Chia sẻ cách chuẩn bị đất trồng sầu riêng và cây măng cụt

1/ Dọn dẹp vệ sinh đất trồng sầu riêng, măng cụt

1/1/ Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng

a. Sự gây hại của cỏ dại

– Gây hạ năng suất và chất lượng của cây trồng: Cạnh tranh với cây trồng về dinh dưỡng, ánh sáng và nước;

– Là ký chủ của sâu hại ;

– Nâng cao kinh phí sản xuất: Tốn công làm cỏ, diệt trừ cỏ bằng hóa chất…

b. Sự gây hại của tàn tích cây trồng:

– Tàn tích cây trồng là loại cây trồng và các bộ phận của cây trồng vụ trước đó còn sót lại, chúng cũng có các tác hại như:

– Là nơi trú ẩn của mầm mống sâu hại ; – Gây giảm độ thoáng khí của đất.

c. Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng:

– Cỏ dại và tàn tích cây trồng có rất nhiều tác hại đối với đất trồng, chính vì thế, trước khi có thể trồng, trọt, chúng ta phải dọn dẹp sạch cỏ dại và tàn tích cây trồng. Có thể dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng như sau

– Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng bằng cách cơ học

– Sử dụng cuốc để dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng (Hình a)

– Sử dụng liềm để dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng (Hình b)

– Sử dụng dao dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng (Hình c).

– Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng bằng máy để cắt cỏ (Hình d)

Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng

– Dọn cỏ dại và tàn tích cây trồng bằng thuốc trừ cỏ:

Trường hợp đất trồng có rất nhiều loại cỏ lâu năm, tầng cỏ dại dầy, phải dùng thuốc trừ cỏ có tính chất khai hoang để xử lý. Ngày nay một số loại thuốc trừ cỏ có tính chất khai hoang thường hay được sử dụng như sau:

+ Thuốc trừ cỏ VIFOSAT (hình a): Sử dụng 2 – 5 lít thuốc trừ cỏ pha trong 400 lít nước, phun đều cho diện tích 1 ha (khoảng 2-2,5 bình 16 lít cho 1000 m2).

+ Thuốc trừ cỏ Glyphosan (hình b) trừ cỏ tranh, cỏ khó trừ khác;

Sử dụng 4 lít thuốc phun đều cho diện tích 1 hecta, pha 80 mililít /bình 8 lít;

Phun 4 bình cho 1/000 m2/

+ Thuốc trừ cỏ Roundup (hình c) trừ nhiều loại cỏ lá hẹp và lá rộng như cỏ tranh, cỏ chỉ, cỏ ống, cỏ gấu, cỏ lá tre, cỏ lông tây, cỏ sâu róm, cỏ lồng vực…

Cỏ tranh sử dụng 80 – 100 mililít /bình 8 lít;

Cỏ cú, một số loại cỏ khác sử dụng 50 mililít /bình 8 lít.

Phun 4 bình cho 1000 m2

a. Thuốc trừ cỏ Vifosat – b. Thuốc trừ cỏ Glyphosan – c. Thuốc trừ cỏ Roundup

1/2/ Xử lý cỏ dại và tàn dư các loại thực vật

a. Tận dụng làm thức ăn cho gia súc

Sau khi tiến hành cắt cỏ dại và tàn tích cây trồng bằng cách cơ học, chúng ta có thể tận dụng làm thức ăn cho gia súc (hình 1/2/8)

Tận dụng cỏ làm thức ăn cho gia súc

b. Ủ cỏ thành phân hữu cơ:

Cỏ và tàn dư các loại thực vật băm nhỏ bỏ vào đống ủ (hình 1/2/9). Khi ủ cần:

– Tạo ra nhiều lớp ủ: Cỏ dại/tàn tích, phân chuồng, mỗi lớp dầy 0,4 mét;

– Luôn giữ đủ ẩm trong suốt quá trình ủ;

– Cứ tiếp tục ủ từng lớp nguyên vật liệu như vậy cho tới hết;

Ủ cỏ dại và tàn tích

Sau ủ khoảng 3 tháng, cỏ dại và tàn tích cây trồng hoai hoàn toàn sẽ nát vụn và có màu đen thì dùng được.

Trước khi dùng: Phải loại bỏ vật cứng hay cỏ dại và tàn tích cây trồng phân hủy không hoàn toàn bằng sàng có kích cỡ 2 – 2,5 centimét (hình 1/2/10).

Loại bỏ vật cứng, cỏ dại và tàn tích cây trồng chưa phân hủy hết bằng sàng 2 – 2,5 centimét

Cũng có thể ủ mùn trên nền đất

Hay ủ trên nền bằng gạch hoặc nền xi măng

Khi ủ thành đống trên nèn phải để đáy đống ủ không bị úng hay ngập nước bằng phương pháp đào rãnh qua giữa nền, phủ một lớp lưới trước khi bắt đầu chất những lớp nguyên vật liệu hoặc xếp cây dưới đáy đống ủ.

a. Ủ mùn trên nền đất – b. Ủ mùn trên nền gạch hay xi măng

2/ Xác định thành phần cơ giới đất

Sầu riêng, măng cụt trồng được ở trên nhiều loại đất khác nhau:

–  Đất thịt pha cát: cát 40 – 45%, limon 30 – 45%, sét 0 – 15%; Đất phù sa;

–  Độ pH từ 5,5 – 7; Không bị lây nhiễm mặn.

3/ Làm đất trồng sầu riêng, măng cụt

3/1/ Cày đất

Cày đất bằng máy cày loại nhỏ

Sử dụng máy cày loại nhỏ để cày đất

3/2/ Xới đất

Sử dụng máy xới đất để xới đất (hình 1/2/14).

Mấy xới đất

3/3/ San ủi

Ủi bằng đất bằng máy san ủi

Sử dụng máy san ủi để san ủi đất

4/ Xẻ mương và lên liếp

Những khu vực đất dễ bị ngập úng trong thời điểm mùa mưa, thiếu hụt nước trong thời điểm mùa nắng cần phải xẻ mương, lên liếp để giúp tránh ngập úng trong thời điểm mùa mưa, có mương để tưới và tiêu nước trong thời điểm mùa khô, thậm chí còn nuôi xen thủ sản trong mương.

 

4/1/ Xẻ mương

Tỷ lệ mương/liếp thường là 1/2/ Vách bên của mương và mặt bên của liếp phải có độ nghiêng phù hợp để giúp tránh sạt lở; Độ nghiêng có góc 30 – 45^o  là tối ưu.

Mương trong vườn măng cụt

– Ở các khu vực thấp thì cần đào mương để: Tăng độ dầy tầng trồng trọt ; Có hệ thống mương thông nhau để thoát nước; Rửa phèn và cung ứng nước cho vườn khi cấp thiết ; Độ sâu và rộng của mương phụ thuộc vào điều kiện riêng của từng vườn, thường thì mương rộng 1,5 – 2 m, sâu 1 – 1,2 m

Mô hình xẻ mương trồng sầu riêng/măng cụt

4/2/ Lên liếp trồng sầu riêng, măng cụt

a. Hướng liếp:

–   Vườn chỉ trồng một trong các loại cây (độc canh) và những cây trồng trên liếp theo hình tam giác, liếp xây dựng theo hướng Bắc Nam;

–  Vườn ngoài cây trồng chính còn trồng xen một số loại khác, chọn hướng liếp theo Đông – Tây.

Chú ý:

+   Xây dựng hướng liếp luôn song song hay thẳng góc với đê bao để dễ dàng trong việc điều tiết nguồn nước vào vườn;

+  Giữ đúng khoảng cách cây trồng hợp lý.

b. Kiểu lên liếp thường được ứng dụng:

– Lên liếp theo kiểu cuốn chiếu

Khi lên liếp, chúng ta lấy lớp đất dưới của mương thứ nhất để lên mặt liếp thứ nhất, tiếp đến trải đều lớp đất mặt của mương thứ nhất lên phía trên lớp đất liếp thứ nhất, cứ tiếp tục như vậy cho tới liếp cuối cùng.

Lên liếp kiểu cuốn chiếu

– Lên liếp và đắp mô trên liếp

Ở các khu vực đất thấp, sau khi lên liếp, còn phải đắp những mô trên liếp để giúp không làm cây bị úng ngập trong thời điểm mùa mưa. Chiều rộng mặt liếp và khoảng cách giữa những mô phụ thuộc vào mật độ để trồng cây. Khoảng cách giữa những mô và khoảng cách giữa những hàng mô thường từ 7-10 mét.

Đắp mô trên liếp

– Lên liếp đắp đất theo băng

+ Lên liếp đơn: Lớp đất mặt đào ở mương được trải dài thành băng ở giữa dọc theo liếp, tiếp đến lớp đất dưới của mương được đắp vào hai bên của băng lớp đất mặt đó. Mặt liếp đơn thường rộng từ 4-5 mét, mương rộng 5-6 mét.

Liếp đơn

+ Lên liếp đôi: Mặt liếp đôi rộng 9-10 mét, ở phía trên mặt liếp được trải hai băng lớp đất mặt của mương song song và cách nhau 7-8 mét. Lớp đất dưới của mương trải cạnh hai băng đất mặt này để hình thành mặt phẳng của liếp, mương rộng 6-7 mét.

Liếp đôi

Hoặc lên liếp đôi có mương phụ ở giữa liếp, mương phụ có chiều rộng 1-1,5 mét cũng có công dụng tưới hay tiêu nước cho cây.

 Liếp đôi có mương phụ ở giữa liếp

Chú ý: Đất ở mặt liếp cực kỳ dễ bị rửa trôi, nên phải có giải pháp trồng cây trồng xen để bao phủ đất, tránh bị xói mòn, đồng thời giữ ẩm độ và gia tăng dinh dưỡng cho đất.

5/ Đắp bờ bao, đặt cống bọng

5/1/ Đắp bờ bao: Đắp bờ bao bọc quanh vườn để

–   Làm vành đai bảo vệ và chống ngập lũ trong thời điểm mùa mưa, ngăn mặn trong thời điểm mùa nắng. Chủ động nuôi xen tôm, cá trong mương;

–  Là nơi trồng những hàng cây chắn gió;

– Chiều cao của bờ thường dựa trên đỉnh lũ cao nhất trong vùng để không bị ngập. Mặt bờ bao cần rộng và chắc chắn

Đắp mặt bờ bao rộng và chắc chắn

5/2/ Đặt cống bọng

Sau khi đắp bờ bao, để chủ động mức nước trong vườn, ở bờ bao cần phải đặt cống/bọng để lưu thông nước giữa trong vườn với phía bên ngoài vườn. Vườn lớn thường sử dụng những ống cống bằng bê tông chắc chắn có đường kính 40-50 centimét để đặt cống đầu mối cho vườn.

Cống bằng bê tông

– Ngoài cống đầu mối, trong vườn cần lắp thêm hệ thống dẫn nước nhỏ để điều tiết nước giữa những mương trong vườn và mương chính dẫn ra cống đầu mối. Những ống bọng có khả năng làm bằng ống nhựa hay thân cây đục rỗng

a. Ống bọng bằng nhựa – b. Ống bọng bằng thân cây nhựa

6/ Trồng cây chắn gió cho vườn trồng

Cây chắn gió thường là các cây có thân lớn, khỏe như dừa, bạch đàn, phi lao… được canh tác dọc theo phía ngoài bờ bao, bộ rễ của chúng đa phần mọc trên bờ bao có công dụng làm bền vững thêm bờ bao, không gây bệnh đất trong vườn trồng. Đồng thời có công dụng che chắn gió cho cây trong vườn, hạ việc rụng hoa, trái, thương tổn lá và đổ cây.

– Trồng dừa trên bờ bao làm cây chắn gió.

– Trồng bạch đàn trên bờ bao làm cây chắn gió.

– Trồng phi lao trên bờ bao  làm cây chắn gió.

a. Trồng dừa làm cây chắn gió – b. Trồng bạch đàn làm cây chắn gió – c. Trồng phi lao làm cây chắn gió