Sâu đục quả, sâu đục trái

Tên gọi tiếng anh: cacao moth; cocoa moth; javanese cocoa moth; rambutan borer; ram-ram borer

Tên tiếng Tây Ban Nha: polilla javanesa del cacao

Tên tiếng Pháp: teigne javanaise du cacaoyer

Dấu hiệu, tập tính sinh sống và gây bệnh của sâu đục quả, đục trái Conopomorpha cramerella

+ Sâu đục trái chôm chôm: Thành trùng cái đẻ từng trứng trên cuống trái. Ở trên cây chôm chôm, loài này gây bệnh vào thời kỳ trái trưởng thành và chín. Trưởng thành đẻ trứng trên cuống trái, ấu trùng sau khi đã nở đục vào và ăn phần thịt trái hoặc vỏ hạt hình thành các đường hầm ngoằn ngoèo, thỉnh thoảng đục cả vào hạt. Sâu non gây bệnh nặng nhất khi trái bắt đầu có cơm. Quả non bị sâu đục thường biến đổi về hình dạng, khô rỗng và rụng, quả lớn bị hạ chất lượng.

Dấu hiệu quả chôm chôm bị sâu đục

Trên ca cao: Ấu trùng ăn chung quanh hạt cacao và trên

+ Sâu đục trái ca cao: Sâu đục trái thường đục thành những đường hầm trên vỏ của quả. Sâu non lúc mới nở sống bằng dịch bên trong cơ thể hoặc ăn lớp bột ở phía trong vỏ của quả cho đến lúc phát triển đầy đủ. Đường đục của sâu non dài từ 4-5 centimét trên vỏ của quả (thường đục thành những đường hầm vuông góc với chiều dài của quả và xuyên qua lớp vỏ thóc cho đến lúc chạm đến lớp xơ cứng của vỏ, hoặc đục thành những đường hầm dọc theo chiều dài quả), sau khi đục sâu vào phía bên trong, sâu non ăn lớp chất nhầy trong thịt quả vậy nên ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của quả và làm trái bị biến đổi về hình dạng. Vỏ của quả bị sâu đục trái tấn công thường có màu sắc không đồng đều, chín ép nên có chỗ vàng, chỗ xanh.

Sâu đục trái ca cao Conopomorpha cramerella

– Phía bên trong vỏ, những đường đục trở thành ngoằn nghèo. Đa phần sâu non được tìm thấy từ vỏ của quả ca cao khi quả bước vào thời kỳ chín. Sâu non tuổi cuối thường có màu xanh lá cây, dài khoảng 12 milimét. Sâu non sau khi chui ra khỏi đường hầm thường giữ lại một lỗ nhỏ có đường kính khoảng 1 milimét. – Nhộng tạo thành ở phía bên ngoài lớp vỏ, ấu trùng đẫy sức bò đến một vị trí phù hợp để hóa nhộng. Nhộng thường tìm thấy ở những rãnh của vỏ của quả hoặc trên những lá còn xanh hoặc lá đã khô và những tàn tích khác.

Hạt ca cao bị mốc, lên men khi bị sâu bệnh

Đặc tính sinh học, hình thức biểu hiện ra bên ngoài và sinh thái của sâu đục quả, đục trái Conopomorpha cramerella

* Tuổi đời: 27 – 35 ngày

– Trứng: 4 – 6 ngày: Trứng có hình bầu dục dẹp, kích cỡ khoảng 2 milimét, mới đẻ màu trắng sữa, sau chuyển màu vàng. Trứng  đẻ đơn lẻ từng quả ở  bất kể vị trí nào trên bề mặt vỏ của quả, trứng mới đẻ màu vàng cam, hình bầu dục chiều dài không quá 0,5 centimét. Khi sắp nở, trứng chuyển sang màu trắng đục, vỏ màu trắng  phía bên trong có màu đen.

– Sâu non: 14 – 16: Ấu trùng lúc mới nở có màu trắng sữa (dài khoảng 1mm), đầu nâu, sau chuyển sang màu hồng nhạt, ở trên mỗi đốt phía lưng có 4 đốm nâu nhạt, ở trên mỗi đốt có lông cừng nhỏ, đẫy sức dài 22 milimét. nbsp;

– Nhộng: 7-10 ngày: Nhộng màu nâu nhạt được bao quanh bởi một kén bằng tơ, sâu thường hoá nhộng ở kẻ trái hoặc nơi tiếp giáp giữa 2 trái.

– Trưởng thành: Trưởng thành là một loài ngài nhỏ có chiều dài sải cánh 25 milimét, toàn thân và cánh màu nâu nhạt, ở trên cánh có rất nhiều chấm đen, râu và chân cực kỳ dài, cánh trước có hình lá liễu thon dài có các vân trắng, cánh sau hình dùi, rìa cánh mang nhiều lông tơ.

+ Bướm hoạt động mạnh nhất vào buổi tối, bám trên chum hoa hút mật và đẻ trứng trên quả non. Trưởng thành, giao phối, đẻ trứng vào buổi tối. Một trưởng thành cái có khả năng đẻ từ 50-100 trứng trong một tuổi đời.

+ Ban ngày trưởng thành thường ở phía trên những nhánh của cây. Màu sắc của trưởng thành thường giống với vỏ thân cây nên cực khó phát hiện.

Sâu đục trái Conopomorpha cramerella

Giải pháp phòng trị sâu đục quả, đục trái Conopomorpha cramerella

– Giải pháp trồng trọt:

+ Cần thu hoạch trái triệt để để tiến hành loại bỏ toàn bộ những tàn tích mà sâu đục quả đã tấn công ra khỏi khu vực trồng trọt ca cao từ đấy phá vỡ chu kỳ gây bệnh của chúng.

+ Sử dụng túi nilon để bao trái hạn chế trưởng thành sâu đục trái đẻ trứng trên vỏ của quả đồng thời bảo vệ trái khỏi sự tấn công của những loài sâu bệnh khác. Túi được cắt đáy để thông gió và sẽ được giữ trong suốt thời gian sinh trưởng của quả cho tới lúc thu hoạch.

+ Bón phân đầy đủ, hài hòa để cây luôn khỏe khoắn, trái lớn và hỗ trợ vỏ trái cứng làm giới hạn sự thâm nhập của sâu.

– Thiên địch của sâu đục trái:

Trong tự nhiên trứng sâu đục trái Conomorpha cramerella bị ký sinh bỡi ong ký sinh họ Trichogrammatidae và kiến, do đó tạo điều kiện thuận lợi cho những loài này phát triển cũng hạ nbsp;được tổn thất do sâu gây nên.

Trong tự nhiên trứng sâu đục trái bị ký sinh bởi ong ký sinh họ Trichogrammatidae và kiến, vậy nên tạo điều kiện thuận lợi cho những loài này phát triển cũng hạ được tổn thất do sâu gây nên.

Ong ký sinh họ Trichogrammatidae; Ong Trichogrammatidae ký sinh trên trứng sâu

– Giải pháp hóa học:

Có thể xịt thuốc để Phòng trị bằng một số loại thuốc như Fenbis 25EC 30-35cc/8lít, Sago super 10EC 25-30cc/8lít, Karate, Polytrin, Cymbush…