Ngăn ngừa, diệt trừ ruồi đục trái trên cây na bằng chất dẫn dụ sinh học

Ruồi vàng còn gọi là ruồi đục trái, là côn trùng gây bệnh trên một số loại trái cây, nhất là trên cây na. Ruồi đục quả thường tấn công vườn na vào giai đoạn cây sắp thu hoạch, khiến quả bị hư thối, tổn thất về kinh tế lên đến 50%. Để ngăn ngừa, diệt trừ được loại ruồi đục quả này, đã không ít lần khiến bà con hoang mang vì cực khó loại bỏ được hết loại ruồi vàng. Tuy vậy, gần 1 năm gần đây, khi đưa chất dẫn dụ sinh học vào vườn, tỉ lệ trái bị đục hạ đến 90% ở những nhà vườn ở Tây Ninh. Hỗ trợ cho những nhà vườn không còn lo ngại về vấn đề này nữa.

1/ Đặc tính sinh thái của ruồi vàng

– Ruồi vàng đục trái na có tuổi đời cực kỳ ngắn khoảng 30 ngày và được chia theo dai đoạn phát triển như sau:

+ Thời kỳ trứng: 2-3 ngày

+ Thời kỳ sâu non: nối dài 8-10 ngày

+ Thời kỳ nhộng: nối dài 7-12 ngày

+ Thời kỳ trưởng thành: nối dài 5-7 ngày

Tuổi đời sinh trưởng của ruồi vàng đục trái

– Ruồi vàng đục trái có hình dạng lớn hơn ruồi nhà, có màu vàng, cánh trong, khi đậu có 2 cánh rang ngang vuông góc với thân. Ruồi cái trưởng thành có khả năng đẻ trứng trong khoảng thời gian 5-7 ngày, đẻ thành từng ổ trứng dưới bề mặt vỏ của quả, trứng có hình quả chuối có màu trắng, mỗi ổ từ 1 cho tới vài chục quả trứng (có trường hợp lên đến hàng trăm quả trứng/ổ). Ruồi trưởng thành có khả năng sống 30-40 ngày.  Ruồi vàng  thường hoạt động ban ngày, thường là sáng sớm hoặc chiều mát.

2/ Thành phần có trong chất dẫn dụ sinh học

– Chất dẫn dụ sinh học là các chất hỗn hợp giữa chất dẫn dụ và chất diệt trừ ruồi vàng đục trái. Trong đó:

+ Chất dẫn dụ được chiết xuất từ tinh dầu cây hương nhu, chuối, sầu riêng (mít), rứa (thơm), rượu nếp than và bã bia.

+ Chất diệt trừ ruồi vàng đục trái được chiết xuất tinh dầu từ hạt mã tiền, hạt quả bình bát hòa trộn với rượu.

– Phối hợp giữa chất dẫn dụ và chất diệt trừ ruồi vàng đục quả sinh ra thành phẩm là dung dịch diệt trừ ruồi vàng đục quả đối với các loại cây na.

Hoạt chất có trong chất dẫn dụ

Hoạt chất có trong chất diệt trừ ruồi vàng

Dung dịch sinh học diệt trừ ruồi vàng

3/ Đặt bẫy chất dẫn dụ sinh học vào vườn na

– Để ruồi vàng không đục quả na, bà con cần đặt bẫy sinh học trước một tháng khi tiến hành thu hoạch. Ở trên 1 ha bà con nên đặt ít nhất là 8 bẫy.

– Đối với đặt bẫy bà con cho 2/3 lượng nước vào bình đặt bẫy, treo cố định lên cây tiếp đến phối hợp đổ chất dẫn dụ sinh học vào bẫy.

– Việc đặt bẫy cố định lên như vậy khi đổ chất dẫn dụ sinh học lên sẽ giúp nước đẩy váng dầu lên phía trên, thì khi dẫn dụ ruồi đến, ruồi đậu lên phía trên sẽ làm ruồi bị dính và diệt trừ được ruồi. Đừng nên cho nước và chất dẫn dụ vào cùng lúc, như vậy thuốc sẽ bị hòa tan trong nước, sẽ gây giảm công dụng của thuốc.

– Cách đặt bẫy: Để đặt bẫy bà con nên chọn cành na chắc khỏe để đỡ được bình và chọn những nơi thoáng mát không để ánh nắng chiếu trực tiếp chiếu vào bình làm mất công dụng của thuốc, buộc chặt giữ bình cố định ở cành, tránh hiện trạng khi bị gió mưa làm đổ thuốc. Đặt bẫy khi treo cách mặt đất 1,2-1,5m, đừng nên đặt bẫy sát ranh cách ranh 20m. Vì khi đặt sát bờ ranh sẽ làm ruồi từ vườn khác bay vào. Sau khi đặt bẫy cố định bà con đổ thuốc dẫn dụ vào bẫy. Một bẫy bà con dùng 80 mililít thuốc dẫn dụ, khi đổ bà con lưu ý tránh để thuốc rơi vãi ra vườn sẽ làm ruồi vàng đến và phát triển mạnh hơn.

Cách đặt bẫy sinh học trên cây na

– Chú ý bà con nên dùng bẫy sinh học này thường xuyên trong vòng 2 tháng để cho những khu vườn khác không còn phát tán sang và nên dùng trên diện tích rộng trên những khu vườn khác.

4/ Vệ sinh dọn dẹp và xử lý ruồi sau khi đặt bẫy

– Sau một tháng đặt bẫy ngay lúc này bà con nên vệ sinh dọn dẹp bẫy bằng phương pháp thu gom bẫy, dọn dẹp sạch bẫy và tiến hành thiêu hủy ruồi vàng bằng phương pháp trôn ruồi vàng xuống đất. Đây chính là biện pháp hữu hiệu nhất để tiến hành loại bỏ ruồi đục trái ra khỏi vườn.

Với các chia sẻ cách trên, mong rằng những nhà vườn có thể loại bỏ được tất cả ruồi đục trái trên vườn na và hỗ trợ cho vườn na đạt được chất lượng và năng suất tối ưu nhất.