Tác dụng trị bệnh của rau cải cúc

Rau cải cúc là cây trồng khắp nước ta, có tương đối nhiều cách gọi khác nhau như là: cúc tần, cải tần ô… Theo Y học cổ truyền, rau cải cúc có vị ngọt, hơi đắng, the, thơm, tính hơi mát, lành không độc, có tính năng tiêu thực, lợi trường vị,  thanh đàm hỏa, yên tâm khí. Cải cúc có công hiệu điều trị ho lâu ngày, làm tán phong nhiệt, trị đau mắt, thường hay được dùng cho những chứng như: ăn kém tiêu, viêm họng, viêm phế quản… Rau được dùng rộng rãi để chế biến những món canh và để làm thuốc chữa bệnh trong nhân dân. Trên thực tế đã có các phương thuốc cải cúc giản đơn và hiệu nghiệm. Sử dụng lá tươi, hoặc đã phơi khô trong mát (âm can) không phơi nắng (làm mất tinh dầu thơm). Dưới đây xin trình bày cụ thể một vài phương thuốc từ rau cúc để cùng tham khảo và có thể lựa chọn ứng dụng khi cấp thiết:

–Rau cải cúc chữa ho đờm, nhức đầu, chóng mặt buồn nôn do tiêu hóa kém, suy nhược, hay lạnh…: Lấy 1/2 kilogam cải cúc, một đầu cá mè lớn, một ít gừng tươi, một ít rượu, và gia vị. Đầu cá mè rửa sạch, rán cho vàng thơm, cho gừng vào đảo đều rồi tưới rượu lên và lượng nước vừa đủ hầm chín. Cho cải cúc vào nấu đến sôi, nêm nếm gia vị vừa đủ.

–Rau cải cúc chữa tỳ vị hàn: Dạ dầy ruột trong hiện trạng lạnh, nếu ăn các giống rau cải nói riêng và rau thuộc loại hàn thì sẽ không phù hợp vì hàn sẽ ngộ hàn. Ở trường hợp đó nên chọn rau cải cúc để ăn. Sách viết: “Cải cúc làm ấm bao tử bằng phương pháp nấu nhừ cải cúc”. Tất nhiên, nấu nhừ cải cúc sẽ gây mất giòn thơm như khi ăn tái.

Rau cải cúc có rất đa công dụng trị bệnh quý

–Rau cải cúc bổ tỳ, chữa hoa mắt, lợi tiểu: Lấy 200g cải cúc, một con cá diếc độ 1/2 kilogam, một ít rượu, dầu ăn, và những gia vị vừa đủ. Cá diếc làm sạch, bỏ vảy, đem rán vàng, rồi cho rượu vào đảo qua, cho gừng, nước vào tiếp, nấu với lửa nhỏ cho cá chín thì cho cải cúc vào và nấu đến sôi lại, nêm nếm gia vị. 10 ngày là một liệu trình.

–Rau cải cúc chữa chứng ho dai dẳng: Rau cải cúc 100 – 150g, phổi lợn 200g thái thành miếng, sử dụng nấu thành canh ăn cả cái lẫn nước cùng bữa cơm, cần ăn trong 3 – 4 ngày là 1 liệu trình.

–Rau cải cúc chữa ho ở trẻ thơ: Lấy rau cải cúc 6g (thái nhỏ), sau cho vào cùng một chút mật ong đem hấp cơm, gạn lấy nước cho trẻ uống rất nhiều lần trong ngày.

–Rau cải cúc chữa trị chứng đau mắt: Rau cải cúc 1 nắm rửa sạch thái nhỏ. Cá giếc khoảng 250g làm sạch bỏ ruột nấu cùng rau cải cúc ăn ngày 1 lần (theo Thực liệu kỳ phương). Phối hợp lấy rau cải cúc đã rửa sạch hơ nóng trên lửa, tiếp đến bọc vào vải sạch mỏng để chườm trên mắt (lưu ý đừng hơ quá nóng, như vậy vừa giữ được chất tinh dầu có chứa trong rau, song lại không gây bỏng mắt và làm vỡ những mạch máu nhỏ ở phía trong mắt) cực kỳ kiến hiệu (theo Thực liệu kỳ phương).

–Rau cải cúc chữa nhức đầu kinh niên: Rau cải cúc 15g, sắc lấy nước uống rất nhiều lần trong ngày. Phối hợp lấy rau cải cúc hơ nóng rồi chườm lên đỉnh đầu (nơi huyệt bách hội), và 2 bên thái dương vào khi nào đau đầu hoặc vào ban đêm hằng ngày trước khi đi ngủ.

–Món cháo giải cảm cúm: Tức trường hợp người bệnh bị ho, sốt. Lấy rau cải cúc lượng đủ rửa sạch để ráo nước cho vào chén lớn, lấy cháo đang nóng đổ vào chén để trong 5 – 10 phút sau, trộn gia vị cho người bệnh ăn hết cả rau cải và cháo.

–Canh cải cúc cá diếc: Phù hợp dùng cho người cao tuổi hoặc trẻ thơ ăn không tiêu, tiểu tiện ít, mệt mỏi. Nhờ công dụng của món là bổ tỳ khai vị, trừ đàm thấp, hòa trung, kiện vị, lợi tiểu, làm khỏi ho đờm, gan nóng, hoa mắt, chóng mặt: Lấy cá dếc 500g, cải cúc 150g, rượu, dầu vừng, tiêu, muối vừa đủ. Rán vàng hai mặt cá cho ít rượu vào đảo sơ, cho gừng, sau cho chút nước đun sôi hạ lửa nhỏ đun tiếp cho nhừ cá, rồi cho rau cải cúc vào đun lớn lửa cho sôi nhào là được. Có điều kiện nên ăn một thời gian 10 – 15 ngày là một liệu trình.

– Canh cải cúc đầu cá mè: đầu cá mè lớn 1 cái, cải cúc 500g, gừng 3 lát, rượu, gia vị vừa đủ. Rán đầu cá vàng thơm, cho gừng vào đảo đều, rồi rưới rượu lên đầu cá, đổ nước vừa đủ hầm nhừ, cho cải cúc vào đun sôi nhào, nêm gia vị vào là được. Món canh này làm tỉnh táo tâm trí, chống mệt mỏi, kém ăn, chống lạnh giá: nhờ tác dụngôn trung, tán hàn, trị ho đờm, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn do tiêu hóa kém, suy nhược, lạnh giá, là món canh của các ngày giá lạnh của người cao tuổi, người làm việc trí óc.