Châu chấu, cào cào

Tên khoa học: Có cực kỳ nhiều loại châu chấu gây bệnh như:

Châu chấu (cào cào) lúa: Oxya chinensis

Châu chấu (cào cào) sống lưng vàng: Patanga succinta

Châu chấu (cào cào) tre lưng vàng: Ceracris spp

…

Họ: Acrididae

Bộ: Orthoptera

Dấu hiệu gây bệnh của cào cào

Châu chấu (cào cào) dịch chuyển thành đàn, cả con đã phát triển hoàn chỉnh và con non đều gây bệnh, chúng gặm cả lá non và lá già, làm khuyết từng mảng hoặc thủng lá, lá bị hại nặng còn trơ lại gân lá. Khi dịch chuyển thành đàn lớn chúng gây thành dịch, có thể gây thiệt hại tất cả ruộng ngô, lúa hoặc hoa màu cả vùng. Châu chấu (cào cào) xuất hiện cả năm và cũng phụ thuộc vào số lượng mà có thể gây nên tác hại lớn hay nhỏ. Chúng hoạt động mạnh vào lúc trời mát mẻ thường từ 7 – 10 giờ sáng và 3 – 5 giờ chiều.

Châu chấu (cào cào) hại lúa

Châu chấu lưng vàng tuổi 4, tuổi 5 gây bệnh trên diện tích mía

Ruộng ngô bị dịch châu chấu (cào cào)

Châu chấu (cào cào) tập trung với mật độ lớn phá hại hoa màu

Đặc tính hình thức biểu hiện ra bên ngoài của cào cào

– Trứng có hình ống hơi cong ở giữa, một đầu hơi lớn màu vàng đậm, ổ trứng có hình túi, trong đó trứng xếp xiên hai hàng. Trứng đẻ thành ổ từ 10-30 quả trong thân lúa, nếp gấp của lá lúa và trong các bụi cỏ phía trên mặt nước.

– Châu chấu (cào cào) non thường có 6 tuổi, màu xanh, râu sợi chỉ, mảnh lưng ngực trước dài hơn đầu, mầm cánh nối dài tới đốt thứ giữa bụng.

– Con đã phát triển hoàn chỉnh con cái thân dài hơn con đực, màu xanh vàng hoặc nâu bóng; râu đầu sợi chỉ có 23 – 28 đốt; mắt kép. Góc dưới phía sau mảnh lưng đốt bụng 3, 4 con cái có dạng gai. Mép sau mảnh sinh dục dưới có 4 răng, cự ly giữa những răng bằng nhau.

Đặc tính sinh học, sinh thái và gây bệnh của cào cào

* Tuổi đời: khoảng 200 – 210 ngày

+ Thời kỳ trứng: 15 – 21 ngày.

+ Thời kỳ sâu non: 100 ngày.

+ Thời kỳ trưởng thành: khoảng 3 tháng.

* Đặc tính sinh thái và gây bệnh:

Con đã phát triển hoàn chỉnh sống khoảng 3 tháng, trong đó con cái sống lâu dài hơn con đực. Sau khi hóa trưởng thành được 5-40 ngày thì bắt đầu giao phối, sau 10-41 ngày (trung bình trên dưới 20 ngày) bắt đầu đẻ trứng. Mỗi con cái có khả năng đẻ 3 ổ, mỗi ổ có 10-102 quả. Châu chấu (cào cào) thường thích đẻ trứng ở đất ẩm, xốp, có rất nhiều cỏ dại, nhiều ánh nắng, thích đẻ trên đất cát pha.

Con non ngay sau khi đã nở đã bắt đầu gây thiệt hại. Trưởng thành hoạt động mạnh vào 7-10 giờ và 16-17 giờ. Buổi tối châu chấu (cào cào) có xu hướng bay vào ánh lửa sáng hoặc đèn tia hồng ngoại, khi nhảy xuống mặt nước có thể bơi. Châu chấu (cào cào) gây thiệt hại cả năm, nhất là các nơi cấy cả vụ sớm và muộn.

Châu chấu (cào cào) phân bổ phổ biến ở khắp những khu vực trồng lúa và hoa màu của Việt Nam và trên toàn cầu. Cả trưởng thành và sâu non đều gây bệnh và gây bệnh toàn bộ những giai đoạn phát triển của cây trồng.

Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ châu chấu, cào cào

– Giải pháp thủ công:

+ Dọn dẹp sạch cỏ ở những bờ ruộng hoặc sơn bờ ruộng.

+ Theo dõi sát tình hình mật độ châu chấu (cào cào) trên lúa mùa, nếu mật độ cao có thể tổ chức phát động nông dân sử dụng vợt bắt trước khi vào vụ sản xuất.

+ Châu chấu (cào cào) có xu tính bay vào ánh lửa sáng vào buổi tối, vì vậy các khu vực có mật độ cao có thể đốt lửa vào buổi tối để diệt trừ nhằm hạ mật độ trên ruộng đồng.

– Giải pháp sinh học:

+  Dùng những chế phẩm nấm sinh học Metarhizum để ngăn ngừa, diệt trừ, tuy vậy hiệu quả chậm. Điểm mặt của biện pháp này là hiệu quả lâu dài, an toàn, bảo vệ thiên địch và môi trường.

– Giải pháp hóa học:

– Sử dụng một số loại thuốc có vị độc, tiếp xúc như: Sherpa 25EC, Fastac 5EC… Có thể sủ dụng hỗn hợp thuốc lânhữu cơ và cúc tổng hợp rất hiệu quả nhất: Bà con có thể tự pha trộn hoặc sử dụng những thuốc đã hỗn hợp sẵn như Dragon, Fenbis, Sherzol… Bên cạnh đó, cũng có thể sủ dụng một số loại thuốc khác như Gà Nòi, Pyrinex, Sagosuper…

Thời gian diệt tối ưu nhất:

Khi châu chấu (cào cào) trưởng thành phát sinh với mật độ cao trên diện tích rộng thì chuyện xịt thuốc diệt yêu cầu phải làm hàng loạt, cực kỳ tốn công sức và kinh phí.

Châu chấu non lưng vàng hại lúa

Hoàn hảo nhất là nên theo dõi phát hiện châu chấu (cào cào) non xuất hiện vào thời kỳ đầu mùa mưa rồi sử dụng thuốc trừ ngay thì hiệu quả sẽ cao hơn nhiều. Diệt theo phương châm: phát hiện ổ trứng nở đến đâu, phun diệt đến đó để đỡ tốn chi phí ; phun trực tiếp lên ổ Châu chấu (cào cào) đang co cụm, chớm nở ở tuổi 1, tuổi 2 nhằm hiệu quả nhất.

Ngoài những việc xịt thuốc, nhiều nơi bà con có kinh nghiệm sử dụng hạt bắp xâu thành chuỗi nhúng vào dung dịch thuốc pha lẫn rỉ đường treo không tập trung trong vườn để làm bả diệt trừ châu chấu (cào cào), hiệu quả cũng tương đối tốt.