Sâu Đục Trái Nhãn Gây Hại Và Kỹ Thuật Đặc Trị Tốt Nhất Cho Bà Con.

Có nhiều loại sâu gây hại cho quả nhãn, tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết của Việt Nam, chúng tôi nhận thấy loài sâu Conogethes punctiferalis (Guenée) là phổ biến nhất. Do đó, chúng tôi sẽ thảo luận về các đặc điểm ngoại hình, cách gây bệnh và phương pháp phòng trừ sâu này.

Từ giai đoạn phát triển trái cho đến khi thu hoạch, nhãn luôn bị tác động bởi loài sâu này, gây sự suy giảm đáng kể về chất lượng và năng suất. Đối với những người trồng nhãn quy mô lớn, đây là một vấn đề nghiêm trọng và khó khăn. Hãy tham khảo nội dung dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này tại sieuthiphanthuoc.org.

Đặc tính hình thức biểu hiện ra bên ngoài sâu đục trái nhãn

Thời kỳ trứng: Trứng dài khoảng 2-2/5 milimét, hình bầu dục. Khi vừa mới nở thì màu trắng sữa, tiếp đến chuyển thành vàng nhạt.

Thời kỳ ấu trùng: Ấu trùng khi phát triển đầy đủ thì dài khoảng 22 milimét, đầu màu nâu, thân mình màu trắng ửng hồng, có 2 đốt ngực (trước và giữa) và 2 đốt thân ở cuối đuôi hầu hết có màu trắng hơi hồng, những đốt còn lại thì màu hồng.

Tại mỗi đốt ở sống lưng có 4 đốm nâu nhạt; trong đó 2 đốm trên lớn, 2 đốm dưới dài và hẹp; có lông cứng nhỏ trên mỗi đốm, có một đốm nhỏ màu nâu trên mỗi đốt bên hông cơ thể và kế bên khí khổng mầu đen.

Tất cả mặt bụng của cơ thể đều có những đốm nâu nhạt với lông nhỏ.

Thời kỳ thành trùng: Hoạt động nhiều nhất vào buổi tối, sải cánh dài 2/5 milimét, thân dài 12 milimét. Toàn thân và cánh có màu vàng, có rất nhiều chấm đen trên cánh.

Nhộng thời đầu màu vàng hơi nâu, khi sắp vũ hóa thì chuyển dần sang mầu nâu, dài khoảng 13mm và ngang 4 milimét.

Kích cỡ của thành trùng (cả ấu trùng và nhộng), số lượng và cách phân bổ chấm đen trên cánh là phụ thuộc lượng thức ăn và loại cây ký chủ.

Đặc tính sinh học và gây bệnh của sâu đục quả nhãn

Thành trùng hoạt động buổi tối từ 20-22h cho đến 5h sáng, trú ẩn trong những tán lá dày vào ban ngày. Cả thành trùng Cái và Đực thường sinh sống trên mật hoa cây ký chủ hoặc những cây khác trong vườn.

Sau khi vũ hóa, con Cái thường tiết Pheromone để dẫn dụ con Đực. Khoảng 2-3 ngày sau khi bắt cập, thành trùng Cái đẻ trứng trên trái, mỗi con Cái có khả năng đẻ từ 20-30 trứng. Trứng nở nhiều vào buổi sáng sớm, từ khi để tới lúc nở từ 4 – 6 ngày.

Ấu trùng tuổi 1 (T1) bò tương đối nhanh, tiếp đến đục vào trong quả. Chúng tấn công quả còn cực kỳ non cho đến khi sắp thu hoạch, bằng phương pháp đục vào trong trái non và ăn rỗng cả phần hạt.

Sâu thường nhả tơ kết dính trái non và ăn phá phía bên trong quả. Khi trái lớn, chúng đục khắp làm quả bị hư và hạ chất lượng.

Khi hoa nhộng, chúng nhả tơ kết phân thành một lớp kén mỏng, rồi hóa nhộng trong kén phía bên trong phần hạt đã đục hoặc trên cuống trái.

Thời kỳ ấu trùng có 5 tuổi, thời gian nối dài 14-16 ngày. Thời kỳ nhộng thì 7 ngày. Thành trùng có thời gian sống biến động từ 10-18 ngày. Tất cả chu kỳ sinh trưởng là khoảng 29-32 ngày.

Giải pháp ngăn ngừa, diệt trừ sâu đục trái hữu hiệu

1/ Dùng thiên địch

Trong môi trường tự nhiên thành phần thiên địch của Sâu đục trái cực kỳ phong phú, gồm cực kỳ nhiều nhóm khác nhau.

Tại Trung Quốc, Ding và ctv (1991) đã ghi nhận Steinernema glaseri là loài tuyến trùng ký sinh trên ấu trùng Conogethes punctiferalis, nắm giữ vai trò quan trọng trong việc khống chế sự nâng cao quy mô gây bệnh của Sâu đục trái Conogethes punctiferalis trong môi trường tự nhiên.

Có thể nói đây chính là một loài loại sâu nào không gây nguy hại cho nhãn.

2/ Giải pháp phòng chống

Triển khai thu gom các trái bị lây nhiễm, chôn sâu trong đất để diệt trừ tận sâu còn tồn tại trong trái.

Sau mỗi lần thu hoạch, xén tỉa cành để vườn thoáng đãng vừa kìm hãm thành trùng cư trú và dễ phát để có giải pháp xử lý kịp lúc.

Bao những chùm trái là kỹ thuật phòng chống những loài Côn trùng đục trái cực hiệu quả.

Nếu có khả năng, hãy dùng Pheromone để cuốn hút thành trùng C. Puntiferalis.

3/ Thuốc trị sâu đục quả

Dùng thuốc hóa học khi nhìn thấy 1% số trái trong vườn bệnh sâu tấn công. Tại những khu vực liên tục bị lây nhiễm nặng, xử lý bằng thuốc trừ sâu gốc Lân hoặc Cúc tổng hợp khi trái vừa mới tượng. Nếu phun lần thứ nhất mà mật số sâu vẫn còn cao, thì phun lần thứ hai sau 7- 10 ngày.

Khi vườn có 10% số quả bị hại hoặc vườn liên tục bị sâu gây bệnh nặng hằng năm, khi nhãn vừa tượng trái xịt ngay một đợt thuốc. Sử dụng một trong một số loại thuốc sau: CYRIX ONE, CYDANSUPER 250EC hoặc THIPRO 550EC, Visher 25EC,……

THUỐC TRỪ SÂU CYRIX ONE – Đặc Trị Bọ Trĩ, Rệp Sáp, Bọ Xít Muỗi, Sâu Đục Quả, Sâu Đục Thân, Sâu Đục Trái

CYDANSUPER 250EC– Siêu Sâu Đặc Trị Sâu Cuốn Lá, Sâu Đục Thân, Sâu Đục Trái

Phun tiếp lần thứ hai sau lần thứ nhất 10-15 ngày. Nếu vẫn còn sâu thì phun thêm vài lần nữa, nhưng nhớ phải dừng xịt thuốc 2 tuần trước khi tiến hành thu hoạch để không gây độc hại người ăn.