Hiện tượng trinh sinh quả trên những cây có múi là gì?

– Trinh sinh quả là khả năng sản xuất trái mà dường như không cần thụ phấn.

– Có thể chia làm ba kiểu trinh sinh quả:

+ Trinh sinh quả yếu: chỉ có một ít trái được sản xuất mà dường như không cần thụ phấn: cam Navel.

+ Trinh sinh quả trung bình: Đạt được năng suất trung bình nếu như không thụ phấn nhưng cho năng suất cao nếu được thụ phấn như quýt Orlando.

+ Trinh sinh quả mạnh: Cho năng suất cao nhưng không cần thụ phấn như Chanh Tahiti.

– Ở Mỹ, cam có từ 0 – 6 hột được biết đến như là cam không hột. Một số loại giống cam không hột như ‘Hamlin’, ‘Valencia’ (đạt chất lượng tốt nhất) và ‘Navels’.

– Sinh ra trái không hạt cũng là một vấn đề cực kỳ được quan tâm nghiên cứu trên những cây có múi nhằm sinh ra sản chất lượng lượng cao và đồng đều. Phân tích đa dạng di truyền của những giống bưởi, (Trần Thị Oanh Yến và ctv. 2004) cho thấy những dòng bưởi 5 Roi không hạt không có sự khác nhau về mặt di truyền nhưng có sự khác nhau về mặt di truyền giữa dòng bưởi không hạt và dòng bưởi có hạt. Tuy vậy, khi khảo sát tính đa dạng di truyền của ba nhóm bưởi 5 Roi có hột mài, hột lớn và không hột bằng cách điện di protein SDS – PAGE, enzyme peroxidase và ADN, (Võ Công Thành và ctv. 2005) đã kết luận rằng cả ba nhóm nầy cực kỳ đa dạng về kiểu hình (Ho) và kiểu gen (HEP) nhưng sự khác nhau giữa những nhóm khác nhau không có ý nghĩa về mặt thống kê. Phân tích tính đa dạng di truyền của bưởi 5 Roi (đa số không hạt hoặc hạt lép, chỉ có 2 cá thể có vài hạt) tại xã Mỹ Hoà huyện Bình Minh bằng cách RAPD, (Vũ Thị Thuận và ctv. 2005) cho thấy tập đoàn bưởi ở địa phương nầy có thể chia thành 6 nhóm trong đó có 5 nhóm cực kỳ giống nhau và một nhóm khác hẳn và tác giả đã kết luận rằng tập đoàn bưởi ở địa phương nầy cực kỳ đa dạng về mặt di truyền nhưng có sự tương đương cực kỳ cao về hình thức biểu hiện ra bên ngoài và sinh trưởng.

Nghiên cứu cách tạo trái cây không hạt

– Khi bình tuyển dòng bưởi Da Xanh không hạt ở (Tiền Giang Trần Thị Oanh Yến 2004) nhận thấy cho dù được nhân giống bằng cách chiết nhưng số hạt/trái thay đổi từ năm nầy năm sau khác. Tác giả tin rằng số lượng hạt/trái của bưởi Da Xanh dựa vào nhiều nhân tố và bản chất của dòng nầy không thể là dòng không hạt. Qua 2 năm khảo sát những dòng bưởi Da Xanh được tuyển chọn, tác giả tin rằng tính không hạt không thật sự là bản chất bất dục phía bên trong của bưởi Da Xanh, qua nhuộm hạt phấn chúng chứng minh hạt phấn hữu thụ hoàn toàn, nuốm nhuỵ cái phát triển bình thường và sẵn sàng nhận phấn tốt khi hoa nở, bản chất không hạt có thể là do thời gian ra bông, vị trí trái trên cây, vị trí cây trên vườn Tương đương, tác giả cũng kết luận chưa tuyển chọn lựa được dòng bưởi Lông Cổ Cò không hạt trong tự nhiên. Cũng nhằm tìm ra giống bưởi Đường Lá Cam không hạt (Nguyễn Văn Thu và Nguyễn Văn Hùng 2004) cũng không ghi nhận được giống bưởi Đường Lá Cam không hạt mà chỉ có hai cá thể ít hạt là B17BD và B12ĐN. Số hạt trên trái thay đổi theo thời gian thu hoạch, thu hoạch từ tháng 2 – 5 trái ít hạt hơn thu hoạch từ tháng 8 – 12/

– Khác với cây bưởi, khi tuyển chọn cây giống cam mật không hạt, (Trần Thị Oanh Yến và ctv 2005) kết luận rằng đặc điểm không hạt của cây cam Mật không hạt bình tuyển là gen bất dục quy định hay do cấu trúc không bình thường của nhiễm sắc thể dẫn tới quá trình hạ phân tạo thành giao tử không giống thông thường.