Nhân giống cây mai chiếu thủy bằng cách chiết cành

Nếu nhánh chiết mọc sát đất, thì cũng sử dụng dao cắt bỏ một khoanh vỏ rồi kéo nhánh xuống chôn dưới đất và đóng một cây móc để giữ nhánh chặt, cắm thêm một cây nọc giữ phần ngọn đừng cho lay động. Và cứ để yên như vậy, tưới ẩm hằng ngày, vài ba tháng sau, xới đất nhẹ xem rễ, nếu rễ mọc mạnh thì cưa cắt đem trồng.

1/ Thời gian chiết cành mai chiếu thủy

Thời gian chiết cành nên chọn vào thời kỳ đầu mùa mưa. Và nên chọn lúc cây mai chiếu thủy sắp hết pha động (lúc lá đã xanh đậm nhưng chưa già). Vì ngay lúc này còn lột vỏ cành mai được.

Vậy khi lá nó đang còn non (pha động) cực kỳ dễ lột, vì sao không chiết? Tuy dễ lột, nhưng nó cũng dễ liền da (do nhựa xuống nhiều) làm nó khó ra rễ. Mặt khác, phần lá non sẽ ngã sang màu vàng và khi đem trồng nó cực kỳ yếu.

2/ Chọn cành để chiết cây mai chiếu thủy

Cũng như chọn cành để giâm, cành chúng ta dự định chiết là các cành ở vị trí từ ½ cây trở lên và phía có rất nhiều ánh sáng.

– Độ lớn: Đừng nên chọn cành chiết quá lớn. Chỉ nên chọn các đoạn cành phía ngoài cùng, nếu có phân nhánh càng tốt. Thường các đoạn cành này lớn khoảng bằng cỡ chiết đũa ăn cơm (nhưng phải có ít nhất khoảng 15 lá còn tốt).

– Độ dài: Độ dài đoạn cành chiết khoảng 20 – 30 centimét (hai đến ba tấc). Nếu cành dài quá và lá quá nhiều, sẽ xuống nhựa làm liền da (cành chiết không ra rễ).

Tâm lý chung là, người ta muốn chiết cành lớn và dài, để khi đem ra trồng trong một thời gian ngắn, sẽ có một cây mai lớn.

3/ Cách chiết cành và chăm sóc cành mai chiếu thủy

3/1/ Khoanh và tách vỏ

Trên đoạn cành vừa nêu, chúng ta chọn vị trí có phân nhánh, sử dụng dao bén cắt đứt lớp vỏ xung quanh một vòng bên trên và một vòng bên dưới. Tiếp đến, rạch một đường dọc nằm trong hai điểm trên và tách vỏ ra (tránh để sót lại một da).

Chiều dài từ vết cắt khoanh tròn ở trên và bên dưới khoảng 2 – 2,5 lần so sánh với đường kính cành tại điểm lột vỏ.

Sau khi tách vỏ ra, chúng ta nên để khoảng 1 – 2 giờ. Mục đích để cho lớp nhựa giữa phần gỗ và vỏ khô lại. Tiếp đến, có thể sủ dụng loại thuốc giúp kích thích ra rễ bôi vào vết cắt bên trên. Cũng có thể nhúng nguyên vật liệu bó bầu chiết rồi bó vào mà dường như không cần bôi như trên.

Chọn cành mai chiếu thủy khoanh võ, tiếp đến sử dụng kềm để xoay vào nơi khoanh vỏ, giúp làm sạch vỏ và tượng tầng của cành chiết

Thao tác khoanh vỏ cành chiết

Cành chiết đã được bóc tất cả vỏ, để khoảng 5-7 ngày thì tối ưu nhất, tiếp đến triển khai bó bầu

Cành chiết đã bóc tất cả lớp vỏ nơi bó bầu

3/2/ Nguyên vật liệu bó bầu chiết

Nguyên vật liệu để bó cành chiết có tương đối nhiều, từ đất mùn xốp, xơ dừa khô, rễ lục bình,… bó vào dưỡng ẩm để rễ sau này có chỗ bám vào là được. Nhưng dễ thao tác, hiệu quả rất cao người ta hay sử dụng một trong hai loại sau:

+ Rễ lục bình:

Rễ lục bình được lấy ở phần cuối (cực kỳ mịn). Tiếp đến rửa sạch bùn rồi đem phơi thật khô. Khi đem ra bó vào cành thì nhúng nước cho ướt đều và vắt cho ráo nước rồi mới bó. Nếu rễ lục bình có dính phèn sắt (màu vàng) thì hãy đem ngâm vào nước vôi (khoảng 1 kilogam vôi + 30 lít nước), lắng lấy phần nước trong, thời gian ngâm khoảng 1 – 2 giờ rồi vắt ráo đem phơi khô.

Khối lượng bầu chiết đừng nên quá lớn. Nếu cành chiết có đường kính khoảng 0,5 centimét bầu chiết có đường kính khoảng 5 centimét và độ dài khoảng 5 centimét. Từ kích thước này, suy ra nếu cành nhỏ hơn nữa thì bầu chiết nhỏ bớt lại và bầu chiết cũng lớn hơn nếu cành lớn hơn.

Vì sao phải có một mức chuẩn tương đối như vậy? Vì nhỏ quá bầu chiết sẽ không đủ chỗ cho rễ bám và lớn quá thì có khi nó bị dư ẩm độ làm hư rễ.

+ Xơ dừa khô:

Bột xơ dừa sử dụng để bó bầu có rất nhiều điểm tốt như dưỡng ẩm, rẻ tiền dễ thực thi

Cành chiết đã được bó bầu bằng bột xơ dừa

Xơ dừa được xé tơi ra và ngâm nước vôi như trường hợp ngâm rễ lục bình để tẩy bớt chất chát. Tiếp đến, phơi thật khô và khi bó vào cành chiết làm giống như rễ lục bình.

Sau khi quấn rễ lục bình hay xơ dừa khô vào cành chiết, chúng ta sử dụng nylon trong suốt quấn quanh bầu chiết và cột kín ở 2 đầu. Lưu ý khi cột đầu phải chặt, làm thế nào cho bầu chiết không bị xoay khi cành chuyển động, bao nylon kín dưỡng ẩm tốt cho bầu. Vì cột lỏng lẻo thì khi bầu chiết xoay sẽ làm hư rễ.

3/3/ Cắt cành chiết và ươm sau khi ra rễ

– Cắt cành chiết:

Do bầu chiết được bao bọc quanh bằng nylon trong suốt, nên chúng ta liên tục để ý, lúc nào thấy rễ đã ngã sang màu hơi vàng là cắt bầu chiết khỏi thân cây mẹ.

Sau khi tiến hành cắt xong, chúng ta nên cắt bỏ bớt khoảng 1/3 chiều dài của cành chiết để giúp hài hòa lại mà mọc mạnh. Nếu phần còn lại có lá nhiều quá thì cũng rất nên tỉa bỏ bớt vài lá. Vì lá nhiều sẽ thoát nước nhiều, trong khi đó bộ rễ còn ít chưa đủ sức cung ứng nước…

Trong khoảng thời gian bầu chiết còn ở phía trên cây, nếu bầu chiết bị khô thì sử dụng ống kim tiêm bơm nước vào để gia tăng ẩm độ. Vị trí bơm vào ở dưới cùng của bầu chiết. Và có một vài trường hợp bầu chiết bị liền da không ra rễ được thì mở bầu ra làm lại từ đầu.

Cành chiết sau khi ra rễ đạt đòi hỏi, sẽ cắt xuống, tỉa bỏ cành và được canh tác nơi râm mát.

Cành chiết sau khi ra rễ đạt đòi hỏi

– Ươm cành chiết:

Khi tháo bầu, nên ngâm bầu trong nước khoảng 15 phút, cho rễ hút đầy nước, rồi mới tháo bao nylon ra trồng, như thế cây chiết sẽ không mất sức, sống mạnh hơn.

Sử dụng chậu hoặc túi nylon có kích thước lớn hơn chậu giâm cành khoảng 1,5 lần. Hoặc đem trồng hay giâm vào giỏ tre.

Riêng chất trồng thì trộn 1 phần trấu + 2 phần tro trấu hoặc 1 phần tro trấu + 1 phần trấu

Cành chiết được canh tác trong túi nhựa, để khi sang chậu dễ hơn

Cành chiết được canh tác trong túi nhựa

Tháo dây và lớp nylon ra khỏi bầu chiết và đặt cành chiết vào chậu (lưu ý không được vùi gốc sâu khỏi cổ rễ cành chiết).

Cắm một cây nọc cho cứng, cột chặt nhánh mai đừng để lay động cây sẽ chết. Che nắng hay để vào chỗ râm mát 10 – 15 ngày, chỉ tưới nước vừa đủ ẩm. Khi cây chiết sống mạnh đem dần dần ra nắng, để cây quang hợp tươi tốt hơn.

Những phần khác như: chăm sóc, sang chậu,… giống như giâm cành

Ngoài kỹ thuật chiết như trên, chúng ta có thể chiết bằng phương pháp sau đây mà kết quả cũng tốt. Cách này, còn được gọi là chiết treo. Chúng ta chọn bất cứ cành mai nào cũng được, để có vị trí thuận lợi cho thao tác chiết. Trong khoảng thời gian treo, chúng ta cứ tưới vào chậu để dưỡng ẩm thường xuyên. Khoảng 2 tháng sau, chúng ta xới nhẹ để xem rễ ra nhiều trong chậu chưa. Và nếu đã có rễ nhiều thì cắt cành chiết rời khỏi cây mẹ. Lưu ý trước khi cắt nên tỉa bớt cành và lá như kỹ thuật chiết thông thường.