Sâu gai, bọ gai

Họ: Chyrysomelidae

Bộ: Coleoptera

Dấu hiệu gây bệnh:

Sâu gai ăn phần diệp lục giữa hai lớp biểu bì hình thành các đường hầm không đồng đều nhau. Con đã phát triển hoàn chỉnh ăn mặt trên phiến lá, giữ lại lớp biểu bì bên dưới. Khi bọ gai xuất hiện với mật số cao, lá lúa bị vàng khô, cây đã héo và chết. Sự tổn thất khởi đầu từ chỗ đẻ trứng, gần chóp lá và lan dần xuống bên dưới phiến lá.

Đặc tính hình thức biểu hiện ra bên ngoài:

– Trứng sâu gai thường hay được đẻ ở ngọn lá lúa.

– Sâu non lúc mới nở màu vàng xám, cơ thể dẹt. Một đời sâu non có thể gây thiệt hại 123,4mm2/

– Nhộng: là nhộng trần, có cơ thể dẹt, màu nâu. Thời kỳ nhộng thường hoàn tất trong đường đục của sâu non.

– Con đã phát triển hoàn chỉnh: có cơ thể nhỏ, màu đen bón, có rất nhiều gai

Đặc tính sinh học, sinh thái và gây bệnh:

* Tuổi đời: từ 18-26 ngày có:

+ Thời gian trứng: 4- 5 ngày.

+ Thời gian sâu non: 7-12 ngày.

+ Thời gian nhộng: 4-5 ngày.

+ Thời gian ngài vũ hóa đến đẻ trứng: con cái có khả năng sống 20 ngày, con đực sống khoảng 14 ngày.

* Đặc tính sinh thái và gây bệnh:

Con đã phát triển hoàn chỉnh thường hay xuất hiện vào buổi sáng sớm và ẩn nấp ở phần thấp của cây lúa suốt ngày và gây thiệt hại mạnh vào buổi sáng. Con đã phát triển hoàn chỉnh của sâu gai ai cũng ăn lá lúa, chúng ăn từ ngọn lá xuống dưới và thích ăn phần mô non hơn. Một con cái đẻ khoảng 55 quả trứng, trứng thường đẻ ở ngọn lá.

Số lứa sâu gai dựa vào điều kiện tự nhiên và số lượng vụ lúa trồng trọt: 1 lứa vào tháng 2 trong vụ lúa xuân, 1 lứa vào tháng 4-5 trên cỏ, 1 lứa trên lúa cạn và 3 lứa còn lại phát sinh trên lúa mùa từ tháng 7-10/ Con đã phát triển hoàn chỉnh xuất hiện từ tháng 2 và gia tăng dần quần thể cho tới tháng 6-7 cùng với lúc sâu non gây bệnh nặng trên lúa non. Mật độ sâu non và trưởng thành bắt đầu hạ sau tháng 8/

Sâu non đục lá, ăn phần diệp lục giữa hai lớp biểu bì hình thành các đường hầm không đồng đều nhau. Con đã phát triển hoàn chỉnh ăn mặt trên phiến lá, giữ lại lớp biểu bì bên dưới. Sâu gai phân bổ ở khắp những khu vực trồng lúa trong nước, đặc biệt các khu vực trồng lúa cho năng suất cao.

Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ:

– Dọn dẹp vệ sinh ruộng đồng, diệt trừ cỏ dại trong và chung quanh ruộng.

– Không cấy dầy.

– Để ý ruộng đồng và nhặt bỏ thành trùng, ấu trùng và trứng trên lá lúa khi mật số bọ gai còn ít.

– Sử dụng dây thừng nhúng vào dầu lửa và nước, mỗi thứ 1 phần bằng nhau, 2 người kéo trên tán lá lúa dọc theo ruộng.

– Dùng một số loại thuốc hóa học thông thường: Regent 800WG, Padan 95SP hoặc Actara 25WG khi sâu phát sinh rộ.