Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

 

Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

Cây vải từng là cống phẩm dành cho vua chúa, liên quan đến vụ án oan công thần Nguyễn Trãi.

Theo ghi chép trong Nam Phương Thảo Mộc Trạng, năm 111 trước công nguyên, Hán Vũ Đế (Trung Quốc) đã sai đem 100 cây vải từ Giao Chỉ (bắc bộ nước ta) về trồng. Song không cây nào còn sống sót, từ đấy, vua Hán bắt Giao Chỉ mỗi năm phải cống nạp vải (quả lệ chi).

Dương Quý Phi đời Đường thích ăn vải đến nỗi ưu ái đặt tên cho vải là “phi tử tiếu”, tức “nụ cười Dương Phi”. Đường Huyền Tông muốn chiều lòng ái phi, nên liên tục bắt cống nạp vải, sai phu trạ phi ngựa tốc hành để vận chuyển. Quả vải được ướp mật hoặc muối để tươi ngon suốt chặng đường dài.

Đến thế kỷ thứ 8 – đời vua Mai Hắc Đế, cây vải được chuyển ra trồng ở vùng Hồng Châu (Hải Dương). Vùng Thanh Hà với thổ nhưỡng được bồi đắp bởi dòng sông Hồng và sông Thái Bình, hay lụt lội nhưng phù sa giầu có, trồng vải cho trái ngọt và cho năng suất cao.

Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

Quả vải (lệ chi) xuất hiện tại nước ta từ cách đây hàng nghìn năm. Ảnh: Bizmedia

Sách Vân Đài Loại Ngữ của Lê Quý Đôn cũng ca tụng quả vải “mã ngoài như lụa hồng, tơ tía, thịt vải như thủy tinh” và  “nước Nam sản xuất trái lệ chi nhiều nhất, lệ chi ở xã An Nhơn (Yên Nhân) huyện Đường Hào ngon, ngọt, thơm không thể nào tả được”.

Năm 1442, cây vải còn gắn liền với án oan Lệ Chi Viên lớn nhất trong lịch sử của công thần lập quốc nhà Lê – quan hành khiển Nguyễn Trãi. Ông bị triều đình quy tội giết vua Lê Thái Tông trong vườn vải, bắt tội đến 3 họ. Đến năm 1464 – triều Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi mới được minh oan.

Đến thế kỷ 20, thời Tự Đức (1847 – 1883), ngoài giống bản địa, vải thiều được du nhập vào nước ta. Cụ Hoàng Văn Cơm (tên tự Phúc Thành), người thôn Thúy Lâm, xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà mang hạt về ươm từ năm 1870. Cụ ươm lên 3 cây, nhưng chỉ có một cây sống sót và ra quả, nhân giống thành các vườn vải thiều rộng khắp vùng Hải Dương. Đến nay, cây vải tổ trên 150 tuổi này vẫn còn tươi tốt.

Cận cảnh cây vải thiều tổ Thanh Hà

Hiện nay, vải vùng Yên Nhân mà Lê Quý Đôn ca tụng vẫn còn, nhưng quả lớn và chua hơn vải thiều. Giống quả ngon được thị trường ưa thích nhất vẫn là vải thiều trồng ở Thanh Hà, Chí Linh (Hải Dương); Đông Triều (Quảng Ninh); Lục Nam, Lục Ngạn (Bắc Giang).

Vải thiều là giống quả nhỏ nhất trong những giống vải ngày nay, đường kính khoảng 3,3 – 3,5 centimét ; vỏ sần, chín đỏ; hạt nhỏ, đen tuyền hoặc lép. Giống vải chín muộn, thu hoạch từ đầu tháng 5 đến tháng 6 âm lịch.

Hiện ở Thanh Hà còn có những giống vải khác như u trứng, u hồng, u thâm có kích cỡ lớn, quả hơi bầu dục. Vải Tàu Lai và Lãng Xuyên có trái nhỏ hơn, dạng tròn. Những giống này thường chín sớm hơn, dân gian gọi là vải tu hú (chim tu hú kêu báo hiệu mùa vải chín), nhưng hạt lớn, vị chua hơn.

Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

Khu vực trồng cây vải Thanh Hà được bồi đắp bởi sông Hồng và sông Thái Bình. Ảnh: Bizmedia

Hải Dương có 14/250 ha trồng vải nhưng tập trung nhiều nhất ở huyện Thanh Hà (47%) và Chí Linh (43%). Thập niên 50-60 của thế kỷ trước, cây vải thiều theo chân ông Nguyễn Đức Trụ (quê xã Nam Dương, Hải Dương) lên Lục Ngạn lập nghiệp. Bén rễ đất đồi, đến nay toàn tỉnh Bắc Giang có khoảng 30.000 ha trồng vải. Trong số đó, nbsp;Lục Ngạn là khu vực trồng cây vải nhiều nhất cả nước với trên 16/000 hecta, quả lớn hơn vải Thanh Hà, giá bán cũng đắt hơn.

Trung Quốc là thị trường tiêu thụ vải mạnh từ rất lâu rồi, đến nay vẫn chiếm tới 80% sản lượng vải thiều Lục Ngạn xuất khẩu. Trong một vài năm trở lại đây, trái vải Việt Nam đã tiếp cận và mở rộng sang nhiều nước khác như Australia, Malaysia, EU, Mỹ, Nhật Bản…

Lịch sử nghìn năm của cây vải Việt Nam

Vải Lục Ngạn trồng theo chuẩn GlobalGAP có mã vạch, tem nhãn truy xuất nguồn gốc. Ảnh: Bizmedia

Để phục vụ thị trường quốc tế khó tính, nhiều khu vực trồng cây vải tại Bắc Giang, Hải Dương đã thay đổi mô hình trồng trọt theo đúng tiêu chuẩn VietGap, GlobalGAP. Bắc Giang hiện có 11/000 ha vải VietGAP và 285 ha vải GlobalGAP được xây dựng chỉ dẫn địa lý với thị trường Mỹ. Năm 2017, vải thiều Lục Ngạn còn có mặt tại hệ thống siêu thị như Big C, Hapro để phục vụ thị trường trong nước.

Nguồn: vnexpress.net

Cây trồng liên quan: Cây vải

– Tham khảo thêm chủ đề: cây vải, cây vải thiều, cây vải lục ngạn, lịch sử cây vải, nguồn gốc cây vải, tiêu chuẩn vải xuất khẩu

Ngoài ra, trong bài viết này, chúng tôi có đề cập đến 1 số loại dinh dưỡng và sâu bệnh, quý bà con có thể dụng các loại thuốc sau để điều trị cho cây trồng:

Nhấp vào nút Mua Nhanh bên dưới để đặt mua qua chúng tôi.

LIÊN HỆ MUA HÀNG : 0969.64.73.79