Xoăn vàng lá cà chua

1/ Dấu hiệu

– Lá không có hình dáng, nhỏ hẹp và biến vàng từ mép và chóp lá lan vào giữa gân (nhất là lá non).

– Lá uốn cong lên phía trên thành hình cái thuyền.

– Bị bệnh lúc cây còn nhỏ, cây sẽ bị xoắn lá ngọn cực kỳ nhanh và không thể phát triển không có hoa quả.

2/ Nguyên do

– Có khoảng 40 loài begomovirus tạo bệnh xoăn vàng lá cà chua.

– Ở miền bắc xác định được 2 loài là:

+ Tabaco leaf curl virus (tạo bệnh xoăn lá thuốc lá).

+ Tabaco yellow leaf curl vius.

– Những loài begomovirus đều có phân tử hình chùy (hình cầu kép), có bộ gen DNA sợi vòng đơn mã hóa cho khoảng 6 gen.

3/ Phát sinh phát triển

– Những begomovirus cà chua không truyền qua hạt giống, không truyền qua tiếp xúc cơ học.

– Vius thâm nhập vào cây và ruộng đồng bằng bọ phấn (Bemisia tabaci).

– Bọ phấn truyền Begomovirus theo kiểu vững chắc tuần hoàn.

– Truyền bệnh xoăn vàng lá cà chua ở Việt Nam cho biết: 3 – 4 bọ phấn tiếp có thể truyền bệnh tốt. Giai đoạn tiền dục trong bọ phấn là 11 ngày.

– Ở phía Bắc Việt Nam, bệnh nặng vào tháng 8 – 12 vụ sớm, 3 – 5 vụ xuân hè. Vụ cà chính vụ bệnh cà nhẹ hơn.

4/ Ngăn ngừa, diệt trừ

– Trồng cách li trong nhà kính, nhà màn, loại bỏ cây bị hại.

– Diệt trừ bọ phấn 15 ngày/lần, sử dụng giấy bạc phản xạ xua đuổi, sử dụng bẫy bả màu vàng.

– Sử dụng giống kháng chuyển gen.