Kỹ thuật xây dựng vườn trồng cây lê

1/ Xác định quy mô trang trại phù hợp

– Bước thứ nhất của công tác xây dựng vườn cây lê là xác định quy mô trang trại phù hợp.

– Với trình độ quản lý, trình độ khoa học kỹ thuật và trước sự phát triển của thị trường thương mại nước ta, việc xây dựng những doanh nghiệp nhỏ và vừa ở mức quy mô trang trại là thích hợp với điều kiện phát triển kinh tế.

– Phương hướng đúng đắn trong phát triển kinh tế trang trại là nhiều trang trại cùng phát triển lập nên các khu vực kinh tế hàng hoá lớn. Xây dựng các khu vực sản xuất lớn tập trung, chuyên canh và đa dạng hoá sản phẩm nông nghiệp trong một hệ trồng trọt nông nghiệp vững chắc.

.2/ Chuẩn bị cơ cấu cây trồng trong vườn cây lê

– Tạo một không gian sinh thái phù hợp cho nhiều loại cây trồng khác nhau.

– Vườn quả thường có thể duy trì và bảo vệ đất canh tác, tạo thuận lợi cho sự phát triển quần thể những giống và loài, bảo vệ lẫn nhau trong những điều kiện môi trường sinh thái không có lợi.

– Rải vụ thu hoạch trong 1 năm hoặc nhiều năm để sắp xếp sắp xếp lực lượng lao động trong vùng trong trang trại 1 cách hợp lý nhất, có đủ nguyên vật liệu cho những xí nghiệp chế biến hoạt động thường xuyên trong 1 năm.

– Những giống và chủng loại cây trồng phải thích ứng cao với điều kiện sinh thái khu vực trồng cây. Cần chọn lựa cẩn thận những giống tiến bộ có cho năng suất cao, chất lượng tốt, mã quả đẹp phục vụ được nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

– Hạn chế trồng xen quá nhiều chủng loại cây ăn trái chính vì sẽ gây khó khăn cho công tác ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại, sản phẩm quả nhiều chủng loại, số lượng manh mún, không còn mang tính hàng hoá.

3/ Thiết kế hệ thống đường giao thông chính

– Hệ thống đường cần phải được thiết kế ngay lúc đầu nhằm nối liền vùng trồng cây lê với những vùng khác để thuận lợi cho việc đi lại.

– Đối với vườn có diện tích nhỏ dưới 1ha không cần thiết phải thiết kế đường giao thông.

– Với diện tích lớn hơn cần phải phân thành từng lô nhỏ có diện tích 0,5 – 1ha/lô và có đường giao thông rộng để có thể vận chuyển vật tư phân bón và sản phẩm thu hoạch bằng xe cơ giới, nổi bật là, đối với đất dốc cần phải sắp xếp đường lên xuống, đường liên hệ giữa những đồi.

Kỹ thuật xây dựng vườn trồng cây lê

– Hệ thống đường giao thông cấp thiết kế bao gồm:

+ Đường trục chính: Đây chính là đường có chiều rộng khoảng 4 – 6 m

+ Đường lên đồi: Đường lên đồi có chiều rộng khoảng 3,0 – 4,0m. Độ dốc của đường lên đồi không quá 6 – 70.

+ Đường giao thông giữa những đồi, những lô: Rộng khoảng 2,5 – 3,0m.

4/ Thiết kế lô, hàng cây trong vườn trồng cây lê

a) Thiết kế lô trồng

– Diện tích lô trồng cây lê dựa vào địa hình và quy mô chung của vườn cây lê.

+ Diện tích nhiều nhất cho một lô trên diện tích bằng phẳng là 2 – 4 hecta.

+ Khu vực đất dốc là 1 – 2 hecta. Khu vực đất trũng chua phèn là 0,5 – 1 hecta.

b) Thiết kế hàng cây

– Cách bài trí cây trong vườn

+ Sắp xếp cây theo kiểu hàng đơn ô vuông.

+ Sắp xếp cây theo kiểu hàng đơn chữ nhật.

+ Sắp xếp cây theo kiểu hàng đơn nanh sấu.

+ Sắp xếp cây theo kiểu hàng kép.

* Tuỳ theo địa hình đất mà ứng dụng phương pháp trồng phù hợp.

+ Đối với đất bằng hoặc có độ dốc dưới 5^o : Có rất nhiều phương pháp bố trí cây: Kiểu hình vuông, hình chữ nhật hoặc hình tam giác (kiểu nanh sấu).

+ Đất có độ dốc từ 5 – 8^o: Có thể trồng kiểu hàng đơn theo đường đồng mức.

+ Đất có độ dốc từ 8 – 10^o: Trồng cây theo hàng đơn trên bậc thang giản đơn được thiết kế theo đường đồng mức.

+ Độ dốc trên 10^o: Thiết kế trồng hàng đơn trên bậc thang vững chắc.

c) Xác định mật độ, với khoảng cách

* Căn cứ để xác định mật độ, với khoảng cách

– Giống cây: Mỗi giống lê có đặc tính sinh vật học khác nhau, vậy nên mật độ và khoảng cách trồng cũng khác nhau.

– Tính chất đất đai

+ Có cực kỳ nhiều loại đất khác nhau về thành phần, tính chất, độ phì tầng trồng trọt … phải dựa trên mỗi loại đất cụ thể để xác định khoảng cách trồng nbsp;cây.

+ Nếu đất tốt thì thiết kế trồng cây với mật độ vừa đủ, trái lại, nếu đất xấu thì phải trồng dầy để ứng dụng những giải pháp thâm canh cây trồng đồng thời cải tạo đất.

– Dựa trên khả năng đầu tư thâm canh của chủ vườn: Nếu chủ vườn có điều kiện đầu tư thâm canh cao thì có thể trồng thưa hơn chủ vườn không có thể thâm canh;

– Dựa trên khả năng đầu tư lúc đầu của chủ vườn: Ngày nay, những chủ vườn có thể đầu tư lúc đầu lớn hơn thường ứng dụng cách trồng với mật độ dầy hơn. Những sang năm, dựa trên độ khép tán của vườn mà có giải pháp nbsp;chặt tỉa thưa dần.

Điểm mạnh của giải pháp trồng dầy và tỉa thưa dần là:

+ Tăng thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích so sánh với những vườn trồng với mật độ trung bình ngay từ lúc đầu ;

+ Hạ được những kinh phí cố định như hệ thống tưới, hệ thống nhà xưởng, máy bơm thuốc ngăn ngừa, diệt trừ sâu hại, công quản lý,….. Mật độ trung bình của lê là 200cây/ hecta nhưng ta có thể trồng dầy tới 400 – 500 cây/ hecta. Cây trồng sẽ được tỉa thưa sau 7 – 8 năm trồng. Biện pháp chính để gia tăng mật độ để trồng là: Chọn và tạo những giống thấp cây, tán nhỏ và chọn những gốc ghép phù hợp được nhân bằng cách vô tính. Liên tục đốn tỉa hợp lý sau mỗi mùa thu hoạch.

+ Trồng cây theo đường đồng mức thì mật độ cây/ hecta dựa vào độ dốc của đồi. Độ dốc càng lớn thì số lượng cây càng ít và ngược lại. Khoảng cách hàng cây chính là khoảng cách của hai đường đồng mức, được xác định bằng khoảng cách giữa hai hình chiếu của cây.

+ Khoảng cách cây được xác định như nhau trên những đường đồng mức, đường đồng mức dài hơn nữa thì số cây nhiều hơn.

+ Khoảng cách giữa những cây trên một hàng, những hàng trên một lô tuỳ thuộc vào từng loài cây trồng cụ thể.

* Lưu ý: Trồng cây theo kiểu hình vuông hoặc hình chữ nhật dễ thiết kế, song mật độ cây trên một đơn vị diện tích ít hơn trồng theo kiểu nanh sấu, cho dù khoảng cách hàng, với khoảng cách cây đều giống nhau.

5/ Thiết kế hệ thống chống xói mòn

a) Đập chắn nước

Ở những nơi hợp thuỷ giữa những sườn đồi để ngăn ngừa dòng chảy và giữ nước tưới cho cây trong thời điểm mùa khô hạn, nước để xịt thuốc trừ sâu, phân bón và những chất điều hoà sinh trưởng.

b) Băng bậc thang

– Địa hình có độ dốc >10^o phải thiết kế băng bậc thang, phối hợp trồng cây giữ nước ở mép bờ. Độ dốc < 10^o không cần làm băng bậc thang.

– Thiết kế hàng cây

+ Đất dốc 0 – 5^o: Chia lô thiết kế như đất bằng, trồng cây theo băng

+ Đất dốc 5 – 10^o: Trồng cây theo đường đồng mức, bố trì hàng cây so le hoặc hàng kép, trồng băng cây phân xanh giữ nước

6/ Thiết kế đai rừng chắn gió

a) Mục đích thiết kế

– Việc xây dựng và thiết kế đai rừng phòng hộ là vô cực kỳ cấp thiết cho bất kể một khu vực trồng cây lê nào. Nổi bật là, ở vùng đồi núi, chức năng của đai rừng phòng hộ càng quan trọng.

– Đai rừng phòng hộ có công dụng điều hoà không khí hạn chế xói mòn rửa trôi đất, ngăn ngừa gió bão lũ lụt và giữ nước.

– Những đai rừng sẽ có công dụng hạ tốc độ gió bão, hạ lượng bốc hơi, dưỡng ẩm trong thời điểm mùa khô, giữ nhiệt trong thời điểm mùa lạnh và điều hoà nhiệt độ trong các khu vực có gió nóng và thường có hạn hán xẩy ra.

b) Thiết kế đai rừng

* Đai chính

– Đai chính gồm 3 – 5 hàng cây vươn cao, tán hẹp, nằm phía bên ngoài vườn, vuông góc với hướng gió chính.
– Đai chính nằm cách vườn 8 – 15m, có mương cắt rẽ vào vườn quả

* Đai phụ

– Nằm trong vườn, sát những hàng phân cách những lô, vuông góc với đai chính.

– Hướng của đai rừng chắn gió phải vuông góc với hướng gió chính trong vùng, hoặc có thể lệch một góc 300.

– Đai rừng phải sắp xếp cách xa làng, vườn cây lê giai đoạn đầu từ 10 – 15m. Hàng cây chắn gió được thiết kế chặn vuông góc với hướng gió chính liên tục gây bệnh. Có thể trồng các giống cây sinh trưởng nhanh, xanh cả năm như: Keo dậu, Đài loan tương tư, mít, sấu…

7/ Thiết kế hệ thống tưới tiêu

a) Mục đích

– Cung ứng nước cho vườn cây

– Cung ứng dinh dưỡng.

Lắp đặt hệ thống tưới nhỏ gọt cho cây lê

b) Chuẩn bị

– Sơ đồ quy hoạch vùng trồng cây lê

– Giấy vẽ A3 hoặc A4

– Bút chì than, chì màu, tẩy chì.

c) Những bước triển khai

– Vẽ sơ đồ hệ thống tưới tiêu vùng trồng cây lê lên giấy.

– Hệ thống bao gồm:

+ Hệ thống tưới tự chảy: mương, kênh24

+ Bể có chứa nước

+ Hệ thống tưới phun

+ Hệ thống tưới từng giọt.