Các ích lợi đối với sức khỏe và một vài vị thuốc trị bệnh từ cây chè (trà)

– Chè là cây được sử dụng làm nước uống thân thuộc trong nhân dân, được canh tác nhiều ở những tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Lâm Đồng,… Lá tươi nấu nước uống gọi là chè xanh, hoặc hái búp và lá non sao, vò rồi sao khô pha nước uống gọi là chè khô (chè mạn), sử dụng chè khô tẩm ướp một vài loài hoa gọi là chè hương, hoặc cho lên men mới phơi sấy khô để chế trở thành chè đen.

– Chè là cây nhỡ, cao 1 – 6m. Lá mọc so le, hình trái xoan, dài 4 – 10 centimét, rộng 2 – 2,5 centimét, nhọn gốc, nhọn tù có mũi ở đỉnh, phiến lá lúc non có lông mịn, khi già thì dầy, bóng, mép khía răng cưa cực kỳ đều. Hoa lớn, có 5 – 6 cánh hoa màu trắng, mọc riêng lẻ ở nách lá, có hương thơm, nhiều nhị. Quả nang thường có 3 van.

– Theo nghiên cứu, trong lá chè có tinh dầu, những dẫn xuất polyphenolic (flavonoid, catechol, tanin) những alcaloid cafein, theophyllin, theobromin, xanthin. Còn có những vitamin C, B1, B2, B3 và những men.

– Theo một nghiên cứu vừa mới đây của những nhà khoa học Hà Lan cho biết, việc uống một tách trà sẽ giúp bạn giải đáp những ô chữ nhanh hơn. Thành phần tự nhiên trong một tách trà làm giúp đẩy mạnh chức năng não bộ và tỉnh táo. Những nhà khoa học đã nghiên cứu công dụng của các hóa chất quan trọng trong trà đối với khả năng hoạt động thần kinh trên 44 tình nguyện viên. Công dụng của các thành phần này, một axit amino có tên là L-theanine mà cũng phát hiện thấy trong nước chè xanh tươi và cafein ở mức độ đặc thù phát hiện thấy trong một tách trà được so với một biện pháp chữa trị bằng giả dược. So sánh với các người đã uống thuốc an thần thì những thành phần hoạt tính này đã nâng cấp đáng kể độ chuẩn xác qua cực kỳ nhiều công việc đối với các người đã uống trà sau 20–70 phút. Thành quả nghiên cứu này cho biết uống trà giúp đẩy mạnh tập trung khi thực thi những nhiệm vụ khó. Bên cạnh đó, uống trà cũng được cho rằng liên quan với việc hạ nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư và bệnh Parkinson. TS. Tim Bond cho thấy các phát hiện mới nhất này cho biết uống 2 tách trà đen giúp nâng cấp khả năng phản ứng với các kích thích và tập trung vào nhiệm vụ đang thực thi.

Cây chè có rất nhiều công dụng quý đối với sức khỏe

– Theo y học cổ truyền, chè có công dụng thanh nhiệt giải khát, tiêu hoá tốt, lợi tiểu, định thần,… Sử dụng ngoài nấu nước ngâm rửa vết bỏng hay lở loét có công dụng sát khuẩn, chóng lên da non…

– Công dụng trị bệnh của lá chè

1/ Ăn không tiêu, đầy bụng: Lấy 10g lá chè, 10g bột sơn trà (sao), 10g đường đỏ, đổ nước sôi vào hãm, 10 phút sau là uống được. Sử dụng 3 – 5 ngày.

2/ Trị cảm sốt: Lá chè 3g, muối ăn 1g, hãm nước sôi uống 4 – 6 lần trong một ngày, sử dụng trong trường hợp cảm sốt, ho có đờm vàng, đau họng.

3/ Nếu cảm sợ lạnh, ho có đờm trắng thì sử dụng 3g lá chè, 3 miếng gừng đem hãm với nước sôi uống.

4/ Trị bỏng nhẹ: Lấy một nắm lá chè sắc nước đặc, để nguội ngâm vết bỏng hoặc sử dụng vải mỏng nhúng vào nước chè nguội rồi đắp vào chỗ bỏng, mỗi lần 10 – 15 phút, ngày làm 2 – 3 lần sẽ làm dịu đau, tránh phồng da, chóng lên da non.

5/ Nước ăn chân: Lá chè già 400g, phèn chua 60g, sắc lấy nước đặc, để nguội bôi vào vùng da bị nước ăn chân, ngày 2 – 3 lần, bôi đến khi khỏi.

6/ Da bị nẻ: Trước khi đi ngủ lấy một nhúm chè, nhai nát, nhuyễn thì đắp vào chỗ nẻ, rồi lấy băng buộc vào, sáng hôm sau thì bỏ ra.

7/ Nhiệt miệng: Lá chè có công dụng diệt trừ khuẩn, tiêu viêm nên liên tục sử dụng nước chè súc miệng có công dụng chữa nhiệt miệng hiệu quả.

8/ Làm sạch và phòng ngừa vi khuẩn gây viêm nhiễm vùng kín ở chị em phái nữ: Lá chè một nắm, rửa sạch, đun nước để rửa vệ sinh vùng kín hằng ngày.

9/ Ba loại trà chống rét: Không nói thì ai ai cũng biết giá rét không có lợi đối với cơ thể ra sao. Để phòng ngừa giá rét và bảo vệ sức khỏe, ngoài những giải pháp thông thường như mặc ấm, ăn nóng, tránh bị gió lùa…, chúng ta có thể dùng một vài giải pháp giản đơn của y học cổ truyền. Bài viết này xin được giới thiệu 3 loại trà dược giản đơn để độc giả tham khảo và vận dụng:

+ Khương táo trà Gừng tươi 20g, hồng táo 10 quả, đường đỏ lượng đủ. Gừng tươi rửa sạch, thái vụn; hồng táo bỏ hạt, thái vụn. Hai thứ đem hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì sử dụng được, khi uống chế thêm đường đỏ với lượng thích hợp, uống thay trà trong ngày. Tác dụng: tán phong hàn, ấm tỳ vị, ích khí bổ hư, thường sử dụng trong các ngày giá rét, đặc biệt tốt với các người tỳ vị hư yếu, dễ bị cảm lạnh, đau bụng, rối loạn tiêu hoá, dễ mắc những chứng bệnh đường hô hấp… Trong công thức Khương táo trà, với sinh khương làm chủ vị kết hợp cùng hồng táo và đường đỏ vừa có công năng trừ phong hàn, làm ấm tỳ vị tương đối tốt lại vừa có công dụng ích khí bổ hư, thật sự là một trong các loại trà dược phù hợp trong các ngày đông tháng giá. Nếu như không có hồng táo có thể sủ dụng đại táo thay thế. Cũng có thể chế biến loại trà này bằng phương pháp: gừng tươi rửa sạch, giã nát; hồng táo bỏ hạt, thái vụn; hai thứ đem chưng với đường đỏ thành dạng cao đặc, đựng trong lọ kín sử dụng dần, mỗi lần lấy chừng nửa thìa cà phê chế với nước ấm, uống thay trà.

+ Tô diệp khương đường trà Tô diệp (lá tía tô) 3g, gừng tươi 3g, đường đỏ lượng đủ. Tô diệp và gừng tươi rửa sạch, thái vụn, đem hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì sử dụng được, uống thay trà trong ngày, khi sử dụng chế thêm đường đỏ với lượng thích hợp. Tác dụng: giải biểu tán hàn, hoà vị khoan trung, thường sử dụng làm đồ uống trong các ngày giá rét, đặc biệt tốt với các người dễ bị cảm lạnh, đau đầu hoa mắt chóng mặt, sợ lạnh, bụng trướng đau, đại tiện lỏng nát… Nếu có thể, khi hãm cho thêm một số lát quế chi thì hiệu lực tán hàn của loại trà dược này lại càng được gia tăng.+ Hồi hương đường đỏ trà Tiểu hồi hương 10g, đường đỏ lượng đủ. Tiểu hồi hương rửa sạch, tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì sử dụng được, khi sử dụng chế thêm đường đỏ với lượng phù hợp, uống thay trà trong ngày. Tác dụng: ôn trung trừ hàn, hành khí chỉ thống, sử dụng làm đồ uống phù hợp trong các ngày giá rét.

Lưu ý:

+ Không uống chè khi đói sẽ gây cảm giác cồn cào, hoa mắt, chóng mặt.

+ Không uống ngay sau bữa ăn vì trong chè chứa tanin, nếu sau khi ăn uống chè xanh thì chất sắt và protein trong thức ăn sẽ phối hợp với chất tanin, gây giảm khả năng hấp thụ dưỡng chất của cơ thể.

+ Đừng nên uống trước khi đi ngủ vì chè gây kích thích thần kinh gây khó ngủ.

+ Người bị táo bón nên hạn chế uống nhiều nước chè.

+ Phái nữ có thai ai cũng đừng nên uống nhiều nước chè để giúp tránh nguy cơ bị thiếu máu, mất ngủ.