Những nguyên do dẫn tới năng suất, chất lượng cói sụt giảm và biện pháp

(Có 6 nguyên do chính)

1/ Giống cói trong sản xuất thoái hóa:

Giống cói đa phần được người dân lựa chọn 1 cách tự phát. Do không được lựa chọn tốt, nên đa số những giống cói có độ lẫn tạp cao (lẫn sinh học: sự lai tạp trong suốt quá trình ra bông thụ phấn; lẫn cơ giới), giống bị thoái hóa là một trong các nguyên do làm chất lượng và năng suất cói suy yếu.

2/ Phương pháp canh tác cói chưa hợp lý:

Cói là loại cây trồng ở những khu vực đất ven biến (nước lợ), từ việc trồng quảng canh có thể thu hoạch một vụ/năm, nay triển khai trồng trọt thâm canh cây cói, thu hoạch 2 vụ/năm thậm chí một vài hộ gia đình thu hoạch 3 vụ/năm. Mặt khác, cói được thâm canh theo biện pháp “tưới tràn, tháo kiệt” nghĩa là khả năng phân bón bị rửa trôi cao nếu không có giải pháp bón phân phù hợp, vì vậy đầu tư phân bón cho ruộng cói ngày một tăng.

Theo số liệu điều tra của trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2006) thì đầu tư bình quân cho 1 ha trồng cói một vụ khoảng 1000-1200 kilogam đạm urê. Trong khi đó, khoảng 20-30 năm trước trồng cói hầu hết không có đầu tư phân đạm.

Bón phân đạm nhiều khiến cho cói nhanh chết sau cắt, chu kỳ trồng cói cắt ngắn (trước kia sau trồng từ 8-10 năm mới đảo cói 1 lần thì nay chỉ 3-5 năm), cói không chắc, cói kém dai hơn, dòn hơn… Bón nhiều đạm, mất hài hòa khiến cho cói dễ bị lây nhiễm sâu hại hơn, chất lượng và năng suất cói suy yếu.

3/ Đầu tư kinh phí cho vùng cói:

Phần lớn những khu vực trồng cói là các khu vực nông thôn nghèo ven biển, do đó khả năng đầu tư thâm canh cây cói của người dân còn nhiều hạn chế.

4/ Dùng phân bón cho cây cói kém hiệu quả:

Biện pháp bón phân cho cây cói ngày nay nông dân đang dùng là kỹ thuật bón vãi truyền thống. Kỹ thuật bón này dựa nhiều vào khí hậu, kỹ thuật tưới tiêu. Do nhu cầu sản lượng cói của thị trường, nông dân đã tập trung bón phân cho cây cói (Vụ xuân từ 4-5 lần và đa phần dùng phân đạm với lượng trung bình 36,5 kilogam /sào 500m²; vụ mùa lượng phân trung bình 30 kilogam /sào).

Số liệu cho biết lượng phân bón mà người dân dùng là quá nhiều gấp 2 -3 lần so sánh với nhu cầu của cây cói và với cách bón vãi đã làm lãng phí (70 – 80%) lượng phân bón gây ô nhiễm môi trường.

Mức độ và số lần bón đạm urê cho cói của nông dân ( kilogam /sào 500m²)

5/ Quản lý nước trong trồng cói kém hiệu quả:

Trong số 6 nhân tố ảnh hưởng nhiều đến chất lượng và năng suất cói, tác động nhiều nhất là do thiếu hụt nước ngọt và không đủ nước cho cây cói sinh trưởng dẫn tới đất bị hạn và nồng độ muối cao.

Ngày nay tại đa số những khu vực trồng cói chưa có hệ thống kênh mương hoàn chỉnh. Nguồn nước ngọt cung ứng có tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt, nhất là trong vụ đông xuân. Nguồn nước ngọt cung ứng thiếu dẫn tới việc xâm thực của nước biển càng vào sâu trong đất liền, nhiều cánh đồng trồng cói thiếu hụt nước ngọt, độ mặn tăng làm cói bị chết đồng loạt.

6/ Sâu hại gây bệnh trên cây cói ngày càng nhiều hơn, kinh phí bảo vệ thực vật tăng cao:

Theo số liệu điều tra của trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội (6/2006), kinh phí đầu tư riêng cho tiền thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) mỗi sào cói (360 m²) trên một vụ hết trung bình khoảng 57/600 đồng (kinh phí này tính vào thời gian năm 2006, ngày nay kinh phí thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) sử dụng cho cây cói đã tăng gấp rất nhiều lần ). Cói cũng như các cây trồng khác, cần phải ứng dụng cùng một lúc nhiều giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ dịch hại, tiến tới xây dựng một quy trình quản lý dịch hại tổng hợp cho cói, lấy giải pháp trồng trọt làm trung tâm, dùng mống cói khoẻ và sạch bệnh, bón phân đầy đủ và hài hòa nâng cao cường sức chịu đựng dịch hại cho cói. Tránh lạm dụng thốc hóa học như ngày nay, mà chỉ nên dùng khi thật sự cấp thiết.

Biện pháp tăng chất lượng và năng suất cây cói thành phẩm:

Cói cũng như các cây trồng khác, cần phải ứng dụng cùng một lúc nhiều giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ dịch hại, tiến tới xây dựng một quy trình quản lý dịch hại tổng hợp cho cói, lấy giải pháp trồng trọt làm trung tâm, dùng mống cói khoẻ và sạch bệnh, nhất là bón phân đúng chủng loại đầy đủ và hài hòa nâng cao cường sức chịu đựng dịch hại cho cói. Tránh lạm dụng thuốc hóa học như ngày nay, mà chỉ nên dùng khi thật sự cấp thiết.