dạng lỏng thì đổ nước vào bình bơm khoảng 1-2 lít nước, kế đó rót dần dần vào bình bơm lượng thuốc đã đong, vừa rót thuốc vào bình vừa sử dụng một thanh tre quấy kỹ, sau cùng đổ nốt lượng nước còn lại vào bình, đổ dần dần, vừa đổ vừa khuấy cho thuốc hòa đều vào nước. Tiếp đến đổ vào bình bơm rồi thêm nước vào cho đủ (đổ dần dần, vừa đổ vừa khuấy)>

+ Để có thể bảo đảm an toàn khi pha thuốc, phải có vật dụng pha thuốc phù hợp (ống đong, chân thuốc, que khuấy, xô pha thuốc …), đồ bảo hộ lao động phù hợp (kính khẩu trang, găng tay …) Việc pha thuốc phải được triển khai xa nhà ở, chuồng trại gia súc và không được gây ô nhiễm cho nguồn thức ăn.

Khâu tiếp theo của việc sử dụng thuốc đúng kỹ thuật là phun rải thuốc trên ruộng đồng cho đúng kỹ thuật.

– Phun rải thuốc đúng kỹ thuật là làm thế nào cho thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) tiếp xúc được với dịch hại nhiều nhất, có các loại sâu bệnh chỉ tập trung phá ở gốc (ví dụ rầy nâu), có các loại chuyên sống trên lá, ở trên ngọn, lại có các loài chỉ sống ở mặt dưới là. Do đó, khi xịt thuốc phải hướng vòi phun sao cho tia thuốc thập trung vào nơi định phun.

– Có các loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) yêu cầu phải có các điều kiện ổn định phát huy được công dụng, phun rải thuốc đúng kỹ thuật là làm thế nào thỏa mãn được nhữ điều kiện đó. Ví dụ có loại thuốc trừ cỏ yêu cầu phải được phun trong khoảng một số ngày sau sạ, khi phun và sau khi xử lý phun 5-7 ngày ruộng phải được rút nước… Nếu xét thấy khó thỏa mãn các đòi hỏi đó thì chuyển sang chọn loại thuốc khác cho thích hợp.

– Sử dụng thuốc đúng kỹ thuật còn nhằm bảo đảm an toàn cho người đi xịt thuốc, cho người ở gần nơi xịt thuốc: Không đi xịt thuốc khi trời nổi gió lớn để giúp tránh cho thuốc khỏi bị cuốn đi xa gây ô nhiễm cho khu vực lân cận, không đi xịt thuốc ngược chiều gió tránh cho thuốc khỏi tạt nhiều vào mặt, miix, cơ thể của người đi phun rải thuốc.

– Sử dụng thuốc đúng kỹ thuật còn có nghĩa là không tự ý hỗn hợp nhiều loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) cùng nhau để phun trên ruộng đồng. Khi hỗ trợ 2 hay nhiều loại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật), có trường hợp làm nâng cao hiệu lực trừ dịch hại, nhưng có rất nhiều trường hợp do phản ứng cùng nhau mà hỗ hợp sẽ hạ hiệu lực trừ dịch hại, hoặc dễ gây cháy lá cây, gây độc co người dùng. Do đó, chỉ thực thi việc trộn phối nếu mà việc đó cơ chia sẻ cách trên nhãn thuốc hoặc trong những tài liệu khoa học kỹ thuật chia sẻ cách sử dụng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật).

3/ Bảo đảm an toàn khi cất giữ thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) chưa dùng hết

Bao bì thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) được thu gom đúng nơi quy định

– Thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) mua về chưa dùng hoặc sử dụng chưa hết phải được cất giữ trong khu vực phòng tách biệt, không đột khi mưa, có khóa cửa chắc chắn, xa nhà ở, chuồng trại gia súc.

– Vật dụng đong thuốc, pha thuốc, bình bơm thuốc, quần áo bảo hộ lao động phải được giặt giũ, rửa sạch sẽ sau mỗi lần xịt thuốc và phải được cất giữ trong kho riêng (cùng với nơi lưu có chứa thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) của gia đình). Tuyệt đối không được sử dụng những vật dụng trong sinh hoạt (xô có chứa nước ăn, chậu rửa rau vo gạo, muỗng thìa chén ăn cơm…) để đong, pha thuốc.

– Không trút bỏ thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) dư thùa, chưa sử dụng hết sang bất ỳ đồ đựng khác (vỏ chai bia, lọ nước mắm, túi xà phòng bột…) Sau khi đã sử dụng hết thuốc không được sử dụng bao bì thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) (chai thuốc, bịch thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) ) vào bất cứ mục đích nào khác; phải hủy và chôn các bao bì này.