Cây sấu

Tên thường hay gọi: Cây sấu

Cách gọi khác: cây Long Cóc

Tên khoa học: Dracontomelum duperreanum Pierre.

Họ: Anacardiaceae (họ Đào Lộn Hột).

1/ Đặc tính phân bổ của cây sấu ở nước ta

Sấu là cây được ưu chuộng sử dụng làm cây công trình cho những đô thị xanh sạch đẹp và được canh tác nhiều trên những con đường ở nhiều thành phố nước ta.

Sấu thường phân bổ đa phần ở Bắc bộ, tại những khu rừng nguyên sinh ở Cúc Phương (Ninh Bình), hay tại hồ Ba Bể (Bắc Cạn)….

Sấu là cây có biên độ sinh thái rộng, khả năng phù hợp với khí hậu và đất đai Bắc bộ.

2/ Đặc tính thực vật học cây sấu

Thân: Sấu thuộc dạng cây gỗ lớn sống lâu năm. Một cây đã phát triển hoàn chỉnh sẽ có chiều cao từ 20-30 mét. Với đường kính lớn và cho tán tương đối rộng. Với các cây đã phát triển hoàn chỉnh thân sẽ có màu đen và bong các mảng lớn hoặc sần sùi. Các cành non sẽ được phủ một lớp long màu nâu.

Lá: lá cây sấu có dạng lá kép long chim 1 lần dài mọc so le nhau.  Những lá lớn mang từ 11 – 17 lá chét mọc cách, phiến lá chét có hình trái xoan, đầu nhọn gốc tròn. Mặt trên của lá có màu xanh bóng, mặt dưới nhạt màu hơn với những gân nổi rõ.

Hoa: của chúng thuộc dạng hoa lưỡng tính mọc thành từng chum khi đã nở có màu trắng xanh tương đối đẹp. Hoa thường mọc ở ngọn hay gần ngọn, hoa nhỏ màu trắng xanh hoặc xanh vàng với đặc thù 5 đài, 10 nhị, hoa có lông mềm.Cây ra bông vào khoảng tháng 4-5 và sau khoảng nửa tháng sẽ đậu trái.

Đặc tính hoa cây sấu

Quả: quả hạch hình cầu dẹt, có đường kính khoảng 2 centimét, lúc non có màu xanh, khi chín ngả sang màu vàng. Mỗi quả thường có một hạt cứng, màu trắng, thô ráp, hóa gỗ khi khô, bề mặt hạt sần sùi có rất nhiều gai và tơ mềm kết với thịt quả.

Đặc tính quả cây sấu

Qủa cây Sấu được thu hái vào thời kỳ tháng 7 đến tháng 9/ Qủa sử dụng tươi để nấu canh hay lấy cùi thịt của quả để làm tương giấm, mứt sấu, ô mai, sấu dầm… Đây chính là một món ngon được đông đảo người yêu thích và được biết đến như là cây ăn quả tương đối phổ biến ở nước ta.

3/ Đặc tính sinh thái cây sấu

Sấu là loại cây thích sáng, chịu được hạn cực kỳ tốt vì cây có bộ rễ khỏe, ăn sâu vào lòng đất để hút nước. Đây chính là một loài cây có biên độ sinh thái rộng, thích hợp với đất đai và khí hậu ở bắc bộ. Cây mọc tốt trên đất có thành phần cơ giới từ cát pha đến đất thịt trung bình và thoát nước tốt, một số loại đất phù sa ven sông, ven suối, đất đồi núi mát ẩm

Sấu là loại cây cực kỳ dễ để trồng, phát triển nhanh, sống cực kỳ lâu, chịu đựng được gió bão. Cây thẳng, lá xanh thẫm, cho bóng mát tuyệt diệu và không bị gẫy đổ. Cây tái sinh bằng hạt nên việc nhân giống được thực thi giản đơn và dễ dàng.

4/ Chức năng của cây sấu

Trồng cây Sấu có đa công dụng, vừa mới được canh tác để lấy gỗ, vừa mới được thu nhập từ quả, tại những khu dân cư chúng lại là một trong các loại cây tạo bóng mát hiệu quả, thân cây thẳng, lá xanh thẫm, bóng rợp, không bị đổ ngã, quả tươi được sử dụng nấu canh chua, làm giấm, làm ô mai… Đồng thời nó cũng được dùng chữa trị một vài loại bệnh và trong ngành y dân tộc cổ truyền Phương Đông.

Cây sấu là loại cây công trình làm bóng mát

Cây sấu còn có thể trồng làm rừng phòng hộ chống sói mòn đất.

Do là một trong các loại cây gỗ lớn có tuổi thọ cao, tỏa bóng tốt, tán lá dầy, lá bóng láng, hoa đẹp, cho trái nhiều tiện lợi nên Sấu được canh tác nhiều nơi giúp tạo bóng mát và thu hoạch quả. Hà Nội chính là nơi trồng nhiều sấu hơn hẳn những chỗ khác.