Phòng chữa bệnh đốm vằn ra sao cho có hiệu quả?

Lúa ở vùng tôi mấy năm gần đây bị nhiễm bệnh đốm vằn gây bệnh tương đối nhiều, có ruộng bệnh làm thất thu đến vài chục phần trăm năng suất. Để phòng chữa bệnh này chúng tôi đã sử dụng nhiều loại thuốc để phun xịt, nhưng kết quả cũng không cao. Xin cho thấy để diệt bệnh nên sử dụng giải pháp nào thì có hiệu quả hơn?

Vũ Văn Toàn và một số bà con ở Trảng Bàng (Tây Ninh)

Trả lời: Cùng với đạo ôn, đốm vằn được coi là một trong vài bệnh nguy hiểm cho cây lúa ở những tỉnh phía Nam. Bệnh thông thường phát sinh, phát triển và gây bệnh nặng cho các ruộng lúa gieo sạ dày, bón quá nhiều phânđạm… khiến cho lúa tốt lốp, ruộng lúa bít bùng, tạo độ ẩm không khí trong ruộng cao, mặt khác cũng khiến cho ây lúa yếu ớt, sức chống đỡ với bệnh kém khiến cho bệnh phát sinh, phát triển mạnh hơn.

Bệnh đốm vằn hại lúa

Để ngăn ngừa tác hại của bệnh, cần phải ứng dụng nhiều giải pháp 1 cách hợp lý trong quy trình quản lý dịch hại tổng hợp ngay lúc đầu vụ, chứ không thể ứng dụng đơn lẻ một giải pháp nào được, nhất là nếu cứ để đến khi bệnh sinh trưởng và phát triển và gây bệnh nặng rồi mới đem thuốc ra xịt thì hiệu quả sẽ không cao, đấy là chưa kể có thể những bạn còn sử dụng sai loại thuốc thì hiện trạng có khi còn tồi tệ hơn. Sau đây chính là một vài giải pháp chính:

1/ Dọn dẹp vệ sinh ruộng đồng: Bệnh đốm vằn truyền lan từ vụ trước đó sang vụ sau thông qua nguồn gây bệnh nằm sẵn trong tàn tích của cây lúa bị nhiễm bệnh ở vụ trước đó, ở trên các loại thực vật kí chủ phụ của bệnh ở phía trên ruộng và chung quanh bờ, từ các hạch nấm nằm sẵn trong đất uộng. Do đó cần phải cắt đứt cầu nối của bệnh từ vụ trước đó truyền qua vụ sau bằng phương pháp phải vệ sinh ruộng đồng sạch sẽ, thu gom tàn tích rơm rạ, lúa chét của vụ trước đó, cỏ dại trên ruộng và chung quanh bờ ra khỏi ruộng hoặc chất đống đốt. Cày bừa kỹ để chôn vùi bớt hạch nấm trên ruộng.

2/ Mật độ sạ cấy: Hiện thực ruộng đồng cho biết các ruộng gieo sạ quá dày (nhất là lại được bón nhiều phân đạm) khiến cho lúa tốt bít bùng thường là các ruộng bị nhiễm bệnh gây phá hại nặng nhất. Do đó để ngăn ngừa bệnh những bạn nên gieo sạ với mật độ vừa đủ, dựa theo tình hình đất đai, mùa vụ…. nên gieo sạ khoảng 100-150 kilogam lúa giống cho một héc ta là vừa, nếu sử dụng máy sạ hàng thì lượng giống chỉ cần khoảng 70-80 kilogam.

3/ Phân bón: Hạn chế bón quá nhiều phân đạm, phải bón hài hòa giữa đạm, lân và kali. Nên dựa trên kinh nghiệm hiện thực  hoặc dựa trên bảng so màu lá lúa mà bón cho thích hợp. Cố gắng không nên để cho cây lúa bị tốt lốp. Không được tập trung nhiều phân đạm để bón thúc đòng vào thời kỳ cuối đẻ nhánh tạo cho cây lúa tốt lốp vào thời kỳ tiếp đến dễ khiến cho bệnh tiến triển gây bệnh mạnh.

4/ Điều tiết mực nước ruộng: sao cho thích hợp với từng thời kỳ sinh trưởng của cây lúa, bảo đảm cho cây lúa khỏe, có sức chống đỡ với bệnh. Nếu bệnh đang có chiều hướng phát triển thì phải rút cạn nước ruộng và xịt thuốc ngăn ngừa, diệt trừ bệnh kịp lúc.

5/ Sử dụng thuốc hóa học: Khi bệnh đã phát sinh và đang có chiều hướng phát triển mạnh thì phải sử dụng thuốc phun xịt ngay. Ngày nay thuốc hóa học để chữa bệnh cây có cực kỳ nhiều loại, nhưng không phải loại thuốc nào cũng có thể phòng trị được bệnh đốm vằn, do đó nếu những bạn chưa biết 1 cách chắc chắn thì tối ưu đặc biệt là trước khi mua nên tham khảo ý kiến của cán bộ bảo vệ thực vật, cán bộ khuyến nông ở địa phương hoặc người trực tiếp bán thuốc. Nếu như không hỏi được những bạn có thể dùng một trong các loại thuốc như: Superin 20EC/40EC/80EC/50WP, Validacin 5SC, Vivadamy 3DD, Anvil 5SC, Tilt 250ND, Bonanza 100DD… về liều lượng và hướng dẫn sử dụng những bạn có thể đọc chỉ dẫn của hãng sản xuất có in trên nhãn thuốc. Khi phun các bạn nhớ đưa vòi xịt xuống phần dưới của cây lúa để thuốc tiếp xúc với bệnh được tốt hơn.