Thán thư bông

Bệnh làm cho ảnh hưởng đến phát triển sinh trưởng của cây và gây thối quả, bết xơ bông ảnh hưởng nhiều đến chất lượng và độ bền của xơ bông.

1/ Dấu hiệu bệnh

– Bệnh gây hại những bộ phận của cây có khả năng gây bệnh trong toàn bộ giai đoạn sinh trưởng của cây, bệnh gây phá hại mạnh vào thời kỳ đoạn cây giống, giai đoạn cây ra bông và tạo thành quả.

– Ở trên thân cây giống vết bệnh có màu đỏ nhạt tiếp đến mới chuyển sang nâu đậm, vết bệnh có thể nối dài gây vết nứt ở phần gốc thân sát mặt đất.

– Ở trên lá sò, vết bệnh tiến triển từ rìa mép lá tỏa ra vào trong theo hình bán nguyệt. Vết bệnh có thể tìm thấy ở giữa phiến lá có hình tròn hoặc hình bầu dục hơi lõm có màu nâu đỏ, ở trên vết bệnh có rất nhiều chấm đen li ti, đó là đĩa cành của nấm tạo bệnh.

– Ở trên cây đã phát triển hoàn chỉnh, vết bệnh trên lá là những vết đốm có màu nâu hồng tìm thấy ở dưới mặt lá. Ở trên quả thường có màu đỏ hình tròn.

2/ Nguyên do tạo bệnh

– Nấm tạo bệnh thán thư bông là nấm Colletotrichum gossypii Southw.

– Tản nấm có màu xám hoặc nâu. Sợi nấm đa bào, phân nhánh, khi còn non không có màu sau có màu nâu hoặc xám đen.

– Bào tử phân sinh nảy nầm tạo thành giác bám màu nâu đậm. Bào tử phân sinh nảy mần thuận lợi ở nhiệt độ 25 – 30 độ, không nảy mầm ở nhiệt độ 10 độ và nhiệt độ trên 35 độ nảy mầm kém.

3/ Đặc tính phát sinh phát triển bệnh

Nguồn gây bệnh đa số là sợi nấm và bào tử phân sinh tồn đọng trên hạt giống và tàn tích cây bị bệnh nằm trong đất.

– Nhiệt độ phù hợp cho bệnh tiến triển là 25 – 30 độ. Nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao bệnh ngừng phát triển.

– Bệnh tiến triển nhiều trong môi trường ẩm độ cao.

– Khả năng tạo bệnh của nấm bệnh dựa vào tuổi cây và quả. Lá so và trái non cực kỳ dễ bị nấm thâm nhập. Lá trưởng thành và quả già nấm tạo bệnh bệnh thâm nhập nhờ vết thương sây sát.

4/ Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ

– Xử lý hạt giống: Có thể xử lý khô bằng Trichlophenlat đồng 6 – 8 kilogam /tấn hạt giống.

– Xử lý ướt bằng H2SO4 đậm đặc trong khoảng thời gian 30 – 60 phút, sau khi sơ bông cháy hết đem rửa sạch bằng nước lã hoặc xử lý bằng nước nóng 60 độ trong nửa tiếng để diệt trừ nấm trên bề mặt hạt giống.

– Dọn dẹp sạch tàn tích cây bị bệnh sau khi tiến hành thu hoạch và tiến hành thiêu hủy. Cày sâu để chôn vùi nguồn gây bệnh.

– Luân canh với cây trồng khác, nhất là với lúa nước.

– Ngăn ngừa, diệt trừ sâu đục quả. Bón phân hài hòa, chăm sóc tốt, bảo đảm mật độ phù hợp, tạo độ thoáng đãng trên ruộng đồng để ngăn ngừa bệnh tiến triển.

– Dùng giống giống kháng bệnh, giống sạch bệnh để gieo trồng.

– Phun  thuốc hóa học trừ nấm tạo bệnh.